Ireland đánh mất cơ hội trở thành "cơ quan đầu nguồn" giám sát các Big Tech như thế nào?

16:41 04/05/2022

Các quy định sắp tới của EU buộc các Big Tech (gã khổng lồ công nghệ) phải giám sát mạnh mẽ hơn những nội dung trên internet, một động thái mà các chuyên gia cho rằng sẽ làm giảm vai trò của Ireland cho đến nay trong việc giám sát các gã khổng lồ kỹ thuật số trong khu vực.

Nhiều công ty công nghệ lớn nhất của Hoa Kỳ đặt trụ sở chính ở Châu Âu của họ tại Dublin.

Nhiều công ty công nghệ lớn nhất của Hoa Kỳ đặt trụ sở chính ở châu Âu của họ tại Dublin (thủ đô của Ireland).

Kể từ năm 2018, Ủy ban Bảo vệ Dữ liệu (DPC) của Ireland đã là cơ quan giám sát quyền riêng tư chính để kiểm tra các công ty như Meta, và Google theo Quy định bảo vệ dữ liệu chung (GDPR) của Liên minh Châu Âu , nhằm cung cấp cho người tiêu dùng nhiều quyền kiểm soát hơn đối với dữ liệu của họ.

Đó là bởi vì nhiều công ty công nghệ lớn nhất của Hoa Kỳ, bao gồm Meta, Google và Microsoft, đã chọn Dublin (thủ đô của Ireland) làm trụ sở chính ở châu Âu của họ, một phần là do chế độ thuế thuận lợi của Ireland .

Nhưng DPC Ireland đã phải đối mặt với những lời chỉ trích trong nhiều năm vì chậm tiến hành các cuộc điều tra lớn về quyền riêng tư và không đưa ra nhiều khoản tiền phạt đáng kể.

Paul-Olivier Dehaye, người sáng lập Dữ liệu cá nhân, một tổ chức phi lợi nhuận của Thụy Sĩ tập trung vào quyền riêng tư trực tuyến nói với CNBC: “Ireland vẫn là một rào cản nghiêm trọng đối với việc thực thi GDPR.

Về phần mình, DPC Ireland cho biết, những chỉ trích như vậy là không đầy đủ và thiếu bối cảnh.

Tuy nhiên, với Đạo luật dịch vụ kỹ thuật (DSA) số được phê duyệt gần đây, Ireland sẽ không còn là trung tâm của cuộc kìm kẹp từ EU đối với Big Tech nữa. Cùng với khuôn khổ chống độc quyền mới của Brussels, Đạo luật Thị trường Kỹ thuật số, các quy tắc thể hiện những cải cách quan trọng nhất đối với chính sách kiểm soát internet trong lịch sử của khối.

DSA, dự kiến ​​có hiệu lực vào năm 2024, sẽ yêu cầu các nền tảng trực tuyến lớn nhanh chóng xóa tài liệu bất hợp pháp như ngôn từ gây thù hằn hoặc chứa nội dụng lạm dụng tình dục trẻ em, nếu không sẽ có nguy cơ bị phạt hàng tỷ đô la.

Văn bản ban đầu của DSA sẽ cấp cho các cơ quan chức năng ở từng quốc gia thành viên khả năng phạt các nền tảng trực tuyến lớn nhất có trụ sở chính tại các quốc gia đó nếu vi phạm.

Nhưng các thành viên EU đã từ chối điều này, lo ngại rằng nó có thể dẫn đến sự chậm trễ trong thực thi. Cuối cùng, Ủy ban châu Âu đã được trao quyền thực thi thay thế.

“Chúng tôi đã cảnh báo chính phủ về điều này một năm trước. Điều này đã được chỉ dẫn rõ ràng trong một thời gian khá dài”, Johnny Ryan, thành viên cấp cao tại Hội đồng Tự do Dân sự Ireland nói với CNBC.

Các công ty vi phạm các quy tắc mới phải đối mặt với hình phạt tiềm năng lên tới 6% doanh thu hàng năm toàn cầu của họ. Đối với một công ty như Meta, điều đó có thể có nghĩa là khoản tiền phạt lên tới 7 tỷ đô la. Con số này thực sự thấp hơn mức phạt tối đa 10% có thể thi hành theo GDPR.

