Chân dung doanh nhân Lý Tiểu Đông vừa trở thành người giàu nhất Singapore với khối tài sản đang sở hữu trị giá khoảng 19,8 tỷ USD

Lý Tiểu Đông, sinh năm 1977 tại Thiên Tân (Trung Quốc), trong gia đình có bố mẹ làm công chức. Giống như nhiều thanh niên thế hệ 7x, ông sớm cảm nhận được sự thay đổi nhanh chóng của Trung Quốc và tìm đến các lớp học tiếng Anh với mong muốn tiếp cận nền văn minh phương Tây.

Trong thời gian là sinh viên đại học thượng hải, Lý Tiểu Đông thường chơi game đến sáng tại một quán café internet để thoả mãn niềm đam mê chơi game của mình.

Xuất thân trong gia đình không có nền tảng kinh doanh, bố mẹ đều là viên chức nhà nước, nhưng với kiến thức từ đại học Salford và kinh nghiệm đúc kết từ những buổi trò chuyện với các lãnh đạo doanh nghiệp nổi tiếng, Lý Tiểu Đông đã ấp ủ ý tưởng khởi nghiệp. Ông đã lấy tên tiếng anh là Forrest Li lấy cảm hứng từ 1 vai diễn đạt giải Oscar trong bộ phim kinh điển Mỹ Forrest Gump.

Công việc của Lý Tiểu Đông sau khi tốt nghiệp đại học là làm nhân viên tuyển dụng cho Motorola tại Thượng Hải với trách nhiệm chính là đánh giá đơn xin việc của ứng viên. Tuy nhiên, ông sớm nhận ra tương lai của mình không thể giới hạn trong bốn bức tường văn phòng. Thời gian rảnh rỗi, ông đăng ký các khoá học khởi nghiệp.

Cuối cùng, Lý Tiểu Đông quyết định sang Mỹ, theo học thạc sĩ ngành Quản trị kinh doanh tại Đại học Stanford. Tháng 6/2005, ông đến dự lễ tốt nghiệp của bạn gái, người sau này vợ ông. Tại đây, Lý Tiểu Đông đã nghe bài diễn văn bất hủ của Steve Jobs với câu nói nổi tiếng "Stay hungry, stay foolish" (Hãy cứ khát khao, hãy cứ dại khờ).

Ông nghe đi nghe lại bài phát biểu ấy ba lần mỗi ngày trong suốt một tháng và quyết định khởi nghiệp. "Bài phát biểu đó trở thành động lực giúp tôi có đủ dũng cảm để làm những việc bây giờ", Li nói với Bloomberg.

Sau khi tốt nghiệp, Lý Tiểu Đông cùng bạn gái trở về Singapore khởi nghiệp với dự án GG Game. Tuy nhiên dự án này đã nhanh chóng chết yểu, khiến ông cạn kiệt hết  vốn liếng. Ông nhận ra đã đi nhầm hướng khi xây dựng công ty game offline, trong khi đây là thời của game online. Không nản nòng ông tiếp tục kêu gọi vốn đầu tư dù liên tục bị các doanh nghiệp của Mỹ từ chối với lý do chỉ thích những công ty cách 30 phút lái xe.

Nhưng cuối cùng may mắn đã mỉm cười với Lý Tiểu Đông khi nhận được khoản đầu tư mạo hiểm hiếm hoi lúc đó là 1 triệu USD vào năm 2009 và cái tên Garena ra đời từ đó. Chọn hướng đi đúng, Garena sớm gạt hái được thành công ở mảng game online trong khu vực Đông Nam Á. 

Khi đã thu hút được hàng chục triệu người dùng, Lý Tiểu Đông hiểu đã đến lúc bổ sung các sản phẩm công nghệ khác cho hệ sinh thái. Ông nhận thấy tại môi trường Đông Nam Á, một giải pháp công nghệ thành công ở nền kinh tế này có thể nhân rộng hay đem áp dụng tại nền kinh tế khác, tạo thành một thị trường rộng lớn xuyên biên giới. Sau đó được vốn đầu tư của Tencent, công ty của Lý Tiểu Đông đã mở rộng hoạt động sang thanh toán trực tuyến, bán lẻ.

