Hải Dương: Đình chỉ mọi hoạt động khai thác đất cát, sỏi lòng sông và bãi sông

Đã bắt đầu mùa mưa bão hàng năm, đây là động thái đến từ các cơ quan hữu quan của tỉnh Hải Dương nhằm bảo đảm an toàn công trình thủy lợi, đê điều trong mùa mưa lũ.

Theo đó, Ban Chỉ huy phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn tỉnh Hải Dương đã đề nghị Sở Tài nguyên và Môi trường, UBND các huyện, thành phố, thị xã thông báo tới các doanh nghiệp, tổ chức và cá nhân khai thác đất, cát, sỏi lòng sông, bãi sông trên địa bàn chấp hành nghiêm các quy định của giấy phép và dừng mọi hoạt động khai thác từ ngày 15/6-31/10.

Bên cạnh đó, Ban Chỉ huy phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn tỉnh Hải Dương các doanh nghiệp, tổ chức và cá nhân có hoạt động kinh doanh bến, bãi chứa, kinh doanh vật liệu và các hoạt động khác ngoài bãi sông có liên quan đến đê điều, thoát lũ phải tuân thủ các quy định của Luật Đê điều, Luật Phòng chống thiên tai và thực hiện đúng với giấy phép được cấp; phải di chuyển toàn bộ máy móc, trang thiết bị, giải tỏa toàn bộ vật liệu, nhiên liệu và các vật cản lũ khác trên bãi sông trước ngày 15/6.

Hải Dương là tỉnh thuộc Đồng bằng sông Hồng, lượng mưa trung bình hàng năm: 1.300 – 1.700 mm. Hải Dương có 16 tuyến sông chính nối với các sông nhỏ dài 400 km; các loại tàu, thuyền trọng tải 500 tấn có thể qua lại. Trên địa bàn tỉnh Hải Dương có 12 tuyến sông do Trung ương quản lý như sông Thái Bình, sông Thương, sông Luộc, sông Kinh Thầy, sông Kinh Môn,... Tổng chiều dài 274,5 km, trong đó có sông Thái Bình, sông Luộc là những tuyến đường thuỷ quan trọng của khu vực đồng bằng sông Hồng. Các tuyến sông chảy qua nhiều địa bàn giáp ranh, ở xa nơi dân cư nên công tác đấu tranh với cát “tặc” gặp rất nhiều khó khăn.

UBND tỉnh Hải Dương, các cơ quan chức năng địa phương đã triển khai quyết liệt nhiều biện pháp đấu tranh, qua đó phát hiện, xử lý gần hàng trăm trường hợp, xử phạt nhiều tỷ đồng đối với các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân khai thác tài nguyên cát trái phép. Tuy nhiên, vì lợi nhuận cao và nhu cầu cát xây dựng lớn, một số cấp ủy, chính quyền ở cơ sở và một số ngành chức năng chưa vào cuộc quyết liệt, nhiều nơi phó mặc, chưa phối hợp chặt chẽ với lực lượng công an, nên tình trạng khai thác cát vẫn còn tồn tại.

Thực tế cho thấy, sau mỗi đợt cao điểm tấn công, trấn áp với "cát tặc”, tình hình khai thác cát trái phép lại có chiều hướng diễn biến phức tạp trở lại. Trên một số tuyến sông vẫn tồn tại tình trạng các tàu thuyền gắn vòi hút cát neo đậu dọc tuyến sông, túc trực, chờ thời điểm thích hợp để hoạt động hút trộm cát. Có thời điểm đồng loạt hàng chục chiếc tầu khai thác cát trái phép cùng hoạt động trong một đêm gây bức xúc trong quần chúng nhân dân, nhiều điểm bờ bãi ven sông của tỉnh Hải Dương bị sạt lở nghiêm trọng... Điển hình có thể kể đến như nhiều diện tích đất hoa màu ven sông Kinh Thầy bị sạt lở nghiêm trọng; đê hữu sông Kinh Thầy, đoạn qua địa bàn huyện Kinh Môn thường xảy ra hiện tượng sạt lở bãi sông đe dọa trực tiếp đến an toàn công trình phòng, chống thiên tai, hai bờ sông Đông Mai ngăn cách xã Văn Đức (Chí Linh, Hải Dương) và xã Nguyễn Huệ (Đông Triều, Quảng Ninh) có tình trạng sụt lún nhiều năm qua... Nguyên nhân của những thiệt hại này có thể do tác động của thiên tai, dòng chảy và không loại trừ do khai thác cát trái phép

Khi không thể khai thác cát trên dòng chảy của các tuyến sông, "cát tặc” có dấu hiệu thay đổi thủ đoạn hoạt động bằng cách đấu thầu các dự án thuê đất bãi ven sông để trồng trọt, nuôi trồng thủy sản nhưng thực chất để móc ngoặc, khai thác khoáng sản trái phép.

Những năm gần đây, có những thời điểm, nhiều cá nhân, tổ chức hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh, khai thác cát, sỏi đã lợi dụng đêm tối, khai thác cát, sỏi trái phép, làm ảnh hưởng đến sự an toàn của hệ thống đê bao, mất hàng trăm ha đất canh tác của người dân gây bức xúc trong dư luận.

Trần Linh