Chủ nhật 06/07/2025 02:07
Hotline: 024.355.63.010
Doanh nghiệp - Doanh nhân

Đổi mới sáng tạo - Yếu tố sống còn cho doanh nghiệp

12/10/2020 00:00
Cùng với xu thế hội nhập ngày càng sâu rộng vào khu vực và thế giới của đất nước, các doanh nghiệp (DN) Việt đã và đang có những bước chuyển mình khá tích cực để dần thích nghi với xu thế cạnh tranh “sòng phẳng” với DN nước ngoài. Yếu tố năng suất lu

PV NB&CL đã có cuộc trao đổi với Viện trưởng Viện Năng suất Việt Nam Nguyễn Anh Tuấn xoay quanh vấn đề năng suất của DN hiện nay.

+ Thời gian qua, Viện Năng suất Việt Nam đã có những hoạt động cụ thể gì để nâng cao năng suất thưa ông?

- Năm 1997, trước yêu cầu hỗ trợ DN nâng cao năng lực để hội nhập, Trung tâm Năng suất Việt Nam đã được thành lập, (sau này đổi tên thành Viện Năng suất Việt Nam) với vai trò là hạt nhân của phong trào năng suất quốc gia tại Việt Nam. Hơn 20 năm qua, Viện Năng suất Việt Nam đã nỗ lực để đưa khái niệm năng suất và chuyển giao các giải pháp nâng cao năng suất đến với các DN. Đặc biệt từ năm 2010, cùng với sự quan tâm của Đảng, Nhà nước và Chính phủ về hoạt động năng suất, Chương trình quốc gia “Nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm, hàng hóa của DN Việt Nam đến năm 2020” được Thủ tướng phê duyệt theo Quyết định số 712/QĐ-TTg ngày 21/5/2010 (Chương trình 712). Nhiều hoạt động hỗ trợ DN thúc đẩy năng suất đã được triển khai sâu rộng với sự vào cuộc của các Bộ, ngành, địa phương, hiệp hội DN... Viện Năng suất Việt Nam đã triển khai các chương trình nâng cao nhận thức về năng suất thông qua việc tổ chức các hội nghị, hội thảo, xây dựng tài liệu phổ biến, hướng dẫn áp dụng các giải pháp nâng cao năng suất; đào tạo chuyên gia thực hành cho các DN; nghiên cứu, tính toán các chỉ số năng suất, hỗ trợ xây dựng các mô hình điểm và chuyển giao cách thức áp dụng cải tiến năng suất,...

Viện trưởng Viện Năng suất VN Nguyễn Anh Tuấn.

+ Ông đánh giá hoạt động triển khai năng suất tại các DN Việt hiện nay như thế nào?

- Với xu thế kinh tế nước ta ngày càng hội nhập sâu rộng như hiện nay, nâng cao năng suất là yếu tố nền tảng cho phát triển kinh tế và tăng trưởng. Yêu cầu ngày càng khắt khe của thị trường, cạnh tranh về giá và việc tham gia vào chuỗi giá trị khu vực và toàn cầu đòi hỏi các DN Việt Nam nhận thức rõ tầm quan trọng của việc cải tiến năng suất. Điều này thể hiện qua việc ngày càng có nhiều DN chủ động tìm kiếm và thực hiện các giải pháp cải tiến năng suất, ứng dụng tiến bộ KH&CN vào sản xuất nhằm thúc đẩy hoạt động năng suất lao động, nâng cao chất lượng sản phẩm. Thực tế cho thấy, các DN khi triển khai các dự án cải tiến, tối ưu hóa quá trình sản xuất theo các công cụ “truyền thống” như: Lean/Kaizen; 5S, ISO,... đã có thể cải thiện năng suất tăng từ 15-20%. Theo tôi, điều quan trọng hơn cả là nhận thức về sự cần thiết cải tiến năng suất cho chính DN của người lãnh đạo, từ đó thúc đẩy sự tham gia của từng cá nhân, tập thể cán bộ công nhân viên của chính DN đó.

+Yếu tố nào tác động trực tiếp tới hoạt động năng suất tại các DN?

