Trong tháng 6/2024, xuất khẩu tôm Việt Nam đã ghi nhận tăng trưởng dương so với cùng kỳ năm ngoái và tăng cao hơn so với tháng trước đó. Giá trị xuất khẩu tôm trong tháng này đạt 344 triệu USD, tăng 5% so với cùng kỳ năm 2023. Tính lũy kế 6 tháng đầu năm, giá trị xuất khẩu đạt gần 1,6 tỷ USD, tăng 6%.
Xuất khẩu tôm sang Trung Quốc và Hong Kong
Nửa đầu năm nay, xuất khẩu tôm sang Trung Quốc và Hong Kong đạt 328 triệu USD, tăng 17% so với cùng kỳ năm ngoái. Sau khi giảm trong tháng 5, xuất khẩu tôm sang thị trường này đã tăng trở lại trong tháng 6. Trong những tháng tới, Ecuador, Ấn Độ và Indonesia sẽ tập trung hơn vào thị trường Trung Quốc do Mỹ áp thuế cao, tạo áp lực về giá cho tôm Việt Nam, đặc biệt là tôm sú nguyên con và tôm thẻ nguyên con.
Xuất khẩu tôm sang Mỹ
Nửa đầu năm nay, xuất khẩu tôm sang Mỹ đạt 303 triệu USD, tăng 1% so với cùng kỳ năm ngoái. Sau khi giảm trong tháng 5, xuất khẩu tôm sang Mỹ tăng trở lại trong tháng 6. Tại thị trường này, lạm phát vẫn cao và cước tàu tăng đột biến 40% từ tháng 5 do chiến tranh ở Trung Đông và Trung Quốc gom container rỗng để dự phòng xuất hàng cho Mỹ trước kỳ hạn bị áp thuế mới. Tôm Việt Nam phải cạnh tranh mạnh về giá với tôm Ecuador, Ấn Độ và Indonesia trên thị trường Mỹ. Nhu cầu nhập khẩu tôm Việt Nam từ Mỹ có thể tăng nhẹ vào quý 3 năm nay khi các nhà nhập khẩu tăng mua phục vụ nhu cầu lễ hội cuối năm.
Xuất khẩu tôm sang Nhật Bản và Hàn Quốc
Trong 6 tháng đầu năm nay, xuất khẩu tôm sang Nhật Bản và Hàn Quốc giảm nhẹ so với cùng kỳ năm ngoái, lần lượt đạt 229 triệu USD và 149 triệu USD, giảm lần lượt 3% và 10%. Hàng giá trị gia tăng của Việt Nam tại thị trường Nhật vẫn giữ được lợi thế cạnh tranh tốt hơn so với các nguồn cung khác như Ấn Độ và Ecuador. Nhu cầu nhập khẩu của thị trường Nhật và Hàn Quốc dự kiến tăng nhẹ từ tháng 9 để phục vụ nhu cầu cuối năm.
Xuất khẩu tôm sang EU
Đối với thị trường EU, sau quý 1, xuất khẩu tôm sang thị trường này tăng trưởng tốt. Tháng 6, xuất khẩu tôm sang thị trường này đạt 52 triệu USD, tăng 31%. Lũy kế 6 tháng đầu năm, xuất khẩu sang thị trường EU đạt 217 triệu USD, tăng 13%. Những tháng tới, nhu cầu nhập khẩu tôm của thị trường EU dự kiến tiếp tục tăng.
Thách thức và triển vọng
Ngành tôm đang đối mặt với hai vấn đề lớn: giá tôm xuất khẩu sang các thị trường thấp do phải cạnh tranh với tôm Ecuador và Ấn Độ, và dịch bệnh trên tôm nuôi diễn biến phức tạp, có khả năng gây thiếu nguyên liệu tôm trong nửa cuối năm 2024.
Theo quy luật thị trường, từ quý III trở đi là giai đoạn các nhà nhập khẩu tăng cường mua vào để chuẩn bị nguồn hàng cung ứng cho các dịp lễ, tết cuối năm. Do đó, giá tôm từ quý III trở đi nhiều khả năng sẽ được cải thiện tốt hơn so với hiện tại, nhưng khó có khả năng tăng mạnh. Người nuôi cần cân nhắc chọn lựa mô hình và mật độ nuôi phù hợp để đảm bảo tỷ lệ nuôi thành công cao, giảm giá thành sản xuất và thu hoạch được tôm cỡ lớn có giá ổn định hơn.
Đối mặt với nhiều khó khăn, các doanh nghiệp xuất khẩu tôm luôn chủ động có chiến lược riêng. Ví dụ, thị trường Hoa Kỳ tuy có sức tiêu thụ lớn nhưng tôm Việt gặp bất lợi trong cạnh tranh với tôm giá rẻ từ Ecuador và Ấn Độ, cũng như giá cước vận tải tăng mạnh. Do đó, hầu hết doanh nghiệp đều giảm tỷ trọng xuất khẩu vào thị trường này và tập trung cho các thị trường gần như Nhật Bản, Hàn Quốc, Australia, Trung Quốc. Một số doanh nghiệp chủ động về hoạt động nuôi, đề ra giải pháp nuôi và thu hoạch để bán được giá tốt hơn.
Nửa cuối năm, kỳ vọng các thị trường nhập khẩu chính sẽ có tín hiệu tốt hơn, các vấn đề tồn kho và khó khăn vận tải sẽ giảm bớt, nhu cầu sẽ phục hồi và giá sẽ tăng lại. Nếu tất cả diễn ra theo kịch bản có lợi, ngành tôm sẽ thay đổi theo chiều hướng tốt hơn, đảm bảo mục tiêu về đích của ngành tôm năm 2024.
P.V (t/h)