Thứ hai 12/05/2025 11:26
Hotline: 024.355.63.010
Thương hiệu

Làng Quất Động (Thường Tín) - cái nôi của nghề thêu truyền thống

28/02/2021 09:54
Làng Quất Động (huyện Thường Tín, thành phố Hà Nội) tồn tại hàng trăm năm lịch sử với nghề thêu truyền thống nổi tiếng tại chốn Kinh kỳ.

Nằm ở xã Quất Động, huyện Thường Tín, Hà Nội, cách trung tâm thành phố khoảng 25 km, làng xưa kia vốn nổi tiếng với nghề thêu cân đai, áo mão, tán, lọng, hia, hài, câu đối, trướng. Ngày nay, làng thêu Quất Động còn được biết đến là nơi tạo ra những sản phẩm thêu tay cầu kỳ và tinh tế được xuất khẩu đi rất nhiều cả trong và ngoài nước.

Đình làng Quất Động, nơi sinh hoạt của người dân trong làng.

Theo sử sách ghi lại, ông tổ nghề thêu của làng Quất Động là Tiến sĩ Lê Công Hành, tên thật là Trần Quốc Khái, sinh năm 1606 tại xã Quất Động, huyện Thường Tín, tỉnh Hà Đông (nay là huyện Thường Tín, Hà Nội). Tương truyền từ nhỏ ông đã có tiếng ham học và hay chữ, lớn lên, ông thi đỗ Tiến sĩ. Sau khi ra làm quan, ông được triều đình bổ dụng vào các chức vụ từ biên quận đến triều đình, thăng dần lên hàng Thượng thư, từng được cử đi sứ nhà Minh. Do lập được nhiều công trạng, ông được triều đình ban cho Kim tử Vinh Lộc Đại phu, chức Tả thị lang bộ Công, tước Thanh Lương hầu, được vua ban quốc tính. Do đó mà ông có tên Lê Công Hành.

Năm 1637, ông đỗ tiến sĩ, năm 1646, ông được cử đi sứ nhà Minh (Trung Quốc). Trong thời gian này, ông đã học được cách thêu lọng và sau này đem nghề thêu về dạy cho dân làng Quất Động. Để ghi nhớ công ơn ông, sau khi Lê Công Hành mất (năm 1661), người dân trong vùng đã lập đền thờ và tôn ông là ông tổ nghề thêu. Ngoài ra, Lễ giỗ tổ nghề của những làng sinh sống bằng nghề thêu tại Việt Nam thường được tổ chức vào ngày giỗ hàng năm của ông. Chỉ riêng tại Huế, lễ tế ông tổ nghề thêu Lê Công Hành tại phổ Cẩm Tú - Huế lại được tổ chức vào ngày 22 tháng Giêng âm lịch hằng năm và ngày mồng 4 tháng Sáu âm lịch là ngày kỷ tổ.

Công đoạn thêu nói ra thì đơn giản, bắt đầu từ vẽ mẫu, căng khung nền, chấm kiểu, chọn chỉ màu, sau đó tiến hành thêu. Nhưng một sản phẩm thêu hoàn thành là sự kết hợp hoàn hảo giữa đôi bàn tay khéo léo và đôi mắt tinh thường, sự cảm nhận tinh tế và chăm chỉ, cần mẫn. Những nghệ nhân thêu làng Quất Động xứng đáng được gọi với danh xưng ấy, bởi chỉ từ cây kim, sợi chỉ, miếng vải, họ đã làm ra những sản phẩm thêu đầy màu sắc và ấn tượng. Tranh thêu làng Quất Động mang đậm màu sắc truyền thống, có cây cỏ, phong cảnh dân dã như cây đa, bến nước con thuyền, người làm đồng, đánh cá, dệt vải hay những danh lam thắng cảnh nổi tiếng của Việt Nam. Mỗi bức tranh thêu là thấy cả hồn quê hiện hữu, khơi gợi tình yêu với non sông đất nước. Có lẽ vì thế mà các sản phẩm thêu của Quất Động nổi tiếng gần xa, không những phục vụ thị trường trong nước mà còn xuất sang nước ngoài.

Những người thợ đang thêu hoa văn hình chim Hạc trên vải áo dài

Với người dân làng Quất Động, nghề thêu không chỉ mang tới nguồn thu nhập nuôi sống gia đình, mà đó còn là niềm tự hào về một thứ nghệ thuật đòi hỏi sự khéo léo và đức tính cần mẫn, tỉ mỉ. Nghề thêu tay không đơn thuần là một công việc nữa, mà mỗi thợ thêu với tình yêu làng quê, yêu truyền thống quý báu và tinh thần ham học hỏi, cầu tiến không ngừng, xứng đáng được gọi là những nghệ nhân thêu tài hoa.