- Mỗi DN, mỗi ngành đều có những yếu tố khó khăn riêng trong hoạt động nâng cao năng suất. Ví dụ trong điều kiện ngành may, các chương trình hỗ trợ tăng năng suất lao động tập trung vào cải thiện quá trình sản xuất, sắp xếp và bố trí các dây chuyền hợp lý hơn, giảm các lãng phí trong sản xuất; đồng thời cải thiện trình độ quản lý cũng như ý thức từ bản thân người lao động. Các yếu tố đang cản trở hoạt động tăng năng suất lao động là quản lý yếu, thiếu chuyên nghiệp, người lao động thiếu tính kỷ luật cũng như tác phong công nghiệp. Đối với các ngành công nghệ vừa và cao như: nhựa, hóa chất, cơ khí,... đòi hỏi lao động kỹ thuật cao, cần có định hướng cụ thể về đổi mới công nghệ; có giải pháp phù hợp nhân sự dôi dư khi DN đưa công nghệ tự động hóa trong sản xuất. Lĩnh vực liên quan đến khai thác hoặc xuất khẩu thì phụ thuộc nhiều vào biến động của giá cả trên thị trường thế giới,… Có thể nói, hội nhập kinh tế là cơ hội và cũng là thách thức đối với DN. Bên cạnh đó, DN không thể trông chờ vào sự hỗ trợ từ bên ngoài mà phải đi lên từ sự nỗ lực của chính bản thân DN.

Ứng dụng, đổi mới công nghệ là “chìa khóa” cho DN phát triển bền vững.

+ Có ý kiến cho rằng, phần lớn DN Việt đều là nhỏ và vừa, theo đó, việc áp dụng công nghệ, đổi mới sáng tạo,… không phải dễ, theo ông giải pháp nào hiện phù hợp hơn cả?

- Đổi mới sáng tạo là một khái niệm khá rộng bao gồm: đổi mới sản phẩm; đổi mới quy trình, công nghệ; đổi mới tiếp thị; đổi mới quản lý và tổ chức... Đôi khi, đổi mới sáng tạo đòi hỏi phải có đầu tư công nghệ. Về vấn đề này, Bộ KH&CN đã có các chương trình hỗ trợ DN thông qua các quỹ đổi mới công nghệ hoặc DN có nhận được các ưu đãi về thuế. Tuy nhiên, đổi mới sáng tạo không có nghĩa là phải đầu tư lớn. Ví dụ, chỉ cần đổi mới tổ chức quản lý, DN đã có thể cải thiện năng suất một cách đáng kể.

Theo tôi bước đầu, khi thực hiện đổi mới sáng tạo, quan trọng nhất là sự quan tâm, nhận thức đúng của DN để nâng cao năng suất, từ đó từng bước thực hiện một cách có kế hoạch, bài bản và đúng hướng. Trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt như hiện nay có thể nói “Đổi mới sáng tạo” là yếu tố sống còn cho chính DN.

+ Ông có chia sẻ với DN Việt đang muốn tiếp cận với KH&CN để nâng cao năng suất, ngoài việc áp dụng các công cụ truyền thống”?

- Ngoài các yếu tố khó khăn ở nội tại DN như đã nêu ở trên, còn có các yếu tố khó khăn khác từ bên ngoài như: tìm kiếm đối tác tốt để tiếp nhận, chuyển giao công nghệ; thông tin đổi mới KH&CN chuyên ngành; lựa chọn đơn vị tư vấn về nâng cao hiệu quả sản xuất phù hợp; sự cạnh tranh thiếu lành mạnh trên thị trường,... cũng gây khó cho các DN muốn tạo dựng thương hiệu.

Thời gian gần đây, các cơ chế chính sách của Chính phủ đã tạo điều kiện thuận lợi, tháo gỡ “nút thắt” để các DN có cơ hội tiếp cận với môi trường kinh doanh tốt hơn. Đơn cử như Nghị quyết 19/2017/NQ-CP của Chính phủ về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia. Đặc biệt, với 96% lô sản phẩm, hàng hóa được chuyển sang hậu kiểm, năm 2017, Bộ KH&CN dẫn đầu việc thực hiện cải cách hành chính về hoạt động quản lý, kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất nhập khẩu đã tạo điều kiện thuận lợi, “cởi trói” DN trong việc nhập khẩu máy móc, công nghệ mới, hỗ trợ DN đổi mới công nghệ,... Điều này không chỉ tạo điều kiện cho DN thúc đẩy năng suất lao động, nâng cao chất lượng sản phẩm hàng hóa mà còn tăng khả năng cạnh tranh trong quá trình hội nhập kinh tế của đất nước.

