Dịch vụ kinh doanh cho thuê căn hộ, nhà trọ hướng đến sự chuyên nghiệp, an toàn

Thời gian qua, trên địa bàn Hà Nội xảy ra nhiều vụ cháy chung cư mini, nhà trọ, nhà ở kết hợp kinh doanh, sản xuất gây thiệt hại lớn về người và tài sản. Trong đó, nghiêm trọng nhất phải kể đến vụ cháy chung cư mini ở quậnThanh Xuân hồi tháng 9/2023 làm 56 người chết; cháy nhà trọ kết hợp kinh doanh xe điện tại quận Cầu Giấy vào rạng sáng ngày 24/5 làm 14 người tử vong.

Sau 2 vụ cháy, UBND TP.Hà Nội giao cơ quan chức năng cùng các quận, huyện, thị xã tiến hành tổng rà soát các loại hình tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ cao để có giải pháp đảm bảo an toàn PCCC. Qua kiểm tra, rà soát phòng cháy, chữa cháy (PCCC) hơn 40.000 cơ sở các loại trên địa bàn, trung tướng Nguyễn Hải Trung, Giám đốc Công an TP.Hà Nội cho biết đã tổ chức kiểm tra, yêu cầu 22 chung cư mini và gần 16.500 nhà trọ dừng hoạt động.

Ông Nguyễn Văn Hưng, CEO Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển BMC Việt Nam cho biết: Là người hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh thuê/cho thuê nhà để ở, bản thân tôi rất trăn trở, suy tư và lo lắng trước các sự việc vừa qua, từ đó thôi thúc tôi tìm hiểu hành lang pháp lý cũng như thực trạng hạ tầng hiện tại trên địa bàn thành phố và có một số ý kiến:

Thành phố đang trên đường hội nhập sâu rộng, mạnh mẽ với thế giới, tăng trưởng kinh tế cao, với quá trình đô thị hóa nhanh, cùng với đó là sự dịch chuyển dân số đến thủ đô sinh sống, làm việc, học tập đã gây ra một áp lực rất lớn lên hạ tầng thành phố, trong đó có nhu cầu nhà ở. Theo số liệu thống kê điều tra dân số nhà ở năm 2019 tỉ lệ dân cư đang sống trong các ngôi nhà/căn hộ đi thuê/mượn tại thành phố Hà Nội là 15.8%, với quy mô dân số của Thủ đô là 8,5 triệu người thì số người đang thuê nhà ở trên địa bàn thành phố lên đến hàng triệu người.

Trong khi đó, đa số các căn hộ, phòng trọ cho thuê đang phát triển một cách tự phát, thiếu quản lý đồng bộ, thiếu hành lang pháp lý đồng bộ, gây nên sự lúng túng, bị động cho các chủ nhà cho thuê, chủ kinh doanh cho thuê căn hộ, phòng trọ cũng như các cơ quan quản lý nhà nước, đặc biệt trong lĩnh vực PCCC.

Bên cạnh đó, hành lang pháp lý, từ luật cho đến các nghị định, thông tư hướng dẫn đến các quy chuẩn xây dựng, các quy định ban hành liên quan đên khai thác, cho thuê các căn hộ nhỏ/phòng trọ đặc biệt liên quan đến PCCC chưa rõ ràng, nhiều bất cập hoặc không thể áp dụng, dẫn đến khó khăn trong quá trình tuân thủ pháp luật của chủ cho thuê cũng như các cơ quan quản lý nhà nước.

Đa số các căn hộ cho thuê, phòng trọ cho thuê đang tồn tại trên địa bản thành phố hiện nay xây dựng dưới tên nhà ở riêng lẻ, chưa đáp ứng được điều kiện PCCC theo Quy chuẩn 06/2022 của Bộ Xây dựng, theo đó Thông tư 09/2023 Bộ Xây dựng đã ban hành để sửa đổi một số nội dung của Quy chuẩn 06/2022, tuy nhiên một số điểm chưa rõ ràng, diễn giải chung chung, dẫn đến cơ quan quản lý có nhiều cách hiểu, áp dụng khác nhau gây khó khăn cho chủ nhà, người kinh doanh trong lĩnh vực cho thuê căn hộ, phòng trọ.

