Thứ năm 16/10/2025 17:31
Hotline: 024.355.63.010
Pháp luật

Khuyến cáo người dân một số điều cần lưu ý khi tham gia bán hàng đa cấp tại Việt Nam

11/06/2021 16:31
Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng (CT&BVNTD), Bộ Công Thương vừa có khuyến cáo người dân một số điều cần lưu ý khi tham gia bán hàng đa cấp tại Việt Nam.

Hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp là hoạt động kinh doanh được pháp luật thừa nhận và cần phải được đăng ký theo quy định.

Khi tham gia vào những doanh nghiệp đã được cấp giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp, người tham gia bán hàng đa cấp sẽ ký hợp đồng tham gia bán hàng đa cấp với doanh nghiệp bán hàng đa cấp, có ràng buộc pháp lý rõ ràng, được đào tạo cơ bản về bán hàng đa cấp, được hưởng đầy đủ quyền lợi theo quy định pháp luật và được pháp luật bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp khi phát sinh tranh chấp với doanh nghiệp bán hàng đa cấp.

Tuy nhiên bên cạnh đó, nhiều đối tượng không được cấp giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp nhưng vẫn cố tình thực hiện dụ dỗ và lôi kéo người tham gia. Đặc điểm của loại hình doanh nghiệp này là không có ràng buộc pháp lý rõ ràng, không chú trọng vào bán hàng hóa, dịch vụ mà chỉ tập trung vào tuyển dụng người tham gia, nhà đầu tư tuyến dưới để được hưởng hoa hồng theo phương thức đa cấp (như mô hình Ponzi).

Cần lưu ý, hoạt động kinh doanh đa cấp không phép là trái pháp luật, thường có xu hướng lừa đảo rất cao.

Do đó khi người dân có ý định tham gia vào hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp thì cần lưu ý các vấn đề chính sau đây:

1. Cần kiểm tra doanh nghiệp đang tuyển dụng đã được cấp Giấy chứng nhận kinh doanh theo phương thức đa cấp hay chưa. Doanh nghiệp hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp phải được đăng ký theo quy định của Nghị định số 40/2018/NĐ-CP của Chính phủ về quản lý hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp. Hiện nay, chỉ có 22 doanh nghiệp bán hàng đa cấp (BHĐC) đang hoạt động theo quy định của Nghị định số 40/2018/NĐ-CP (danh sách các doanh nghiệp BHĐC luôn được cập nhật trên website: vcca.gov.vn, hiện nay là 22 doanh nghiệp).

Các tổ chức hay doanh nghiệp khác (không có tên trong 22 doanh nghiệp nêu trên) có dấu hiệu hoạt động kinh doanh đa cấp trái phép khi chưa được cấp Giấy chứng nhận đăng ký hoạt động BHĐC. Cục CT&BVNTD khuyến cáo người dân KHÔNG tham gia các hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp trái phép để hạn chế tối đa các rủi ro, thiệt hại về vật chất và pháp lý.

2. Lưu ý trong các giao dịch đối với doanh nghiệp BHĐC đã được cấp Giấy chứng nhận. Người dân cần ký và lưu giữ hợp đồng bằng văn bản với doanh nghiệp BHĐC: Về mặt pháp lý, căn cứ để ghi nhận một cá nhân là người tham gia BHĐC là việc giao kết hợp đồng tham gia BHĐC với doanh nghiệp hợp pháp. Do vậy, trong mọi trường hợp người tham gia cần ký hợp đồng bằng văn bản và phải lưu giữ 1 bản chính đã ký với doanh nghiệp BHĐC để có cơ sở yêu cầu doanh nghiệp đảm bảo các quyền và lợi ích chính đáng của mình trong quá trình hoạt động BHĐC.

Sau khi ký hợp đồng, người tham gia BHĐC được tham gia miễn phí chương trình đào tạo cơ bản của doanh nghiệp, bao gồm các nội dung quan trọng như: Các quy định pháp luật về BHĐC; các chuẩn mực đạo đức trong hoạt động BHĐC; các nội dung cơ bản của hợp đồng tham gia BHĐC, quy tắc hoạt động và kế hoạch trả thưởng của doanh nghiệp.

