Thứ bảy 19/07/2025 06:32
Hotline: 024.355.63.010
Thời cuộc

“Đứt gẫy” chuỗi cung ứng, doanh nghiệp khó tham gia hội nhập

12/10/2020 00:00
Theo nhận định của các chuyên gia, nền kinh tế Việt Nam hiện đang có độ mở lớn và ngày càng hội nhập sâu rộng vào kinh tế thế giới.

Thực tế, trong nền kinh tế hội nhập quốc tế, DN Việt không chỉ cạnh tranh với nhau mà còn cạnh tranh với các DN nước ngoài. Hiện, Việt Nam đang là địa điểm sản xuất một số mặt hàng công nghiệp có giá trị cao như may mặc, giày da, điện thoại di động, thép công nghiệp và một số sản phẩm nông thủy sản chè, cà phê, tôm, cá.... Tuy nhiên, DN Việt vẫn gặp nhiều khó khăn trong việc tham gia, phát triển cũng như quản trị chuỗi cung ứng. Có thể nói, quản lý chuỗi cung ứng đã trở thành một trong những phương tiện chính để các DN kiểm soát chi phí và nâng cao hiệu quả kinh tế khi đối mặt với thị trường ngày càng cạnh tranh.

“Đứt gẫy” chuỗi cung ứng, doanh nghiệp khó tham gia hội nhập

Đại đa số DN trong nước vẫn chưa thể tham gia sâu hơn, nhanh hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu vì vướng nhiều rào cản

Theo TS. Trương Thị Chí Bình, Giám đốc Trung tâm Phát triển DN công nghiệp hỗ trợ thuộc Viện nghiên cứu chiến lược, chính sách công nghiệp (Bộ Công thương), phát triển chuỗi cung ứng được đánh giá có thể mang lại nhiều lợi ích cho ngành công nghiệp Việt Nam, nhưng đến nay, số lượng DN nội địa trong ngành hỗ trợ có đủ năng lực để tham gia chuỗi cung ứng còn quá ít. Số liệu khảo sát cho thấy, hiện nay chỉ có khoảng 300 DN đủ năng lực tham gia chuỗi cung ứng cho công nghiệp chế tạo ở Việt Nam. Trong số đó, không ít DN khó tiếp cận các chuỗi cung ứng hiện hữu của các công ty lớn chuyên về lắp ráp, chế tạo (lĩnh vực này chủ yếu do các công ty có vốn đầu tư nước ngoài và liên doanh đảm nhận).

Một nghiên cứu của JETRO cho thấy, các công ty Nhật Bản tại Việt Nam mua khoảng 32,4% hàng hóa, dịch vụ đầu vào từ các nhà cung cấp Việt Nam. Tỷ lệ này thấp hơn con số tương ứng tại Trung Quốc (67,8%), Thái Lan (57,1%), và Indonesia (40,5%). Riêng, Việt Nam có khoảng 20 công ty lắp ráp ô tô, nhưng chỉ có khoảng 81 nhà cung cấp cấp 1, khoảng 145 nhà cung cấp cấp 2 và cấp 3. Trong khi đó, Thái Lan có 16 công ty lắp ráp ô tô song có tới hơn 690.000 nhà cung cấp cấp 1 và 1.700 nhà cung cấp cấp 2, 3.

Không riêng đối với ngành công nghiệp sản xuất ô tô các DN trong nước vẫn còn “khoảng trống” rất lớn chưa thể bù đắp nổi mà với lĩnh vực mà Việt Nam có kim ngạch xuất khẩu lớn như may mặc, thì chuỗi cung ứng dệt may cũng đang trong tình trạng bị “đứt gãy”. Theo số liệu từ Dự án hỗ trợ thương mại đa biên giai đoạn III (Mutrap III), trong số 3.700 DN của ngành này, có 70% là DN may, trong khi DN dệt, sợi, nhuộm chỉ chiếm lần lượt 17%, 6% và 4%. Cụ thể, Việt Nam phải nhập khẩu bông để đáp ứng 99% nhu cầu bông trong nước và nhập 70% xơ nhân tạo và 5,2 tỉ mét vải...