Năm 2015, Lý Tiểu Đông thành lập Shopee - nền tảng mua sắm trên thiết bị di động với sự hậu thuẫn của Tencent. Chiến lược ban đầu của Shopee là tập trung vào thị trường Đông Nam Á gồm Singapore, Malaysia, Indonesia, Thái Lan, Philippines, Đài Loan và Việt Nam.

Tại Việt Nam, Shopee chính thức ra mắt vào tháng 8/2016, theo iPrice Group, sàn thương mại điện tử này tiếp tục dẫn đầu trong cả năm 2019 về lượng truy cập website, đạt trung bình 33,6 triệu lượt mỗi tháng. Con số này một phần nào đó cũng tương đồng với tốc độ lỗ tăng đột biến của Shopee trong những năm gần đây, với nguồn tài chính dồi dào từ công ty mẹ - SEA (Garena đổi tên năm 2017).

Ngay năm đầu tiên ra mắt, Shopee đã lỗ 164 tỷ đồng. Sang năm 2017, Shopee lỗ hơn 600 tỷ đồng và đến năm 2018, mức lỗ tăng gấp 3 lên 1.900 tỷ đồng.

Năm 2019, Shopee đã đạt 1,2 tỷ đơn đặt hàng, đem về doanh thu 17,6 tỷ USD. Mức lỗ EBITDA trên mỗi đơn hàng được điều chỉnh giảm xuống 0,86 USD so với mức 1,42 USD của năm trước. Tuy nhiên, Shopee vẫn công bố mức lỗ EBITDA là 1 tỷ USD vào năm 2019.

Hiện nay, thị trường thương mại điện tử  ở Đông Nam Á đang  chứng kiến cuộc cạnh tranh gay gắt giữa 2 ông lớn là Shopee và Lazada với hậu thuẫn đằng sau là ông lớn Alibaba. Nhưng theo báo cáo của iPrice và SimilarWeb, năm 2020, Shopee trở thành sàn thương mại có lượng truy cập website trung bình cao nhất khu vực. Còn thống kê của App Annie cũng cho thấy Shopee là ứng dụng mua sắm được tải xuống nhiều thứ hai trên toàn cầu.

Đông Nam Á là một khu vực chứ không phải một thị trường riêng lẻ. Mỗi quốc gia đều có những đặc điểm và thách thức thương mại điện tử khác nhau. Ngoài ra, nhân khẩu học của người tiêu dùng cũng không hề giống nhau nhau giữa các thị trường. Với suy nghĩ này, Shopee thực hiện phương pháp tiếp cận siêu “bản địa hóa” ở mỗi thị trường để mang lại trải nghiệm mua sắm trực tuyến phù hợp nhất cho các thương hiệu, người bán và người mua sắm.

Bằng cách hiểu từng thị trường và hành vi của người dùng, Shopee có thể đáp ứng nhu cầu của họ. Ngoài việc có các văn phòng và đội ngũ địa phương tại mỗi thị trường mà công ty hoạt động, Shopee luôn được bản địa hóa trong các danh mục sản phẩm và chiến dịch tiếp thị của mình. Ví dụ, tại Indonesia, công ty đã tung ra Shopee Barokah để đáp ứng nhu cầu của người dùng Hồi giáo đối với nhiều sản phẩm và dịch vụ tuân thủ Shariah, đặc biệt là trong tháng ăn chay.

Shopee cũng thực hiện các sáng kiến ​​bản địa hóa xung quanh các lễ hội như Tết Nguyên Đán. Công ty cung cấp bảy phiên bản ứng dụng khác nhau và có nhiều tùy chọn thanh toán để phù hợp với nhu cầu cụ thể của từng quốc gia.

My An (tổng hợp)