Cần chú ý về các chứng từ, bằng chứng giao dịch với doanh nghiệp BHĐC: Trong tất cả quá trình hoạt động BHĐC, đặc biệt là các giao dịch liên quan đến tiền, mua bán hàng hóa, người tham gia cần xác định rõ đối tượng giao dịch với mình là doanh nghiệp BHĐC chứ không phải bất kỳ cá nhân hay tổ chức nào khác (kể cả các cá nhân là nhân viên, quản lý của doanh nghiệp BHĐC).

Do đó, tất cả các chứng từ, bằng chứng khi giao dịch cần thể hiện đối tượng thực hiện giao dịch với mình chính là doanh nghiệp BHĐC (phải có dấu xác nhận của doanh nghiệp trên các tài liệu, chứng từ hay hóa đơn giao dịch để tránh việc các doanh nghiệp này thoái thác hoặc không thừa nhận các giao dịch trên khi có tranh chấp với người tham gia BHĐC).

3. lưu ý các biểu hiện về những hành vi vi phạm pháp luật của doanh nghiệp kinh doanh đa cấp. Các hành vi cấm đối với doanh nghiệp đa cấp được quy định tại Điều 5 Nghị định số 40/2018/NĐ-CP, trong đó phổ biến nhất là các hành vi có biểu hiện như sau:

Doanh nghiệp hoặc nhân viên của doanh nghiệp yêu cầu người chưa tham gia phải đóng một khoản tiền nhất định (như phí đào tạo, mua cẩm nang kinh doanh, thẻ thành viên, đồng phục, nộp phí tuyển dụng, khoản đầu tư ban đầu vào doanh nghiệp…) hay phải mua gói sản phẩm để được ký hợp đồng tham gia BHĐC. Nếu không nộp các khoản phí này thì người đăng ký tham gia không được ký hợp đồng BHĐC với với doanh nghiệp;

Hoạt động của doanh nghiệp chỉ tập chung vào việc tuyển dụng người tham gia không chú trọng vào công việc bán sản phẩm hoặc mua bán hàng hóa chỉ mang tính hình thức. Nên các doanh nghiệp này thường sẽ trả cho người tham gia nhận tiền hoặc lợi ích kinh tế khác từ việc giới thiệu, lôi kéo dụ dỗ người khác tham gia vào mạng lưới đa cấp chứ không phải từ việc mua, bán hàng hóa của người được giới thiệu đó.

4. Kịp thời cung cấp dấu hiệu vi phạm pháp luật của các doanh nghiệp BHĐC cho cơ quan có thẩm quyền

Trong quá trình tham gia hoặc theo dõi hoạt động của các doanh nghiệp BHĐC, trường hợp phát hiện các hành vi có dấu hiệu vi phạm pháp luật của các doanh nghiệp BHĐC như các biểu hiện nêu trên, người dân hoặc người tham gia BHĐC hãy biết cách lưu giữ các chứng cứ, tài liệu liên quan đến hành vi vi phạm pháp luật của doanh nghiệp để cung cấp cho cơ quan chức năng (Cục CT&BVNTD hoặc các Sở Công Thương địa phương) xử lý và đòi quyền lợi của mình theo quy định của pháp luật.

Phạm.Giang

Bài liên quan
Tin bài khác
Luật Nhà giáo có hiệu lực từ 2026: Chính sách lương và phụ cấp thay đổi ra sao?

Luật Nhà giáo có hiệu lực từ 2026: Chính sách lương và phụ cấp thay đổi ra sao?

