Cơ hội cho các nhà đầu tư có tiền thực hiện mua các dự án M&A hấp dẫn với định giá hợp lý

Sau giai đoạn thăng hoa, thị trường M&A trên toàn cầu đang trải qua giai đoạn trầm lắng. Báo cáo mới nhất của công ty phân tích dữ liệu GlobalData, quý III/2022 là quý có hoạt động M&A toàn cầu kém nhất, với giá trị thương vụ giảm 48% so với cùng kỳ năm 2021.

Trong bối cảnh chung đó, thị trường M&A ở Việt Nam cũng rơi vào giai đoạn trầm lắng hơn so với sự sôi động của năm 2020 - 2021. Theo dữ liệu từ KPMG, từ con số 11 tỷ USD của năm 2021, tổng giá trị M&A tại Việt Nam đạt 5,7 tỷ USD, giảm 35,3% so với cùng kỳ năm 2021. Trong đó, Singapore là nước dẫn đầu các giao dịch xuyên quốc gia với khoảng 1,2 tỷ USD, tiếp đến là Mỹ (570 triệu USD) và Hàn Quốc (370 triệu USD).

Tiêu dùng, bất động sản và công nghiệp là những ngành thu hút nhiều khoản đầu tư nhất tính từ đầu năm. Trong khi đó, M&A lĩnh vực tài chính – ngân hàng chững lại sau giai đoạn bùng nổ.

"Cách tiếp cận thận trọng hơn với đầu tư sau đại dịch, cộng thêm những rủi ro hiện hữu như lạm phát, căng thẳng địa chính trị, khoảng cách giữa kỳ vọng của bên mua và bên bán đã ảnh hưởng đến khẩu vị rủi ro của những nhà đầu tư ngoại, dẫn đến hoạt động M&A xuyên biên giới chậm lại", ông Warrick Cleine, Chủ tịch kiêm Tổng gám đốc KPMG Việt Nam, chia sẻ tại Diễn đàn Mua bán và sáp nhập (M&A) diễn ra vào chiều 23/11.

Tuy nhiên, theo các chuyên gia thị trường M&A trầm lắng không có nghĩa là sẽ rơi vào trạng thái “ngủ đông” trong thời gian tới. Có thể một số doanh nghiệp sẽ có những động thái tích cực, phá băng và sớm đưa thị trường trở lại trạng thái sôi động. Hơn nữa, thời điểm này được cho là cơ hội cho các nhà đầu tư có tiền thực hiện mua các dự án hấp dẫn, với định giá tài sản hợp lý hơn.

Theo các chuyên gia, thị trường M&A tại Việt Nam được dự báo vẫn sôi động, nhất là trong bối cảnh nguồn vốn trong nước bị thắt chặt, nhiều doanh nghiệp buộc phải tái cấu trúc, bán bớt tài sản, kêu gọi đầu tư do sức ép về tài chính.

Các chuyên gia cho rằng, nhu cầu phát triển trong bối cảnh mới của cộng đồng doanh nghiệp trong nước đòi hỏi sự bổ sung mạnh mẽ không chỉ ở phương diện nguồn vốn mà còn là các bí quyết công nghệ mới và kỹ năng quản trị hiện đại.

Sự nổi lên của nhiều tập đoàn kinh tế tư nhân trong nước với tư cách là bên mua đang dần trở thành một đối trọng với những "thợ săn M&A" từ bên ngoài biên giới. Đáng chú ý, dòng vốn từ các quỹ đầu tư tư nhân (Private Equity, PE Fund) trên toàn cầu đang trở thành động lực chính thúc đẩy cho thị trường M&A tăng tốc.

Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương cho biết, các nhà đầu tư vẫn đặt nhiều niềm tin vào các giải pháp phòng chống dịch, điều hành kinh tế vĩ mô, cũng như nỗ lực cải thiện môi trường đầu tư - kinh doanh của Chính phủ Việt Nam. Đây sẽ là những động lực lớn đối với tăng trưởng kinh tế Việt Nam năm 2023; và cũng là động lực để thị trường M&A Việt Nam tiếp tục phát triển.

Ông Bùi Ngọc Anh, Giám đốc Chi nhánh Hà Nội, Công ty Luật VILAF cho biết qua làm việc với các doanh nghiệp có kinh nghiệm M&A từ đầu năm 2020 cho thấy dịch Covid-19 khiến 2 năm qua, doanh nghiệp và nhà đầu tư gặp khó khăn, trở ngại. Tuy nhiên có rất nhiều thương vụ M&A thành công ngay cả trong thời điểm khó khăn, bởi điểm mấu chốt vẫn là hai bên cùng có lợi.

Đáng chú ý, với 93 thương vụ M&A đã hoàn thành trong 10 tháng của năm 2022, các doanh nghiệp Việt Nam đã trở thành người dẫn dắt thị trường, với giá trị 1,3 tỷ USD, tăng thêm 10% so với cùng kỳ năm 2021. Các thương vụ gắn liền với các tên tuổi như: trong lĩnh vực bất động sản Tập đoàn Novaland đã nhận được một khoản đầu tư 250 triệu USD từ Warburg Pincus - một quỹ đầu tư tư nhân quốc tế. Trong lĩnh vực năng lượng Tập đoàn Xuân Thiện đã ký kết với một nhà cung cấp năng lượng tái tạo nổi tiếng có trụ sở chính tại Madrid, Tây Ban Nha để mua hai dự án điện mặt trời tại tỉnh Ninh Thuận với tổng công suất 200MW với giá 284 triệu USD. Hay trong lĩnh vực hàng tiêu dùng không thiết yếu, Công ty TNHH Sherpa - trực thuộc Công ty cổ phần Tập đoàn Masan, đã mua lại 65% vốn của Công ty cổ phần Phúc Long Heritage với giá 260,6 triệu USD.

Thứ trưởng Trần Quốc Phương nhận định: "Đây sẽ là những động lực lớn đối với tăng trưởng kinh tế Việt Nam năm 2023; và cũng là động lực để thị trường M&A Việt Nam tiếp tục phát triển".

Thu Trà (t/h)