Chuyển đổi số là một hành trình dài như cuộc chạy tiếp sức

Thứ trưởng Dũng nói: "Quá trình chuyển đổi số có rất nhiều việc để làm, nhưng nếu chọn lấy một việc quan trọng, tôi vẫn mong ước có thể phát triển một cộng đồng doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam mạnh, mà những doanh nghiệp lớn sẽ chơi đúng vai, chúng ta cũng có nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ để triển khai hệ sinh thái ứng dụng. Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng vẫn nói, khát vọng là cứ 1.000 người dân thì có một doanh nghiệp để chúng ta mang công nghệ vào mọi ngõ ngách của cuộc sống. Để làm được điều đó, các doanh nghiệp lớn như FPT, VNPT, Viettel phải phát huy vai trò hạ tầng và nền tảng, thay vì cạnh tranh với doanh nghiệp vừa và nhỏ".

Theo ý kiến của ông Nguyễn Hùng Sơn, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Đầu tư Thương mại và Phát triển công nghệ FSI, chuyển đổi số là việc sử dụng dữ liệu và công nghệ số để thay đổi một cách tổng thể và toàn diện tất cả khía cạnh đời sống. Từ đó các tổ chức sẽ nhận được lợi thế cạnh tranh lớn nếu biết tận dụng những thế mạnh của công nghệ trong kỷ nguyên số. Để chuyển đổi số thành công, các tổ chức, doanh nghiệp cần quan tâm đến 4 yếu tố chính là nhận thức, nền tảng công nghệ, hạ tầng số dữ liệu và nhân lực. Tuy nhiên, từ thực tế triển khai số hóa tại Việt Nam cho nhiều tổ chức, ông Sơn nhận thấy mặc dù dữ liệu là nguồn tài nguyên vô giá của mọi tổ chức nhưng nguồn dữ liệu này chưa được quản lý hiệu quả. Khối lượng dữ liệu đã số hóa tại các tổ chức hiện nay ước tính đạt khoảng dưới 30%, còn lại trên 70% vẫn nằm trên giấy tờ và chưa có biện pháp quản lý, khai thác hiệu quả. Các đơn vị công nghệ cần đưa ra các giải pháp chuyển đổi số phù hợp, hiệu quả hơn.

Tăng tốc độ chuyển đổi theo mô hình vận hành số

Bộ Thông tin Truyền thông đã nhiều lần nhấn mạnh sáng kiến về vai trò cộng hưởng của cả ba bên, cơ quan quản lý nhà nước, tập đoàn lớn và các tổ chức, cá nhân có giải pháp công nghệ trong quá trình chuyển đổi số, kêu goi các tập đoàn lớn cùng tham gia với cơ quan quản lý trong quá trình nâng đỡ các ý tưởng mới, các công ty non trẻ. Như vậy, sự hội tụ của giải pháp công nghệ, giải pháp đầu tư, triển khai, giải pháp, chính sách quản lý chắc chắn sẽ tạo ra sự bùng nổ, chuyển đổi số mọi ngành và lĩnh vực của đời sống xã hội.

Ở góc độ doanh nghiệp, ông Ngô Diên Hy, VNPT cho biết, công ty có rất nhiều lợi thế về chuyển đổi số khi là doanh nghiệp lớn, có lực lượng thông tin tại chỗ. Với việc Bộ Thông tin Truyền thông định hướng doanh nghiệp lớn không nên đi vào cạnh tranh các sản phẩm nhỏ lẻ với doanh nghiệp nhỏ, VNPT cũng nhận thấy trách nhiệm, làm sao để hợp tác với doanh nghiệp nghiệp vừa và nhỏ. VNPT cũng đang làm việc với một số hiệp hội để tìm ra cơ hội hợp tác với doanh nghiệp công nghệ ở quy mô nhỏ, đang có những sản phẩm cần phát triển mạnh. Doanh nghiệp lớn có thể hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ đem sản phẩm phổ biến sâu nhất, rộng nhất trong cộng đồng.