Quất Động đã có nhiều nghệ nhân được cả nước biết tới như cụ Bùi Lê Kính đã từng thêu hoàng phục cho vua Bảo Đại và Hoàng hậu Nam Phương. Trong làng hiện có ông Thái Văn Bôn, người duy nhất trong làng thêu được phong tặng danh hiệu Nghệ nhân Nhân dân. Nghệ nhân Thái Văn Bôn nổi tiếng với các bức thêu chân dung về các nguyên thủ quốc gia. Trong đó bức Chân dung vua Thái Lan được giới yêu thích nghệ thuật thêu quốc tế đánh giá rất cao. Ở Quất Động đầu những năm 90 có nhiều xưởng thợ. Xưởng to quy tụ chừng 200 tới 500 tay kim.

Với thời buổi kinh tế thị trường, sự cạnh tranh nghề may mặc và thêu đan khắc nghiệt, có những thời điểm nghề thêu chừng bị mai một, nhưng dân làng Quất Động vẫn kiên trì gìn giữ và phát triển nghề truyền thống.

Trung Hiếu

Bài liên quan
Tin bài khác
SeABank được vinh danh “Ngân hàng tiên phong trong đổi mới quản trị vì sự phát triển bền vững” tại Vietnam ESG Awards

SeABank được vinh danh “Ngân hàng tiên phong trong đổi mới quản trị vì sự phát triển bền vững” tại Vietnam ESG Awards

Ngân hàng SeABank vừa vinh dự nhận danh vị “Ngân hàng tiên phong trong đổi mới quản trị vì sự phát triển bền vững” tại lễ trao giải Vietnam ESG Awards lần thứ nhất do Báo Dân trí tổ chức.
Máy lọc nước M-WATER - giải pháp nước sạch cho người tiêu dùng

Máy lọc nước M-WATER - giải pháp nước sạch cho người tiêu dùng

Máy lọc nước M-WATER hội tụ ba công nghệ vượt trội tích hợp trong cùng một sản phẩm: công nghệ lọc MOFs, công nghệ điện phân, công nghệ từ trường độc đáo.
V-Green ký MOU với 4 đối tác để triển khai 63.000 cổng sạc Vinfast tại Indonesia

V-Green ký MOU với 4 đối tác để triển khai 63.000 cổng sạc Vinfast tại Indonesia

V-GREEN ký MOU triển khai 63.000 cổng sạc VinFast tại Indonesia, tổng đầu tư 300 triệu USD, mở rộng hệ sinh thái xe điện tại Đông Nam Á, thúc đẩy giao thông xanh.
Chỉ một động thái từ Apple, Google mất 150 tỷ USD giá trị vốn hóa

Chỉ một động thái từ Apple, Google mất 150 tỷ USD giá trị vốn hóa

Hiện Google trả cho Apple khoảng 20 tỷ USD mỗi năm để giữ vị trí mặc định trên trình duyệt Safari, tương đương 36% doanh thu quảng cáo tìm kiếm từ trình duyệt này.
Ford Việt Nam khuyến mại tới 100 triệu đồng cho khách hàng mua xe trong tháng 5/2025

Ford Việt Nam khuyến mại tới 100 triệu đồng cho khách hàng mua xe trong tháng 5/2025

Nhằm giúp khách hàng mở rộng khả năng di chuyển trong công việc và cuộc sống, cũng như tri ân khách hàng thân thiết gắn bó với thương hiệu Ford, Ford Việt Nam và hệ thống đại lý trên toàn quốc triển khai đồng thời hai chương trình khuyến mãi dành cho khách hàng mua xe trong tháng 5 này.
Viettel dẫn đầu về tốc độ mạng di động tháng 4/2025

Viettel dẫn đầu về tốc độ mạng di động tháng 4/2025

Viettel dẫn đầu về tốc độ mạng di động trong tháng 4/2025 trong bối cảnh chất lượng mạng di động băng rộng cả nước ghi nhận mức cải thiện mạnh mẽ nhất kể từ tháng 2/2024.
Vinmec ghép gan thành công cho bệnh nhi 8 tháng tuổi

Vinmec ghép gan thành công cho bệnh nhi 8 tháng tuổi

Hệ thống Y tế Vinmec vừa thực hiện thành công ca ghép gan đặc biệt cho bệnh nhi N.L.T, 8 tháng tuổi, chỉ nặng 6,5kg, sử dụng nguồn tạng từ người hiến chết não.
Khi nếp Bể, gạo Mễ Thương và gạo làng Giắng được "hồi sinh"