Ngũ Hiệp

Tin bài khác
Tập đoàn GELEX mở công ty con chuyên tư vấn đầu tư, vốn điều lệ 100 tỷ đồng

Tập đoàn GELEX mở công ty con chuyên tư vấn đầu tư, vốn điều lệ 100 tỷ đồng

Tập đoàn GELEX (mã: GEX) vừa phê duyệt nghị quyết Hội đồng quản trị về việc thành lập công ty con mới mang tên Công ty TNHH Đầu tư GELEX, với vốn điều lệ ban đầu 100 tỷ đồng.
Phát triển logistics xanh, “chìa khóa” để Cảng quốc tế Long An tăng tính cạnh tranh toàn cầu

Phát triển logistics xanh, “chìa khóa” để Cảng quốc tế Long An tăng tính cạnh tranh toàn cầu

Khẳng định năng lực quốc tế, cam kết phát triển xanh và bền vững, đồng hành cùng chiến lược toàn cầu, Cảng quốc tế Long An tạo ấn tượng mạnh mẽ tại triển lãm và hội nghị ASEAN Ports & Logistics 2025.
Bầu Đức sắp đổi vận nhờ heo và chuối, HAGL sắp tất toán nợ

Bầu Đức sắp đổi vận nhờ heo và chuối, HAGL sắp tất toán nợ

Chiến lược nông nghiệp "heo ăn chuối" đang giúp HAGL của bầu Đức tiến gần hơn đến mục tiêu tất toán nợ. Dòng tiền mạnh mẽ từ hai ngành chủ lực này mở ra chương mới cho tập đoàn.
BIDV đồng hành cùng Trung tâm Dữ liệu quốc gia

BIDV đồng hành cùng Trung tâm Dữ liệu quốc gia

Phát huy vai trò của một định chế tài chính hàng đầu đất nước với năng lực công nghệ và chuyển đổi số mạnh mẽ, BIDV sẽ phối hợp triển khai 4 hoạt động hợp tác lớn với Trung tâm Dữ liệu quốc gia - Bộ Công an.
Công ty TNHH Kế toán và Tư vấn thuế Trọng Tín: Giữ vững vị trí tiên phong

Công ty TNHH Kế toán và Tư vấn thuế Trọng Tín: Giữ vững vị trí tiên phong

Trên hành trình 15 năm phát triển (22/6/2010 - 22/6/2025), Công ty TNHH Kế toán và Tư vấn thuế Trọng Tín luôn giữ vị thế tiên phong trong lĩnh vực kế toán - thuế khi hai lần được Tổ chức Kỷ lục Việt Nam (VietKings) xác lập là đơn vị đạt kỷ lục quốc gia trong lĩnh vực thuế.
Khẳng định vị thế nhà thầu tiên phong: CC1 lọt top 10 Doanh nghiệp Đổi mới sáng tạo và kinh doanh hiệu quả 2025

Khẳng định vị thế nhà thầu tiên phong: CC1 lọt top 10 Doanh nghiệp Đổi mới sáng tạo và kinh doanh hiệu quả 2025

Trong khuôn khổ Chương trình Nghiên cứu về đổi mới sáng tạo và cách tân trong các ngành kinh tế chủ lực năm 2025, Tổng Công ty Xây dựng Số 1 (CC1) được công bố nằm trong Top 10 Doanh nghiệp Đổi mới sáng tạo và Kinh doanh hiệu quả 2025 – Ngành Bất động sản – Xây dựng (VIE10), do Báo Tài chính - Đầu tư (Bộ Tài chính) phối hợp cùng Công ty Cổ phần Nghiên cứu Kinh doanh Việt Nam (Viet Research) bình chọn.
60% doanh nghiệp Việt Nam lạc quan về triển vọng kinh doanh, bất chấp thách thức thuế quan

60% doanh nghiệp Việt Nam lạc quan về triển vọng kinh doanh, bất chấp thách thức thuế quan

Sau khi Hoa Kỳ công bố đề xuất áp mức thuế đối ứng 46% vào đầu tháng 4/2025, nhiều doanh nghiệp Việt Nam vẫn thể hiện tinh thần chủ động ứng phó và hướng đến các giải pháp phát triển dài hạn. Tỷ lệ doanh nghiệp giữ được thái độ lạc quan đạt 60%, phản ánh niềm tin vào khả năng thích ứng và cơ hội mới từ thị trường nội địa lẫn quốc tế.
Cần gỡ khó để doanh nghiệp triển khai ESG bài bản