Bàn về vấn đề này, chuyên gia Đinh Thế Phong, Bộ Khoa học – Công nghệ nhận định, trước đây các ngành sản xuất, chế tạo chế biến của Việt Nam thường “bí” ở đầu ra do không bán, xuất khẩu được sản phẩm, yếu trong khâu tìm kiếm thị trường, một phần giá thành quá cao, chất lượng, mẫu mã còn hạn chế. Nhưng gần đây, các DN Việt Nam còn thêm khó khăn ở ngay cả khâu đầu vào vì mua không được nguyên vật liệu do nguồn cung bị gián đoạn bởi tình hình dịch bệnh, trong khi nguồn cung trong nước thì thiếu và yếu. Việc các DN trong nước không tự chủ được nguyên vật liệu có nghĩa khâu sản xuất và giá thành chịu sự phụ thuộc, không có sự tự chủ, dẫn đến bị “cắt đứt” khỏi chuỗi cung ứng. Điều đó thể hiện mối liên kết lỏng lẻo giữa các bên tham gia. Sự liên kết giữa các chủ thể trong chuỗi cung ứng của sản phẩm đưa ra thị trường bị chồng chéo nên chi phí bị đẩy lên khá nhiều trong khâu phân phối, dẫn tới giá bán sản phẩm đến tay người tiêu dùng cao bất hợp lý.

Vì vậy, để thúc đẩy DN Việt Nam tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu, bên cạnh sự nỗ lực của DN, cần sớm có sự hỗ trợ mạnh mẽ hơn từ Chính phủ như giảm chi phí giúp tiếp cận tín dụng, ổn định chi phí và nguồn nhân công, giảm thủ tục hành chính và những chi phí không chính thức khác, giúp DN có thêm nguồn lực để tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu một cách nhanh chóng và mạnh mẽ hơn.

Nhật Minh

Tin bài khác
TS. Nguyễn Tuấn Quang: Việt Nam khẩn trương xây dựng thị trường carbon quốc gia

TS. Nguyễn Tuấn Quang: Việt Nam khẩn trương xây dựng thị trường carbon quốc gia

Việt Nam đang gấp rút hoàn thiện hành lang pháp lý để vận hành thử nghiệm thị trường carbon cuối năm 2025. Đây là giải pháp then chốt hiện thực hóa cam kết Net Zero 2050.
Không để gián đoạn dòng chảy vốn đầu tư công nửa cuối năm 2025

Không để gián đoạn dòng chảy vốn đầu tư công nửa cuối năm 2025

Với tổng kế hoạch vốn đầu tư công lên tới hơn 818.000 tỷ đồng, Chính phủ đang đặt mục tiêu giải ngân 100% kế hoạch trong năm 2025. Đây là thách thức không nhỏ, nhưng theo những tín hiệu tích cực từ kết quả 6 tháng đầu năm, mục tiêu này không phải là bất khả thi.
Đà Nẵng kiến nghị Chính phủ cho thí điểm một số cơ chế đặc thù tạo động lực cho mô hình tăng trưởng mới

Đà Nẵng kiến nghị Chính phủ cho thí điểm một số cơ chế đặc thù tạo động lực cho mô hình tăng trưởng mới

Phát biểu tại Hội nghị trực tuyến Chính phủ với địa phương về kịch bản tăng trưởng kinh tế năm 2025 và các nhiệm vụ, giải pháp để thực hiện mục tiêu tăng trưởng năm 2025, lãnh đạo TP. Đà Nẵng đã kiến nghị loạt giải pháp lớn để đạt mục tiêu tăng trưởng.
Phát triển năng lượng tái tạo: Giải pháp bền vững cho an ninh năng lượng và thích ứng biến đổi khí hậu

Phát triển năng lượng tái tạo: Giải pháp bền vững cho an ninh năng lượng và thích ứng biến đổi khí hậu

Trong bối cảnh nhu cầu điện ngày càng tăng cùng với áp lực từ biến đổi khí hậu, Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức lớn trong đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững.
Sàn giao dịch carbon sắp vận hành, Việt Nam quyết liệt chuyển dịch xanh

Sàn giao dịch carbon sắp vận hành, Việt Nam quyết liệt chuyển dịch xanh

Ngày 17/7/2025, Bộ Tài chính phối hợp cùng Chương trình Đối tác Chuyển dịch Năng lượng Đông Nam Á (ETP - UNOPS) tổ chức Hội thảo tham vấn về xây dựng mô hình vận hành sàn giao dịch tín chỉ các-bon, nhằm chuẩn bị cho giai đoạn thí điểm thị trường các-bon từ năm 2025 đến 2028.
Người lao động mong tăng lương tối thiểu để ổn định sống

Người lao động mong tăng lương tối thiểu để ổn định sống

Giữa bối cảnh lạm phát và chi phí sinh hoạt tăng, người lao động Việt Nam đang rất mong mỏi tăng lương tối thiểu để đảm bảo cuộc sống ổn định.
Chuyển đổi số khu vực công: Nền tảng thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội

