Bánh gai Tứ Trụ- Hương vị đặc sản xứ Thanh

21:25 17/07/2022

Nói đến đặc sản xứ Thanh phải kể đến nem chua Thanh Hoá, gỏi Nhệch hay chè lam Phủ Quảng … nhưng có món đặc sản nổi tiếng không kém đó là bánh gai Tứ Trụ- đặc sản không thể thiếu trong bản đồ ẩm thực xứ Thanh. Nó là một món bánh dân dã, đậm đà vị quê khiến các du khách thập phương khi đến với xứ thanh và đã từng thưởng thức cũng gật đầu tấm tắc khen ngon.

Món bánh gai Tứ Trụ là một món bánh nức tiếng xứ Thanh với dư vị ngọt bùi của đậu xanh, dừa nạo, vừng rang, mật mía hòa quyện cùng mùi lá gai đặc trưng. Theo một người dân chia sẻ rằng, món bánh trên có nguồn gốc từ làng Mía, thuộc địa phận xã Thọ Diên, huyện Thọ Xuân, tỉnh Thanh Hóa. Ngôi làng này được hình thành cách đây khoảng gần 600 năm, có vị trí thuận lợi, liền kề dòng sông Chu màu mỡ trù phú. 

Ảnh minh họa
Người dân làng nghề bánh gai Tứ Trụ, Thọ Xuân - Thanh Hóa.

Theo giai thoại kể lại lại rằng, trước đây loại bánh gai này được dâng lên tiến vua và chỉ được làm vào những ngày Lễ, Tết, dịp quan trọng. Nhưng về sau này, nhu cầu của người mua ngày càng cao, vì vậy làng nghề sản xuất quanh năm để đáp ứng cho những cơ sở bán đặc sản hoặc phục vụ khách du lịch mua về làm quà. Bánh gai Tứ Trụ xuất phát từ những năm 1940, khi người làng Mía mang bánh gai đi bán ở phố Tứ Trụ, người mua quen miệng thường gọi là bánh gai Tứ Trụ. 

Ảnh minh họa
Nguyên liệu làm bánh gai Tứ Trụ. 

Thành phẩm món bánh gai Tứ Trụ đạt tiêu chuẩn sẽ có hương thơm đặc trưng của lá gai, lá chuối quyện vào nhau. Thưởng thức một miếng bánh, ta sẽ cảm nhận được dư vị thơm bùi của gạo nếp, mật mía, dầu chuối, nhân đậu xanh và đậm đà của thịt ruốc. Ngày nay, ở làng Mía, Thọ Xuân, Thanh Hóa, nghề làm bánh gai đã phát triển hơn trước nhờ sự hỗ trợ của máy móc hiện đại. Một ngày, làng nghề có thể cho ra lò khoảng 3.000 chiếc bánh gai, từng khâu làm bánh vẫn được thực hiện theo các công đoạn truyền thống.

Nguyên liệu để làm bánh gai Tứ Trụ khá dễ tìm, tuy nhiên khâu chuẩn bị lại vô cùng tỉ mỉ, kỹ lưỡng. Gạo nếp được lựa chọn để làm bánh phải là nếp cái hoa vàng ngâm với nước vài giờ, sau đó mang đi xay lấy bột mịn. Đậu xanh đãi vỏ sạch, hấp đến khi chín và giã nhỏ. Mật mía được chọn là loại ngon nhất vùng, thịt lợn nạc phải xao thành ruốc, dừa nạo thành sợi, vừng rang thơm. Đặc biệt, thành phần không thể thiếu đó là lá gai, phải là loại vừa tới không được quá non hay quá già. 

Ảnh minh họa
Sản phẩm bánh gai Tứ Trụ sau khi mới được ra lò.

Đến với xứ Thanh, du khách sẽ được tìm hiểu bản sắc văn hóa, tham quan những danh lam thắng cảnh đẹp mà còn được thưởng thức rất nhiều món đặc sản nổi tiếng trong đó không thể không nhắc tới bánh gai Tứ Trụ.

Vũ Tiến