Cuộc so tài của JD và Suning đã đến hồi kết

Tình hình của Suning trong hai năm qua không mấy khá khẩm. Sau vụ bán cổ phiếu rầm rộ một thời gian trước, gần đây Chủ tịch Tập đoàn Suning, Trương Cận Đông đã bị liệt vào danh sách bị cưỡng chế với số tiền thi hành vượt quá 3,082 tỷ nhân dân tệ. Nói cách khác ông Trương có thể bị hạn chế chi tiêu và không thể đi du lịch

Trương Cận Đông và sự nghiệp của Suning

Zhang Jindong bắt đầu kinh doanh riêng với sản phẩm điều hòa không khí năm 1990. Ông là người có đầu óc kinh doanh cũng là nhân vật đi đầu xu hướng lắp đặt tận nơi, giao hàng miễn phí. Chẳng bao lâu doanh thu tăng vọt cùng với chiến lược bán hàng trái vụ, Suning nhanh chóng trở nên nổi tiếng trên thị trường và nhiều người dùng bắt đầu mua sản phẩm của Trương Cận Đông.

Chỉ vài năm sau, Suning chuyển mình từ cửa hàng đơn lẻ thành một chuỗi cửa hàng kinh doanh đồ điện gia dụng trên toàn quốc, khối tài sản của vị doanh nhân bắt đầu trở nên bùng nổ. Nhờ có nền tảng được xây dựng từ những năm 1990, Zhang Jindong đã phát triển rất nhanh vào đầu thế kỷ 21, khối lượng nhập vào bán ra của Suning ngày càng lớn đạt mức 4 tỷ nhân dân tệ. Sau đó, Suning hoạt động ổn định và hoàn chỉnh trên thị trường, niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán Thâm Quyến vào năm 2004. 

Giá cổ phiếu của Suning cũng biến động nhanh chóng, trở thành công ty có giá cổ phiếu cao nhất trên thị trường vào thời điểm đó. Lúc này, đối thủ của Suning là Gôme không thể ngồi yên liền cử người liên hệ với Trương Cận Đông, bày tỏ sẽ mua Suning Appliance nhưng Trương từ chối. Vì vậy, hai bên bắt đầu cạnh tranh trong lĩnh vực thiết bị điện. Cuối cùng Trương Cận Dông đã chiến thắng và trở thành người dẫn đầu thị trường chuỗi thiết bị gia dụng trong nước.

Sự trỗi dậy của JD

Do chênh lệch tuổi tác nên Lưu Cường Đông, ông chủ của JD.com khởi nghiệp muộn hơn tỷ phú Trương. Con đường lập nghiệp của Lưu không hề suôn sẻ. Bắt đầu với những sạp hàng trên phố, Lưu Cường Đông đã phát triển sự nghiệp mở rộng 12 chuỗi cửa hàng năm 2003 nhưng đều phải đóng cửa trong dịch SARS. Thử thách cũng là cơ hội. Dịch SARS đã khiến Lưu quyết định bán hàng trực tuyến, năm 2004, ông cho ra đời trang web riêng là tiền thân của JD.com hiện nay.

Từ năm 2004 đến năm 2009, trong khoảng thời gian này, Suning và Gome vẫn cạnh tranh quyết liêt và không để ý đến JD nhỏ bé, điều này đã vô tình cho JD thời gian để phát triển. Mãi sau này Suning mới nhận ra có một đối thủ tương lai đang chờ sẵn.

Vụ va chạm giữa Suning và JD.com

Năm 2012, Lưu Cường Đông cho rằng đã đến lúc thách thứ Suning, nổ ra cuộc chiến giữa hai bên thông qua mạng xã hội Weibo. JD.com dẫn đầu trong phát động một cuộc tấn công, tuyên bố rằng các thiết bị điện được bán trong trung tâm thương mại của công ty này sẽ luôn rẻ hơn 10% so với Suning. Suning quyết không nhượng bộ, tuyên bố chỉ cần là đồ điện của Suning thì giá sẽ luôn rẻ hơn JD.com. Đây là một cuộc chiến dài hơi và gây tiếng vang trên khắp thị trường lúc bấy giờ. Chỉ sau hai năm, doanh thu của JD.com đã vượt qua Suning và ngày càng tiến xa hơn, đến năm 2019, doanh thu của Suning chỉ bằng một nửa của JD.

Nguyên nhân dẫn đến sự yếu kém của Suning

Có lẽ là một doanh nghiệp phát triển lâu đời nên Suning luôn chọn con đường ngoại tuyến truyền thông, sau khi đánh bại Gôme không còn nhiều kinh phí để mở rộng và quảng bá. Tại môi trường trong nước, kể từ năm 2010, doanh số bán hàng qua Internet đã tăng trưởng vượt bậc, Suning đã bỏ qua những lợi thế của Internet và cho phép JD phát triển.

Thời điểm Trương Cận Đông nhận ra mô hình bán hàng trực tuyến, thị trường của JD đã trưởng thành và Suning không còn lựa chọn nào khác ngoài việc chấp nhận khoản đầu tư của Alibaba và muốn sử dụng nền tảng mua sắm của Alibaba để phát triển hơn nữa. Tuy nhiên, hai bên chưa hoàn thiện quy chế hợp tác mà chỉ lợi dụng lẫn nhau, nghiêm trọng hơn Suning đã thường xuyên mắc sai lầm trong các biện pháp kinh doanh trong vài năm trở lại đây khi liên tục bán các cửa hàng và vốn chủ sở hữu để duy trì hoạt động.

So với Suning, JD đang trên đà phát triển mạnh mẽ và cả hai bên không còn ngang sức. Khoảng cách tài sản của hai nhà sáng lập Trương Cận Đông và Lưu Cường Đông cũng ngày càng lớn. Khi Trương bị đưa vào diện hạn chế chi tiêu, giá trị tài sản ròng của Lưu đã vượt quá 160 tỷ.

TL