Bắc Kạn: Nâng tầm thương hiệu cây mơ vàng

Mơ vàng là loại cây dễ trồng, dễ chăm sóc, chi phí đầu tư ít, lại phù hợp với khí hậu, thổ nhưỡng ở một số huyện thuộc tỉnh Bắc Kạn như: Bạch Thông, Chợ Mới, Chợ Đồn… Tuy nhiên, phần lớn diện tích cây mơ trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn được trồng cách đây 20 - 25 năm và không được chăm sóc thường xuyên nên bị già cỗi, hiệu quả kinh tế thấp, khiến bà con không còn “mặn mà” trồng mơ như trước. Nên người dân chặt bỏ hàng loạt để chuyển sang trông những loại cây lâm nghiệp khác có giá trị kinh tế hơn.

Tuy nhiên từ năm 2017 trở lại đây, nhờ một số ngành nghề chế biến nông sản phản triển thì nhu cầu tiêu thụ mơ vàng ngoài thị trường tăng cao, giá cả thu mua được ổn định và đem lại thu nhập cao cho người nông dân. Ngoài ra, sự xuất hiện của nhiều doanh nghiệp thu mua sản phẩm chế biên của mơ vàng đã giải quyết đầu ra cho người nông dân, đồng thời thúc đẩy sản xuất và nâng cao chất lượng của quả mơ vàng khi đưa ra thị trường.

Vì vậy, để cải tạo vườn mơ già cỗi, từ năm 2018, Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Bắc Kạn đã phối hợp với Viện Nghiên cứu và Phát triển công nghệ Nông lâm nghiệp Thành Tây triển khai Dự án “Ứng dụng khoa học công nghệ trong tuyển chọn cây ưu tú và phát triển cây mơ vàng tại tỉnh Bắc Kạn”.

Từ năm 2018 đến nay, nhà máy chế biến mơ vàng do Công ty TNHH Việt Nam Misaki (Nhật Bản) đầu tư đi vào hoạt động với công suất 5000tấn/năm và xuất khẩu những sản phẩm từ mơ vàng sang một số thị trường lớn như Nhật Bản. Ngoài tỉnh có Công ty Cổ phần thực phẩm Đồng Giao Ninh Bình cũng rất quan tâm đến sản phẩm quả mơ Bắc Kạn. Chính vì vậy, cây mơ đang được một số địa phương quan tâm và có kế hoạch phát triển trở lại.

Tỉnh Bắc Kạn hiện có 638 ha trồng cây mơ vàng, trong đó diện tích đã cho thu hoạch khoảng 248 ha, năng suất trung bình khoảng 57 tạ/ha, sản lượng 1.413 tấn. Cây mơ được trồng chủ yếu tại các huyện, thành phố nhưng tập trung chủ yếu tại các huyện Chợ Mới, Bạch Thông, Chợ Đồn và thành phố Bắc Kạn. 

 Để xây dựng thương hiệu cho quả mơ vàng Bắc Kạn, hiện nay, tỉnh Bắc Kạn đang tích cực phát triển ngành hàng cây ăn quả đặc sản, trong đó có cây mơ vàng là một trong những cây trồng được tỉnh lựa chọn để phát triển chủ lực.

Tỉnh Bắc Kạn đã chỉ đạo các ngành, địa phương tiến hành rà soát, đánh giá tiềm năng và nhu cầu của các hộ gia đình có đất đai phù hợp để phát triển cây mơ, phân vùng trồng mơ để có điều kiện thâm canh tăng năng suất để đảm bảo cho công tác chế biến, tiêu thụ sản phẩm đáp ứng theo yêu cầu của thị trường trong nước và xuất khẩu.

Cùng với đó, công tác nghiên cứu, tuyển chọn giống, phương thức trồng, chăm sóc, thu hoạch và chế biến để tạo ra được vùng phát triển cây mơ của địa phương, tiến tới sản xuất mơ theo đúng các tiêu chuẩn, quy chuẩn và đảm bảo được truy xuất nguồn gốc cũng được ngành chuyên môn tích cực thực hiện. Tỉnh Bắc Kạn cũng đang nỗ lực kêu gọi, thu hút các doanh nghiệp vào liên kết với nông dân và các tổ chức của nông dân để nâng cao năng suất cây trồng, cải tiến cách thu hái, nâng cao chất lượng chế biến, mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm mơ Bắc Kạn.

Hiện nay tỉnh Bắc Kạn cũng đang duy trì diện tích trồng mơ hiện có, đồng thời mở rộng diện tích những vùng có điều kiện phù hợp. Trong giai đoạn 2021-2025, phấn đấu xây dựng vùng trồng cây mơ ổn định tại các xã Cao Kỳ, Thanh Mai, Thanh Vận của huyện Chợ Mới; các xã Đôn Phong, Dương Phong, Mỹ Thanh của huyện Bạch Thông; tại huyện Chợ Đồn và thành phố Bắc Kạn…, với tổng diện tích đạt 1.000 ha, năng suất đạt 80 tạ/ha, sản lượng đạt 8.000 tấn; 100% quả mơ sẽ được thu mua và sơ chế tại địa phương.

 Trung Hiếu