Cuộc chiến Nga- Ukraine gây ảnh hưởng lớn đến ngành công nghiệp ô tô, tình trạng thiếu hụt nguyên vật liệu

Trong hơn một năm qua, ngành công nghiệp ô tô toàn cầu đã phải vật lộn với tình trạng thiếu chip máy tính và các bộ phận quan trọng khác một cách thảm hại khiến sản xuất bị thu hẹp, giao hàng chậm lại và khiến giá ô tô mới và cũ tăng cao vượt quá tầm với của hàng triệu người tiêu dùng. 

Giờ đây, cuộc chiến của Nga- Ukraine lại gây ra một trở ngại khác. Hệ thống dây điện cực kỳ quan trọng được sản xuất tại Ukraine đột nhiên nằm ngoài tầm với. Với nhu cầu của người mua cao, nguyên liệu khan hiếm và chiến tranh gây ra những gián đoạn mới, giá xe dự kiến ​​sẽ còn cao hơn nữa trong năm tới.

Mark Wakefield - đồng lãnh đạo bộ phận ô tô toàn cầu của Công ty tư vấn Alix Partners cho biết: “Bạn chỉ cần bỏ sót một phần sẽ không thể làm được bất cứ chiếc xe hơi nào. Bất kỳ va chạm nào trên đường đều gây gián đoạn sản xuất hoặc tăng chi phí lớn không có kế hoạch.”

Các vấn đề về nguồn cung đã khiến các nhà sản xuất ô tô điêu đứng kể từ khi đại dịch bùng phát cách đây hai năm, đôi khi phải đóng cửa các nhà máy và gây ra tình trạng thiếu xe. Sự phục hồi mạnh mẽ sau cuộc suy thoái khiến nhu cầu về ô tô vượt xa nguồn cung - một sự chênh lệch khiến giá xe mới và xe cũ tăng vọt vượt xa lạm phát nói chung.

Tại Mỹ, giá trung bình của một chiếc xe mới đã tăng 13% trong năm qua, lên đến 45.596 USD (theo Edmunds.com). Giá trung bình đã qua sử dụng đã tăng hơn nhiều: Tăng 29% lên đến 29.646 đô la vào tháng Hai.

Trước chiến tranh, S&P Global Mobility đã dự đoán rằng các nhà sản xuất ô tô toàn cầu sẽ sản xuất 84 triệu xe trong năm nay và 91 triệu vào năm sau. Giờ đây, dự báo sẽ ít hơn 82 triệu vào năm 2022 và 88 triệu vào năm tới.

Wells Fargo ước tính rằng khoảng 10% đến 15% hệ thống dây điện quan trọng cung cấp sản xuất xe ở Liên minh châu Âu được sản xuất tại Ukraine. Trong thập kỷ trước, các nhà sản xuất ô tô và các công ty phụ tùng đã đầu tư vào các nhà máy ở Ukraine để hạn chế chi phí và có được vị trí gần các nhà máy ở châu Âu. Sự thiếu hụt hệ thống dây điện đã khiến các nhà máy ở Đức, Ba Lan, Cộng hòa Séc và các nơi khác bị chậm lại, khiến S&P phải giảm dự báo sản lượng ô tô trên toàn thế giới xuống 2,6 triệu xe cho cả năm nay và năm tới. Sự thiếu hụt có thể làm giảm xuất khẩu xe Đức sang Hoa Kỳ và các nơi khác.

BMW đang cố gắng phối hợp với các nhà cung cấp Ukraine của mình và đang tạo ra một mạng lưới rộng lớn hơn cho các bộ phận. Mercedes và Volkswagen cũng vậy. Tuy nhiên, việc tìm kiếm nguồn cung cấp thay thế có thể là điều không thể. Hầu hết các nhà máy sản xuất bộ phận đều hoạt động gần hết công suất, vì vậy không gian làm việc mới sẽ phải được xây dựng. Các công ty sẽ cần nhiều tháng để thuê thêm người và thêm ca làm việc.

Ukraine là nước xuất khẩu neon lớn nhất thế giới, một loại khí được sử dụng trong laser để khắc các mạch lên chip máy tính. Tương tự như vậy, Nga là nhà cung cấp chính các nguyên liệu thô như bạch kim và paladi, được sử dụng trong các bộ chuyển đổi xúc tác giảm ô nhiễm. Nga cũng sản xuất 10% niken trên thế giới, một thành phần thiết yếu trong pin xe điện. Nguồn cung cấp khoáng sản từ Nga vẫn chưa ngừng hoạt động. Tái chế có thể giúp giảm bớt sự thiếu hụt. Các nước khác có thể tăng sản lượng. Và một số nhà sản xuất đã dự trữ kim loại.

Cho đến nay, các cuộc đàm phán về việc ngừng bắn ở Ukraine vẫn chưa đi đến đâu, và giao tranh vẫn tiếp diễn. Một đợt bùng phát virus mới ở Trung Quốc cũng có thể cắt giảm nguồn cung cấp linh kiện. Các nhà phân tích trong ngành cho biết họ không có ý tưởng rõ ràng khi nào các bộ phận, nguyên liệu thô và sản xuất ô tô sẽ diễn ra bình thường. Ngay cả khi một thỏa thuận được đàm phán để đình chỉ chiến sự, các lệnh trừng phạt đối với hàng xuất khẩu của Nga sẽ vẫn còn nguyên giá trị cho đến khi đạt được thỏa thuận cuối cùng. Khi đó, nguồn cung cấp vẫn chưa thể bắt đầu chảy bình thường.

Hồng Hạnh (t/h)