Chuyển đổi số khu vực công: Nền tảng thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội

Sáng 17/7 tại Hà Nội đã diễn ra Diễn đàn “Chuyển đổi số khu vực công – Tiền đề cho phát triển kinh tế xã hội”, thu hút các đại biểu là lãnh đạo các bộ, ngành, viện nghiên cứu, doanh nghiệp nhà nước, tổ chức công nghệ, cùng nhiều chuyên gia trong và ngoài nước.
TP. Hồ Chí Minh đón hơn 5,2 tỷ USD kiều hối trong nửa đầu năm 2025

TP. Hồ Chí Minh đón hơn 5,2 tỷ USD kiều hối trong nửa đầu năm 2025

Theo số liệu vừa công bố từ Ngân hàng Nhà nước (NHNN) chi nhánh Khu vực 2, tổng lượng kiều hối chuyển về TP. Hồ Chí Minh trong 6 tháng đầu năm 2025 đạt 5,23 tỷ USD, tăng nhẹ so với cùng kỳ năm ngoái.
Ông Phan Đức Hiếu: Cải cách thực chất phải đi từ tư duy đến hành động

Ông Phan Đức Hiếu: Cải cách thực chất phải đi từ tư duy đến hành động

Theo ông Phan Đức Hiếu, Nghị quyết 68 hướng đến giảm phiền hà, tăng bảo vệ và khơi thông nguồn lực cho doanh nghiệp tư nhân. Báo chí cần hiểu sâu sắc để phản biện hiệu quả.
Thúc đẩy cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân vì mục tiêu tăng trưởng

Thúc đẩy cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân vì mục tiêu tăng trưởng

Để đạt được mục tiêu tăng trưởng năm 2025, Bộ Tài chính đề xuất cần tiếp tục triển khai hiệu quả Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị, Nghị quyết số 198/2025/QH15 của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân.
Bộ Tài chính đề xuất hai kịch bản tăng trưởng kinh tế năm 2025: Hà Nội cần đạt 8,5%

Bộ Tài chính đề xuất hai kịch bản tăng trưởng kinh tế năm 2025: Hà Nội cần đạt 8,5%

Sáng 16/7, tại Hội nghị trực tuyến giữa Chính phủ và các địa phương nhằm thảo luận về kịch bản tăng trưởng kinh tế năm 2025 và các nhiệm vụ, giải pháp triển khai, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết Bộ đã xây dựng và trình hai kịch bản tăng trưởng cho năm 2025.
Chủ tịch nước Lương Cường: Việt Nam đồng hành cùng doanh nghiệp APEC vì tương lai xanh và số

Chủ tịch nước Lương Cường: Việt Nam đồng hành cùng doanh nghiệp APEC vì tương lai xanh và số

Ngày 16/7, tại Khách sạn Pullman thành phố Hải Phòng, Chủ tịch nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam Lương Cường đã tham dự và phát biểu khai mạc Kỳ họp lần thứ ba năm 2025 của Hội đồng Tư vấn Kinh doanh APEC (ABAC III).
Từ bài học Hàn Quốc, Đài Loan đến chiến lược tăng trưởng mới cho Việt Nam

Từ bài học Hàn Quốc, Đài Loan đến chiến lược tăng trưởng mới cho Việt Nam

Tại Diễn đàn “Xác lập mô hình tăng trưởng mới cho Việt Nam giai đoạn 2026-2030, định hướng đến năm 2045”, TS. Nguyễn Bá Hùng đã chỉ ra những bài học tăng trưởng từ Hàn Quốc và Đài Loan (Trung Quốc), đây là cơ sở để Việt Nam hoạch định con đường phát triển riêng.
Miễn thuế đất: Cú hích mới cho tái cơ cấu nông nghiệp Việt Nam

Miễn thuế đất: Cú hích mới cho tái cơ cấu nông nghiệp Việt Nam

Tái cơ cấu nông nghiệp, miễn thuế đất sản xuất... là chìa khóa mở ra kỷ nguyên mới cho nông nghiệp Việt Nam, thúc đẩy chuỗi giá trị và tăng sức cạnh tranh quốc tế.
Sáu câu hỏi cho tương lai kinh tế Việt Nam: Cần câu trả lời cấp thiết

Sáu câu hỏi cho tương lai kinh tế Việt Nam: Cần câu trả lời cấp thiết

Tại diễn đàn xác lập mô hình tăng trưởng mới cho Việt Nam, PGS. TS Nguyễn Hồng Sơn đã đặt ra những câu hỏi chiến lược, gợi mở hướng đi cho nền kinh tế Việt Nam.