Ông Hưng thông tin thêm: Thực tiễn quản lý, vận hành nhiều chung cư mini, căn hộ dịch vụ, phòng trọ cho thuê nhiều năm nay chúng tôi nhận thấy, đối với các tòa nhà nhiều căn hộ/phòng trọ cao tầng cho thuê, để giảm thiểu thiệt hại về tính mạng con người nếu có thảm hoạ chảy nổ xẩy ra cần quan tâm, tập trung nguồn lực cho các nội dung sau đây:

Cần linh hoạt để chủ kinh doanh cho thuê căn hộ/phòng trọ chủ động cải tạo, bổ sung lối thoát hiểm thứ hai, hệ thống báo cháy, báo khói, ngăn cháy lan tầng 1, phun nước tự động theo hiện trạng hạ tầng hiện có, có sự giám sát, kiểm tra của cơ quan quản lý. Trên cơ sở đó, yêu cầu chủ kinh doanh căn hộ, phòng trọ thiết lập quy trình quản lý, thoát nạn cho từng tòa nhà cụ thể, trình cơ quan quản lý xét duyệt. Phổ biến đến người quản lý và khách thuê căn hộ, phòng trọ.

Các cơ quan chức năng thường xuyên phối kết hợp với chủ kinh doanh căn hộ, phòng trọ kiểm tra, giám sát sự tuân thủ của người quản lý căn hộ, phòng trọ cho thuê cũng như khách thuê về sự tuân thủ các quy định PCCC, cũng như có kỹ năng thành thạo Quy trình thoát hiểm, thoát nạn tại căn hộ/phòng trọ đang thuê để khi có sự cố sẽ chủ động thoát nạn, sẽ giảm thiểu thiệt hại khi có hoa hoạn xảy ra.

Các cơ quan quản lý nhà nước về PCCC tại cơ sở không áp dụng máy móc, yêu cầu các điều kiện mà bản thân các cơ sở kinh doanh cho thuê căn hộ, phòng trọ không thể đáp ứng, do hạ tầng cho thuê hiện tại tồn tại khách quan từ nhiều năm trước để lại. Để cải tạo, đáp ứng các điều kiện như Quy chuẩn 06/2022 của Bộ Xây dựng là không thể thực hiện.

"Doanh nghiệp mong nhận được ý kiến từ các nhà làm luật, cơ quan quân lý nhà nước, cũng như các chuyên gia pháp lý nhằm khơi thông vướng mắc, để người kinh doanh căn hộ, phòng trọ cho thuê cũng như người thuê căn hộ, phòng trọ để ở yên tâm kinh doanh, lưu trú và ý thức rõ ràng hơn về trách nhiệm của mình trước pháp luật liên quan đến công tác PCCC, từ đó nâng cao an toàn, ngăn ngừa có hiệu quả giảm thiểu các vụ cháy nổ, tránh thiệt hại về người và tài sản, ông Nguyễn Văn Hưng nhấn mạnh.

Tại cuộc tọa đàm "Kinh doanh bất động sản cho thuê: Những vấn đề pháp lý và thực tiễn" vào sáng ngày 5/7, ông Bùi Như Mạnh, CEO Công ty Cổ phần Tập đoàn TingTong đã nêu ra hướng tháo gỡ trong công tác phòng cháy, chữa cháy.

Ông Bùi Như Mạnh cho biết, các giải pháp trong công tác phòng cháy, chữa cháy của toàn xã hội trong thời gian tới như sau:

Thường xuyên tuyên truyền đôn đốc, nhắc nhở các chủ nhà trọ, thành viên trong hộ gia đình, người thuê phòng thực hiện các quy định của pháp luật về PCCC, nắm vững kiến thức cơ bản về PCCC, thoát nạn, cứu người trong đám cháy, sơ cứu ban đầu. 

Thường xuyên tự kiểm tra, phát hiện và khắc phục kịp thời nguyên nhân gây cháy nổ, nguồn lửa, nguồn nhiệt. Phối hợp với cơ quan, tổ chức và hộ gia đình khác trong việc đảm bảo an toàn về PCCC; quản lý chặt chẽ và sử dụng an toàn chất dễ gây cháy nổ. Sử dụng phương tiện chữa cháy thông dụng và thoát nạn phù hợp khi có sự cố cháy, nổ. Tham gia lớp tập huấn về PCCC do cơ quan Cảnh sát PCCC hoặc chính quyền địa phương tổ chức.