"Công tác chuyển đổi số, khó nhất vẫn là tìm được đúng mô hình người trả tiền cho dịch vụ. Thậm chí, chúng ta phải chấp nhận làm trước. Như vậy dẫn đễn tình huống, VNPT rất mong muốn hợp tác, nhưng khi nêu vấn đề cần phát triển trước khi được thị trường đón nhận để kiếm tiền thì đó là giai đoạn rất khó khăn và VNPT đang trăn trở" – đại diện VNPT chia sẻ.

Còn theo ông Trương Gia Bình – Chủ tịch FPT nhận định: "Đất nước mạnh khi doanh nghiệp mạnh, chứ không thể vài công ty mạnh được. Nên có lẽ phải bàn với nhau để các doanh nghiệp lớn tạo sân chơi tốt cho toàn ngành, để ai cũng có quyền được đóng góp...

Trong khi đó, Phó Cục trưởng Cục Tin học hóa ông Nguyễn Trọng Đường cho rằng, trong quá trình chuyển đổi số quốc gia, việc xây dựng xã hội số cũng là một trong những vấn đề quan trọng.

Theo ông Nguyễn Trọng Đường, để xây dựng một xã hội số cần đáp ứng 5 chỉ số chính: Hạ tầng kết nối, Định danh số, Công dân số, Phong cách số và Thương mại số.

Phó Cục trưởng đánh giá, COVID đã tạo ra bước ngoặt cho chuyển đổi số, thay đổi nhiều thói quen của người dân.

“COVID-19 sẽ định hình lại thế giới. Chúng ta chưa biết khi nào thảm kịch sẽ kết thúc. Nhưng chúng ta có thể chắc chắn rằng khi nó kết thúc, thế giới đã trở nên rất khác” – Nghị viện châu Âu.

Để thúc đẩy chuyển số, xây dựng xã hội, theo lãnh đạo Cục Tin học hóa, giải pháp thích hợp với Việt Nam là tiếp cận toàn chính phủ (Whole of Government Approach - WGA). Theo đó, cần có sự tham gia liên bộ liên tỉnh, phổi hợp chính phủ, doanh nghiệp, người dân.” Bản chất của WGA là chuyển đổi số tổng thể toàn diện cả quốc gia với sự tham gia vào cuộc của tất cả các cơ quan chính phủ cấp bộ, tỉnh, cộng đồng doanh nghiệp và người dân” – Phó Cục trưởng Đường nhấn mạnh.

Đặc biệt, cơ sở lý luận của WGA là chia sẻ và kết nối. Để việc phối hợp, kết nối và chia sẻ đạt hiệu quả, 5 nguyên tắc: đối với Lãnh đạo, cần có sự chỉ đạo từ cấp cao nhất với chiến lược rõ ràng, kiên định, vì mục tiêu chung, lợi ích chung được đặt lên trên hết. Cùng với đó là quyết liệt loại bỏ các rào cản như xung đột mục tiêu của các bộ, ngành, khoảng cách về hạ tầng số…;  Về hợp tác, các quan điểm đều được xem xét, hợp lực để tạo giá trị chung. Đổi mới về sản phẩm phù hợp với đối tượng chính; cần có những đóng góp mang tính xây dựng và chuyển đổi số dựa trên nền tảng số;  Về văn hóa, cần có tinh thần hợp tác ngang, dọc và sẵn sàng liên minh, có một tư duy đón nhận đổi mới và công nghệ mới và cần có sự minh bạch, thích ứng, linh hoạt trong chuyển đổi số; Về công tác thông tin, cần nâng cao nhận thức, thường xuyên truyền thông, tuyên truyền về chuyển đổi số, đảm bảo nhận thức đúng, hiểu đầy đủ, triển khai nhanh;  Về kỹ năng, cần trang bị cho người dân kỹ năng và kiến thức số, nắm bắt các công nghệ số, an toàn an ninh mạng.

Gia Minh