Từ 1/1/2026, khi Luật Nhà giáo có hiệu lực, giáo viên sẽ được tăng lương, phụ cấp ưu đãi nghề, tạo động lực lớn cho đội ngũ nhà giáo toàn quốc.
Dược phẩm và Thương mại Phương Đông bị yêu cầu thu hồi, tiêu hủy lô mỹ phẩm cho trẻ em

Dược phẩm và Thương mại Phương Đông bị yêu cầu thu hồi, tiêu hủy lô mỹ phẩm cho trẻ em

Theo kết quả kiểm tra, các sản phẩm vi phạm của Công ty TNHH Dược phẩm và Thương mại Phương Đông gồm một số loại gel chăm sóc răng miệng và mỹ phẩm dành cho trẻ em.
Đề xuất điều kiện ưu đãi thuế cho doanh nghiệp sản xuất thiết bị điện tử

Đề xuất điều kiện ưu đãi thuế cho doanh nghiệp sản xuất thiết bị điện tử

Bộ Khoa học và Công nghệ đang lấy ý kiến góp ý cho dự thảo Thông tư quy định tiêu chí xác định doanh nghiệp thực hiện dự án sản xuất thiết bị điện tử được hưởng ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp.
CEO Nguyễn Hữu Tuất – “cánh tay phải” của Shark Bình tại hệ sinh thái NextTech

CEO Nguyễn Hữu Tuất – “cánh tay phải” của Shark Bình tại hệ sinh thái NextTech

Cùng với ông Nguyễn Hòa Bình (Shark Bình), Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Tập đoàn Chuyển đổi số NextPay – ông Nguyễn Hữu Tuất – là một trong 10 bị can vừa bị Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an TP Hà Nội khởi tố, bắt tạm giam để điều tra về hành vi “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” và “Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng”.
Quốc tế Đại Cát Á bị phạt hàng trăm triệu đồng vì loạt vi phạm trong kinh doanh mỹ phẩm

Quốc tế Đại Cát Á bị phạt hàng trăm triệu đồng vì loạt vi phạm trong kinh doanh mỹ phẩm

Cục Quản lý Dược cho biết, các hành vi vi phạm của Công ty Đại Cát Á có nhiều tình tiết tăng nặng do xảy ra đồng thời, liên quan đến nhiều sản phẩm cùng thời điểm kiểm tra.
Bắt Tổng Giám đốc Công ty Hida trong vụ “phù phép” thịt trâu thành bò Nhật bán giá cao

Bắt Tổng Giám đốc Công ty Hida trong vụ “phù phép” thịt trâu thành bò Nhật bán giá cao

Lợi dụng tâm lý chuộng thịt bò “Wagyu” của người tiêu dùng, nhóm đối tượng đã nhập thịt trâu kém chất lượng từ Ấn Độ, bơm “tinh chất tạo vân mỡ” để giả làm thịt bò Nhật cao cấp, thu lợi bất chính hàng tỷ đồng.
Công an Hà Nội phá đường dây sản xuất hàng triệu bình chữa cháy giả, thu lợi hơn 1.000 tỷ đồng

Công an Hà Nội phá đường dây sản xuất hàng triệu bình chữa cháy giả, thu lợi hơn 1.000 tỷ đồng

Chiều 14/10, Công an thành phố Hà Nội thông tin về việc triệt phá một đường dây sản xuất, buôn bán bình chữa cháy giả mang nhãn hiệu DRAGON với quy mô đặc biệt lớn, thu lợi bất chính hơn 1.000 tỷ đồng.
Khởi tố, bắt tạm giam ông Nguyễn Hòa Bình - Shark Bình liên quan dự án tiền số AntEx

Khởi tố, bắt tạm giam ông Nguyễn Hòa Bình - Shark Bình liên quan dự án tiền số AntEx

Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP. Hà Nội đã ra quyết định khởi tố, bắt tạm giam ông Nguyễn Hòa Bình – thường được biết đến với tên gọi “Shark Bình”, Chủ tịch Tập đoàn NextTech – để điều tra về hai tội danh “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” và “Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng”. Cùng với ông Bình, 9 người khác cũng bị khởi tố liên quan đến cùng vụ án.
Hà Nội đặt mục tiêu cắt giảm ít nhất 30% thời gian và chi phí thực hiện thủ tục hành chính trong năm 2025

