Bộ Tài Chính: Hồi đáp về đề xuất ưu đãi thuế, phí cho xe điện

Thị trường đầy hứa hẹn cho xe ô tô điện chạy pin (ảnh: Internet).

Mới đây, Bộ Tài chính đã nhận được Thông báo kết luận của Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái tại cuộc họp về kiến nghị của Tập đoàn Vingroup về chính sách khuyến khích sản xuất và kích thích người tiêu dùng sử dụng xe ô tô điện thân thiện với môi trường.

Hồi đáp về vấn đề này, theo Bộ Tài chính, ô nhiễm môi trường, biến đổi khí hậu đang là vấn đề lo ngại của toàn cầu do nhiều yếu tố tác động, đặc biệt phải kể đến tác hại của ô nhiễm môi trường do phương tiện giao thông gây ra.

Bộ Tài chính cho biết, tại Việt Nam, ô tô điện chiếm tỷ lệ rất nhỏ và hiện chỉ có VinFast đầu tư, sản xuất. Tháng 4, hãng này mới cho ra mắt chiếc xe đầu tiên, dự kiến công suất xe chạy pin của VinFast có thể lên đến 250.000 chiếc/năm và có thể nâng lên 500.000 đến 1 triệu chiếc xe/năm.

Trở ngại lớn nhất của Việt Nam trong phát triển xe điện là cơ sở hạ tầng: trạm sạc còn thiếu, năng lượng cung cấp điện chủ yếu từ nguồn nhiên liệu có phát thải Co2 cao, chiếm gần 50% tổng sản lượng điện huy động, trong khi nguồn điện từ năng lượng tái tạo (mặt trời, sức gió, sinh khối) chỉ chiếm 4,3% và được coi là nguồn điện không ổn định.

Theo khảo sát của Frost & Sullivan (Mỹ), có 33% người Việt được hỏi đều trả lời họ nghĩ đến mua ô tô điện từ lần đầu ra mắt. Vì vậy, Việt Nam được hứa hẹn là thị trường tiềm năng cho xe điện chạy pin.

Hiện nay, nhu cầu sử dụng phương tiện giao thông cá nhân của người dân Việt Nam rất cao. Để cải thiện chất lượng không khí do phương tiện giao thông gây ra, Chính phủ Việt Nam đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, trong đó giải pháp chuyển đổi từ ô tô chạy xăng sang ô tô điện để giảm phát thải từ các phương tiện giao thông, góp phần bảo vệ môi trường. Ô tô điện sử dụng những chất liệu có lợi cho môi trường và có nhiều tiện ích như tiết kiệm chi phí, không phát thải khi sử dụng ngoài môi trường...

Các quốc gia trên thế giới đang có xu hướng hạn chế hoặc bỏ dần phương tiện chạy bằng nhiên liệu hóa thạch, chuyển sang khuyến khích các phương tiện nhiên liệu sạch.

Singapore có kế hoạch loại bỏ dần các phương tiện chạy bằng nhiên liệu hóa thạch đến năm 2040, đồng thời hỗ trợ mức phí đăng ký lên đến 20.000 đô la Singapore đối với phương tiện sử dụng nhiên liệu sạch. Nước này dự kiến năm 2030 sẽ có khoảng 28.000 trạm sạc điện do nhà nước đầu tư.

Hãng tư vấn Wood MacKenzie dự báo, đến năm 2035, cứ 9 xe ô tô bán ra trên thế giới sẽ có một xe ô tô chạy điện, số xe điện năm 2035 có thể lên đến 125 triệu chiếc.

Hãng Bloomberg dự báo năm 2022 hoặc sớm hơn, ô tô điện sẽ rẻ bằng xe chạy xăng và khi ấy thị trường và doanh số ô tô điện sẽ tăng trưởng mạnh hơn. Dự báo đến năm 2050, ô tô điện chiếm 80% tổng phương tiện trên thế giới.

Kiến nghị sửa Luật

Theo Bộ Tài chính, những năm gần đây, Nhà nước có nhiều chính sách ưu đãi để khuyến khích việc sản xuất và tiêu dùng xe ô tô điện, thúc đẩy việc sử dụng các chủng loại xe tiết kiệm nhiên liệu và thân thiện với môi trường, trong đó có chính sách thuế tiêu thụ đặc biệt và lệ phí trước bạ.

Hiện thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xe điện ở 3 mức độ tương ứng với ba chủng loại xe khác nhau. Xe ô tô điện dưới 9 chỗ ngồi có thuế suất 15%, đối với xe chở người từ 10-16 chỗ ngồi là 10% và xe từ 16-24 chỗ ngồi là 5%.

Đối với lệ phí trước bạ, Bộ Tài chính cho biết, hiện nay mới chỉ có ưu đãi với xe bus sử dụng năng lượng sạch nhằm góp phần khuyến khích phát triển phương tiện vận tải công cộng thân thiện với môi trường, chưa ưu đãi đối với xe cá nhân.

Theo Bộ Tài chính, ô tô điện đang trở thành sự lựa chọn có nhiều ưu thế thay cho xe động cơ đốt trong. Nhiều nước trên thế giới, ô tô điện chạy pin được coi là giải pháp tối ưu để giảm thiểu tình trạng ô nhiễm không khí.

Để khuyến khích sản xuất và người tiêu dùng sử dụng ô tô điện, Bộ Tài chính kiến nghị sửa đổi Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt và nội dung này thuộc thẩm quyền Quốc hội. Vì vậy phải trình Quốc hội sửa luật. Về lệ phí trước bạ, Bộ Tài chính cho biết đây là thẩm quyền của Chính phủ.

Theo Bộ Tài chính, để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp trước bối cảnh đại dịch, trường hợp phải ban hành sớm hơn, Bộ Tài chính sẽ trình Chính phủ theo trình tự, thủ tục rút gọn.

PV (t/h)