Giải pháp ngăn cháy: Bố trí đồ dùng, hàng hóa gọn gàng, không bố trí vật dụng, đồ dùng gần lối ra chính (lối thoát nạn); Lắp đặt cửa chống cháy, ngăn cháy tại các phòng trọ, đảm bảo ngăn cháy lan vào bên trong phòng.

Quản lý, sử dụng nguồn lửa, nguồn nhiệt, điện: Ở những nơi đun nấu không nên để hàng hóa, chất dễ cháy gần nơi đun nấu. Nếu đun nấu sử dụng gas phải đóng van khóa bình gas khi không sử dụng và tắt bếp, thường xuyên kiểm tra đường ống dẫn, van khóa, van an toàn trong quá trình sử dụng; Vị trí đặt bình gas, bếp gas cần đảm bảo thông thoáng và không để gần các thiết bị điện, thiết bị sinh lửa, sinh nhiệt; nên lắp đặt đầu báo dò khí gas tại khu vực để bình gas. Nếu sử dụng bếp từ, hồng ngoại cần bố trí đường dây dẫn điện phù hợp với công suất của bếp và có các thiết bị đóng, ngắt bảo vệ (cầu dao, attomat...). Nơi thờ cúng thì đèn, bát hương, nến khi thắp cần đặt chắc chắn trên mặt phẳng để tránh bị đổ vỡ; khi thắp hương, đốt nến, đốt vàng mã phải có người trông coi đến khi hương tàn, dập tàn tro vàng mã ở khu vực an toàn để tránh xảy ra cháy, cháy lan. Hạn chế để nhiều chất cháy trên bàn thờ. Hệ thống điện được thiết kế, lắp đặt đảm bảo đủ công suất cấp cho các thiết bị sử dụng, nếu phát sinh các thiết bị tiêu thụ điện mới công suất cao cần tính toán để tránh gây quá tải. Lắp đặt thiết bị đóng ngắt, bảo vệ (cầu dao, aptomat) chung cả nhà, từng tầng, từng phòng. Không bố trí vật dụng, hàng hóa dễ cháy gần, bên dưới các thiết bị tiêu thụ điện, ổ căm điện. Tắt các thiết bị điện, ngắt cầu dao điện khi không sử dụng, đi ngủ hoặc ra khỏi nhà.

Thường xuyên kiểm tra, sửa chữa, thay thế thiết bị điện hư hỏng hoặc không đảm bảo an toàn. Không sạc xe máy điện, xe đạp điện qua đêm.

Giải pháp thoát nạn: Biện pháp phòng ngừa là xây dựng và thực tập phương án chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ với nhiều tình huống giả định để chủ động xử lý khi có cháy, nổ, sự cố, tai nạn xảy ra; Tăng cường công tác thường trực, tuần tra, đảm bảo đủ lực lượng PCCC cơ sở để giải quyết kịp thời khi có cháy, nổ xảy ra; Trong nhà trọ, nhà ở nhiều hộ gia đình có 01 lối thoát nạn cần thiết kế lối thoát nạn dự phòng có thể là thang sắt ngoài nhà, thang dây, dây thả chậm, lối lên mái, ra ban công, sân thượng sang nhà liền kề... Đối với các khu nhà trọ 1 tầng cần đảm bảo lối thoát chính ra bên ngoài thông thoáng, không bị cản trở; Khu vực để xe phải sắp xếp gọn gàng, đảm bảo an toàn về đường, lối thoát nạn, khoảng cách PCCC. Không sắp xếp xe gần các tủ điện, thiết bị điện, không sắp xếp xe ở các vị trí che khuất các phương tiện, dụng cụ PCCC để tránh gây cản trở trong việc sử dụng, triển khai chữa cháy khi xảy ra sự cố cháy, nổ.

Ông Mạnh cũng nhận định: "Rủi ro trong công tác PCCC trong quá trình vận hành bất động sản dòng tiền hiện nay là tương đối lớn, nhưng đó cũng là cơ hội tốt cho các đơn vị công ty vận hành bất động sản dòng tiền hướng đến sự chuyên nghiệp, an toàn và bền vững, để những thế hệ vàng Việt Nam được sống trong môi trường an toàn, văn minh và tử tế thông qua cuộc cách mạng thay đổi về phòng trọ".

An Nguyên