Cần gỡ khó để doanh nghiệp triển khai ESG bài bản

ESG trở thành tiêu chuẩn bắt buộc trong chuỗi cung ứng toàn cầu, nhưng nhiều doanh nghiệp tư nhân vẫn gặp khó trong việc triển khai ESG bài bản.
Tỷ Phú Johnathan Hạnh Nguyễn sẽ "dồn lực” phát triển Sasco

Tỷ Phú Johnathan Hạnh Nguyễn sẽ "dồn lực” phát triển Sasco

Tỷ phú Johnathan Hạnh Nguyễn cam kết dồn toàn lực cho Sasco, hứa hẹn cổ tức kỷ lục và niêm yết HoSE. Mới nhất, Sasco đã trả cổ tức với tỷ lệ 28% bằng tiền
BIDV và FinFan hợp tác thúc đẩy các giải pháp thanh toán xuyên biên giới

BIDV và FinFan hợp tác thúc đẩy các giải pháp thanh toán xuyên biên giới

Ngày 25/6/2025 tại Hà Nội, Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Thăng Long (BIDV Thăng Long) và Công ty Cổ phần Nhất Phương (FinFan) đã ký kết Biên bản ghi nhớ hợp tác thúc đẩy đổi mới các giải pháp kết nối hệ thống thanh toán chuyển tiền Việt Nam và thế giới.
Vietsovpetro: Hành trình 44 năm - một biểu tượng của hợp tác quốc tế, lòng kiên định và đổi mới không ngừng

Vietsovpetro: Hành trình 44 năm - một biểu tượng của hợp tác quốc tế, lòng kiên định và đổi mới không ngừng

Vừa qua, tại tòa nhà Vietsovpetro (TP. Vũng Tàu), Đoàn Thanh niên Liên doanh Vietsovpetro đã tổ chức chương trình đối thoại giữa Tổng Giám đốc Vietsovpetro Vũ Mai Khanh với đoàn viên, thanh niên toàn liên doanh. Sự kiện thu hút sự tham gia của 150 đại biểu là lãnh đạo, cán bộ chủ chốt và đoàn viên tiêu biểu.
Shalumi tổ chức Đại hội cổ đông 2025, định hướng tăng trưởng công nghệ và xuất khẩu

Shalumi tổ chức Đại hội cổ đông 2025, định hướng tăng trưởng công nghệ và xuất khẩu

Tại Đại hội cổ đông thường niên năm 2025, Tập đoàn Nhôm Sông Hồng Shalumi nhấn mạnh chiến lược phát triển công nghệ, mở rộng xuất khẩu và củng cố hệ sinh thái sản phẩm, sẵn sàng bứt phá sau một năm 2024 nhiều thách thức.
BIC lọt TOP 4 Công ty bảo hiểm phi nhân thọ uy tín

BIC lọt TOP 4 Công ty bảo hiểm phi nhân thọ uy tín

Theo Bảng xếp hạng “Top 10 Công ty bảo hiểm uy tín năm 2025” vừa được Vietnam Report phối hợp với Báo VietnamNet công bố, Tổng Công ty Bảo hiểm BIDV (BIC) xuất sắc vươn lên vị trí thứ 4 trong “Top 10 Công ty bảo hiểm phi nhân thọ uy tín”, tăng một bậc so với năm 2024.
BIDV tiên phong triển khai các giải pháp tài chính, công nghệ cho Khu thương mại tự do Đà Nẵng

BIDV tiên phong triển khai các giải pháp tài chính, công nghệ cho Khu thương mại tự do Đà Nẵng

Với tinh thần đồng hành cùng UBND TP. Đà Nẵng triển khai thành công mô hình Khu thương mại tự do, trong khuôn khổ chương trình, ông Lê Ngọc Lâm - Tổng Giám đốc BIDV đã chia sẻ các kế hoạch hành động cụ thể của BIDV.
Tập đoàn Xuân Thiện khởi công siêu dự án thép xanh gần 100.000 tỷ đồng tại Nam Định

Tập đoàn Xuân Thiện khởi công siêu dự án thép xanh gần 100.000 tỷ đồng tại Nam Định

Tổ hợp Nhà máy thép xanh Xuân Thiện Nam Định công suất 9,5 triệu tấn thép/năm, sử dụng công nghệ hiện đại, hứa hẹn tạo đột phá cho phát triển kinh tế xanh.