Doanh nghiệp xoay hướng vượt sóng trong thị trường viễn thông bão hòa

Dịch vụ viễn thông truyền thống cạnh tranh gay gắt

Theo Roland Berger, doanh thu thoại, SMS giảm mạnh trong giai đoạn 2016-2020. Dung lượng sử dụng data tăng mạnh sau khi các nhà mạng triển khai 4G, tuy nhiên, đơn giá data ngày càng giảm. Doanh thu data tại Việt Nam chỉ đạt 23,4% tổng doanh thu (trung bình thế giới đạt trên 43%), không đủ bù đắp cho sự sụt giảm doanh thu thoại/SMS. 

Sự phát triển của các dịch vụ OTT, VoLTE đã dẫn đến mảng kinh doanh cốt lõi của các nhà mạng là viễn thông giảm mạnh. Xu hướng tiêu dùng data bùng nổ cùng với sự phát triển công nghệ di động 4G/5G, tạo áp lực lớn lên các nhà mạng trong việc cân bằng giữa mục tiêu đầu tư phát triển vùng phủ sóng với gánh nặng đáp ứng nguồn vốn – tài chính cho các mục tiêu tăng trưởng (doanh thu, lợi nhuận hàng năm).
Trong nhiều năm, tổng thị phần của 3 nhà mạng lớn nhất luôn chiếm trên 90%, năm 2019 tăng cao nhất, lên tới 96,2%.  

Đi qua giai đoạn bùng nổ, viễn thông di động Việt Nam phải đối mặt với những thách thức có nhiều sự lựa chọn do vậy các nhà mạng buộc phải nâng cao chất lượng và giảm giá dịch vụ để giữ chân khách hàng. 5 năm qua chứng kiến cuộc chạy đua giảm giá tới mức quyết liệt giữa các nhà cung cấp dịch vụ (đơn giá data giảm trung bình 32%/năm), ảnh hưởng đến kết quả kinh doanh của các nhà mạng. Vừa phải đầu tư, vừa phải giảm cước liên tục để thu hút và giữ chân thuê bao... là thách thức mà các doanh nghiệp di động gặp phải. 

Đầu năm 2020, Bộ Thông tin và Truyền thông đã giao nhiệm vụ cho các doanh nghiệp viễn thông phải đảm nhiệm thêm vai trò và trách nhiệm là nền tảng của hạ tầng số, thanh toán số, mobile money, hạ tầng cho chuyển đổi số, tiến tới làm chủ các công nghệ nền tảng cho chuyển đổi số. Các nhà mạng chuyển hướng kinh doanh từ các dịch vụ viễn thông truyền thống sang cung cấp các dịch vụ số. 

Chuyển đổi số để vượt sóng dữ

Thời gian qua, nhiều xu thế công nghệ đã và đang tác động, định hình lại ngành viễn thông, như mạng 5G, AI, IoT, Mobile Money… Đây là những xu thế tất yếu buộc nhà mạng phải chuyển đổi để thích ứng.

Từ tháng 4/2022 đến nay, sau khi MobiFone ra mắt hệ sinh thái Tài chính số Mobile Money với đầy đủ các tính năng cơ bản của một dịch vụ tài chính, MobiFone đã phát triển được trên 600 nghìn user đăng ký sử dụng các dịch vụ với doanh thu bán hàng trên 550 tỷ, mở ra một hướng đi mới cho MobiFone trong việc hoàn thiện Hệ sinh thái MobiFone mang tới cho khách hàng. Thống kê đến tháng 3/2023, tổng số khách hàng Mobile Money khoảng hơn 3 triệu, trong đó số lượng khách hàng ở nông thôn, miền núi, vùng sâu, vùng xa là hơn 2 triệu khách hàng, chiếm 70%, như vậy tiềm năng tăng trưởng của mảng Mobile Money vẫn còn rất lớn.

Sự phát triển của 5G cũng thúc đẩy chuyển đổi số nhanh hơn. Việt Nam hiện là một trong số những quốc gia sớm triển khai 5G và thuộc trong nhóm 10 quốc gia có mức độ triển khai địa chỉ Internet thế hệ mới cao nhất toàn cầu. Tốc độ 5G trung bình trong quá trình thử nghiệm tại Việt Nam đạt từ 500-600 Mbps, nhanh hơn gấp 10 lần so với tốc độ truy cập mạng 4G hiện tại.   

Là mạng di động đầu tiên của Việt Nam, MobiFone sớm nhận ra xu thế và chủ trương định hướng các trụ cột kinh doanh chính, với tầm nhìn tới năm 2025 là ‘trở thành nhà cung cấp dịch vụ số có hệ sinh thái số hàng đầu tại Việt Nam và quốc tế’. Theo MobiFone, sản phẩm dịch vụ của nhà mạng này trong giai đoạn tới bao gồm Hạ tầng số, Nền tảng số/ Giải pháp số và Nội dung số. Tất cả gói trong thông điệp “Nâng tầm cuộc sống” cho Việt Nam. MobiFone chủ trương không còn giới hạn trong lĩnh vực viễn thông truyền thống mà bứt phá tập trung phát triển cơ sở hạ tầng viễn thông toàn diện, giúp nâng cao trải nghiệm và phát huy điểm cộng trong dịch vụ chăm sóc khách hàng vốn đang được đánh giá cao.

Cụ thể, với hạ tầng số, mạng di động này đẩy mạnh doanh thu data thông qua: kinh doanh các dịch vụ băng rộng di động trên nền tảng công nghệ 4G và 5G, dừng các công nghệ cũ để tập trung nguồn lực và hạ tầng vận hành các công nghệ mới, phát triển thuê bao sử dụng data trên nền 4G/5G và chuyển đổi thuê bao sử dụng công nghệ cũ; phát triển thuê bao M2M/IoT; phát triển thương hiệu di động dành cho giới trẻ…

Đối với nền tảng số/ giải pháp số, MobiFone sẽ đồng thời triển khai nhiều dịch vụ tài chính số, thanh toán số, các dịch vụ OTT, các dịch vụ chuyển đổi số doanh nghiệp…Trong phần định hướng nội dung số, nhà mạng chủ trương cung cấp các sản phẩm, dịch vụ, giải pháp giáo dục số và chuyển đổi số giáo dục, sức khoẻ, thương mại điện tử, triển khai các mô hình kinh doanh mới, nhằm cung cấp giải pháp tổng thể, đa dạng tới mọi phân khúc khách hàng. 

Như vậy với các hướng dịch chuyển này, các trụ mới gồm Hạ tầng số, Nền tảng số/ Giải pháp số và Nội dung số sẽ giúp MobiFone tạo ra một hệ sinh thái số mạnh mẽ và toàn diện, với đầy đủ các dịch vụ dành cho cá nhân, tổ chức. Các dịch vụ này tạo nên một MobiFone mới và hoàn toàn khác biệt, không còn là một doanh nghiệp viễn thông truyền thống như trước đây.

Tuy ghi dấu những thành công, MobiFone cũng gặp không ít thách thức trong chặng dài phát triển của mình. Đại diện MobiFone cho rằng, đây sẽ là một cuộc thay đổi ngoạn mục, đánh dấu sự hiện diện mới của MobiFone với vai trò dẫn dắt, trở thành nhà cung cấp dịch vụ số có hệ sinh thái số hàng đầu tại Việt Nam và quốc tế.

P.V