Hà Nội đặt mục tiêu cắt giảm ít nhất 30% thời gian và chi phí thực hiện thủ tục hành chính trong năm 2025

Ngày 13/10, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trương Việt Dũng đã ký ban hành Công văn số 5550/UBND-NC về việc triển khai thực hiện Công điện số 187/CĐ-TTg ngày 4/10/2025 của Thủ tướng Chính phủ về đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho hoạt động sản xuất, kinh doanh và đời sống người dân.
Nhiều điểm mới trong quy định IPO và chào bán trái phiếu doanh nghiệp

Nhiều điểm mới trong quy định IPO và chào bán trái phiếu doanh nghiệp

Hoạt động chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) và phát hành trái phiếu doanh nghiệp đang được hoàn thiện theo hướng minh bạch, hiện đại và phù hợp thông lệ quốc tế.
Từ ngày 1/1/2026, hộ kinh doanh sẽ khai và nộp thuế theo doanh thu thực tế

Từ ngày 1/1/2026, hộ kinh doanh sẽ khai và nộp thuế theo doanh thu thực tế

Chiều 13/10, tiếp tục chương trình Phiên họp thứ 50, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về Dự án Luật Quản lý thuế (sửa đổi). Đây là một trong những dự luật quan trọng được kỳ vọng sẽ hiện đại hóa công tác quản lý thuế, mở rộng bao quát người nộp thuế và thay đổi căn bản phương thức quản lý với nhóm hộ, cá nhân kinh doanh.
Ngành bảo hiểm sắp bước vào đợt cắt giảm điều kiện kinh doanh lớn nhất

Ngành bảo hiểm sắp bước vào đợt cắt giảm điều kiện kinh doanh lớn nhất

Sáng 13/10, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm. Trong đó Chính phủ đề xuất cắt giảm 22 điều kiện kinh doanh và đơn giản hóa 3 thủ tục hành chính, tương đương 31% tổng điều kiện hiện hành, nhằm tạo môi trường thông thoáng, minh bạch và phù hợp với thực tiễn phát triển của thị trường bảo hiểm.
Ngân 98 bị bắt, lộ diện cấu trúc kinh doanh phức tạp của hệ sinh thái ZuBu

Ngân 98 bị bắt, lộ diện cấu trúc kinh doanh phức tạp của hệ sinh thái ZuBu

Dù không đứng tên trên pháp lý, nhưng Ngân 98 trực tiếp điều hành, chỉ đạo hưởng lợi từ Công ty ZuBu. Ngoài ZuBu hệ sinh thái kinh doanh của DJ gốc Bình Định còn bao gồm nhiều pháp nhân khác, với những mối liên quan về nhân sự và những thay đổi đáng chú ý về vốn.
Lào Cai: Vụ hành hung khách hàng phơi bày loạt vấn đề tại cơ sở karaoke Trường Nhũ

Lào Cai: Vụ hành hung khách hàng phơi bày loạt vấn đề tại cơ sở karaoke Trường Nhũ

Vụ việc một nữ khách hàng bị hành hung tại quán Karaoke Trường Nhũ (xã Trịnh Tường, tỉnh Lào Cai) vào cuối tháng 6/2025 không chỉ gây bức xúc trong dư luận mà còn làm lộ rõ hàng loạt sai phạm kéo dài trong hoạt động kinh doanh của cơ sở này.
Củng cố mạng lưới trợ giúp pháp lý: Chung tay bảo vệ nhóm yếu thế

Củng cố mạng lưới trợ giúp pháp lý: Chung tay bảo vệ nhóm yếu thế

Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật và Trợ giúp pháp lý – Bộ Tư pháp tổ chức Hội nghị tập huấn kỹ năng trợ giúp pháp lý cho nạn nhân bạo lực gia đình và người dân tộc thiểu số.