Khi nếp Bể, gạo Mễ Thương và gạo làng Giắng được "hồi sinh"

Những giống lúa bản địa quý hiếm như nếp Bể, gạo Mễ Thương và gạo làng Giắng đang được hồi sinh mạnh mẽ, khẳng định thương hiệu nông sản Thái Bình.
Ngân hàng số SeAMobile được xếp hạng 5 sao tại Giải thưởng Sao Khuê 2025

Ngân hàng số SeAMobile được xếp hạng 5 sao tại Giải thưởng Sao Khuê 2025

Ngân hàng số SeAMobile (SeABank) đã vinh dự xếp hạng 5 sao ở hạng mục Tiện ích số trong khuôn khổ giải thưởng Sao Khuê 2025 do Hiệp hội Phần mềm và Dịch vụ Công nghệ thông tin Việt Nam (VINASA) tổ chức.
Luật Dược sửa đổi 2025 - Bệ phóng cho những doanh nghiệp công nghệ cao như Imexpharm

Luật Dược sửa đổi 2025 - Bệ phóng cho những doanh nghiệp công nghệ cao như Imexpharm

Luật Dược sửa đổi 2025 tạo cú hích lớn cho ngành dược. Imexpharm đón đầu xu hướng với năng lực EU-GMP, sản phẩm công nghệ cao và chiến lược tăng trưởng rõ ràng.
Học viện Cưỡi Ngựa Vinpearl Vũ Yên tổ chức hội thảo chuyên sâu hàng đầu về ngựa

Học viện Cưỡi Ngựa Vinpearl Vũ Yên tổ chức hội thảo chuyên sâu hàng đầu về ngựa

Ngày 29-30/5 tới đây, Hội thảo "Các vấn đề then chốt và giải pháp trong chăm sóc, huấn luyện & phòng trị bệnh cho ngựa trong điều kiện khí hậu nhiệt đới” sẽ được tổ chức tại Học viện Cưỡi Ngựa Vinpearl Vũ Yên. Quy tụ nhiều chuyên gia hàng đầu trong và ngoài nước, Hội thảo được kỳ vọng mang đến những giải pháp đột phá, toàn diện, những kiến thức mới mẻ cho ngành ngựa thể thao Việt Nam.
Gã khổng lồ hóa chất Đức BASF giữ nguyên triển vọng 2025 bất chấp thuế quan

Gã khổng lồ hóa chất Đức BASF giữ nguyên triển vọng 2025 bất chấp thuế quan

Tập đoàn hóa chất BASF giữ nguyên dự báo thu nhập năm 2025 bất chấp thuế quan từ Mỹ, đồng thời cảnh báo mức độ bất ổn cao do chính sách thương mại khó lường. Cổ phiếu giảm, lợi nhuận quý I sụt mạnh, nhưng chiến lược mở rộng sang châu Á vẫn được thúc đẩy.
Emirates và Sun Group hợp tác thúc đẩy du lịch Việt Nam

Emirates và Sun Group hợp tác thúc đẩy du lịch Việt Nam

Sun Group ký kết hợp tác chiến lược với Emirates - “ông lớn” của ngành hàng không thế giới, nhằm tăng cường thu hút khách quốc tế đến Việt Nam và thúc đẩy lưu lượng hành khách thông qua các hoạt động hợp tác.
Khu du lịch Quốc tế Đồi Rồng bùng nổ lượng khách ngày đầu nghỉ lễ 30/4 - 1/5

Khu du lịch Quốc tế Đồi Rồng bùng nổ lượng khách ngày đầu nghỉ lễ 30/4 - 1/5

Chỉ trong ngày đầu của kỳ nghỉ lễ 30/4/2025, Khu du lịch Quốc tế Đồi Rồng đã chính thức bước vào mùa lễ hội ấn tượng với sự bùng nổ mạnh mẽ lượng du khách. Hơn 70.000 lượt khách đã đến tham quan và trải nghiệm, trong đó khu vui chơi giải trí đã thu hút gần 30.000 lượt khách, tạo nên một không khí nhộn nhịp và sôi động ngay từ những ngày đầu kỳ nghỉ lễ. Không chỉ thế, khách sạn Dream Dragon Resort với 303 phòng cũng đã kín khách, cho thấy sức hút mạnh mẽ của điểm đến này.
Galaxy S25 và chip AI giúp Samsung đạt doanh thu kỷ lục

Galaxy S25 và chip AI giúp Samsung đạt doanh thu kỷ lục

Đây là dấu hiệu rõ ràng cho thấy sự phục hồi mạnh mẽ của "gã khổng lồ" công nghệ Hàn Quốc Samsung sau giai đoạn đầy biến động của ngành công nghiệp bán dẫn.