Vấn đề là việc thực thi các khoản tiền phạt khổng lồ như vậy đồng nghĩa với rủi ro đối mặt với những lời kêu gọi tốn kém từ các công ty công nghệ. Các nhà phê bình, từ các quan chức EU đến các nhà vận động quyền riêng tư, nói rằng DPC của Ireland không đủ trang bị để đối phó với phản ứng dữ dội như vậy. 

Cho đến nay, hơn 1 tỷ euro tiền phạt đã được đưa ra kể từ khi GDPR có hiệu lực. Vụ lớn nhất đến từ cơ quan giám sát dữ liệu Luxembourg vào năm ngoái, cơ quan này đã phạt Amazon 746 triệu euro vì vi phạm các quy tắc của khối.

Mức phạt 225 triệu theo GDPR của Ireland đối với WhatsApp là khoản tiền lớn thứ hai. Cả hai công ty đang kháng cáo các quyết định tương ứng.

Chính phủ Ireland khẳng định nước này sẽ ”đóng một vai trò quan trọng” trong việc thực hiện DSA.

Người phát ngôn của Cục Doanh nghiệp, Thương mại và Việc làm nói với CNBC: “DSA cung cấp một mạng lưới các cơ quan chức năng quốc gia và Ủy ban châu Âu, cùng nhau hợp tác, trao đổi thông tin và tiến hành các cuộc điều tra chung.

Trong khi Ủy ban sẽ đóng vai trò là cơ quan thực thi chính đối với các công ty “có hệ thống” như Meta và Google, những công ty có hàng triệu người dùng trên toàn khối, Ireland và các quốc gia EU khác “sẽ chịu trách nhiệm về tất cả các nghĩa vụ khác trong DSA”, người phát ngôn nói thêm.

Owen Bennett, Giám đốc chính sách công cấp cao tại Mozilla, cho biết, sự tiến triển này đại diện cho một “thời điểm quan trọng” đối với sự giám sát của Big Tech ở EU.

Bennett nói với CNBC: “Ireland trong nhiều năm là cơ quan quản lý của châu Âu trên thực tế đối với hầu hết tất cả các công ty công nghệ lớn nhất. DSA tạo ra một tiền lệ mới cho việc tập trung giám sát Công nghệ lớn ở Brussels, thay vì Dublin.”

“Tôi sẽ ngạc nhiên nếu điều này không trở thành xu hướng trong những năm tới, với việc Ủy ban châu Âu đóng vai trò nổi bật hơn trong việc thực thi các quy tắc chống lại Big Tech”, Bennett nói thêm.

Ủy ban châu Âu cũng sẽ là cơ quan thực thi duy nhất của Đạo luật thị trường kỹ thuật số , đạo luật tìm cách ngăn chặn các gã khổng lồ internet gây hại cho cạnh tranh. Ví dụ, Google sẽ bị cấm ưu tiên các dịch vụ của mình.

Theo DMA, các công ty có thể bị phạt tới 10% doanh thu hàng năm toàn cầu vì vi phạm các quy tắc. Con số đó có thể lên tới 20% nếu vi phạm nhiều lần.

Johnny Ryan nói: “Ireland có thể là trung tâm của thế giới. ″Đó có thể là siêu cơ quan quản lý việc thực thi - về cơ bản là trung tâm ra quyết định. Nhưng thật không may, điều đó sẽ không xảy ra". 

EU đã dẫn đầu trong việc đưa ra các quy định kỹ thuật số mới và hiện các chính phủ ở Mỹ, Anh và các nơi khác đang chạy đua để bắt kịp.

Tại Washington, chính quyền của Tổng thống Joe Biden đã khuyến khích các nhà phê bình chống lại Big Tech dẫn đầu một cuộc đàn áp chống độc quyền đối với các công ty, trong khi ở Anh, chính phủ của Thủ tướng Boris Johnson đang thúc đẩy các cải cách kỹ thuật số mang tính bước ngoặt của riêng mình.

Bảo Bảo