Alibaba bị siết chặt bởi cuộc đàn áp trong khi JD.com và Pinduoduo tiếp tục phát triển mạnh

Cuộc đàn áp của Trung Quốc đối với Big Tech đã thay đổi cán cân trong thị trường thương mại điện tử của nước này, với JD.com và Pinduoduo tiếp tục phát triển mạnh trong khi công ty hàng đầu trong ngành Alibaba Group Holding phải gánh chịu thiệt hại.

Trong khi cả ba công ty đều phải đối mặt với môi trường pháp lý giống nhau, Alibaba đã phải chịu áp lực đặc biệt nặng nề về các hoạt động kinh doanh của mình, điều này đặc biệt có lợi ích trực tiếp cho các đối thủ của họ, đặc biệt là JD. 

Giám đốc điều hành JD Retail Xu Lei dường như đã có một cú hích từ Alibaba trong cuộc họp báo thu nhập của JD mới đây. Các quy tắc mới nhằm mục đích "điều chỉnh các hành vi sai trái như mở rộng vốn một cách lộn xộn, các mối liên hệ vi phạm độc quyền và tạo ra một môi trường kinh doanh không công bằng đều có lợi cho hoạt động kinh doanh lâu dài của JD".

Doanh thu của JD tăng 26% so với cùng kỳ năm ngoái. Doanh số bán hàng tổng thể của họ vượt xa Alibaba, mặc dù Alibaba có lượng giao dịch gấp ba lần do các mô  hình kinh doanh khác nhau. Lợi nhuận hoạt động trong mảng bán lẻ của JD tăng trưởng 23%.

Có lẽ lý do lớn nhất là do chính phủ siết chặt Alibaba. Vào tháng 4, các nhà quản lý đã giáng một đòn mạnh cho Alibaba bằng một khoản tiền phạt kỷ lục lên tới 18,2 tỷ Nhân dân tệ (tương đương 2,8 tỷ USD) vì vi phạm luật chống độc quyền, phát hiện ra rằng gã khổng lồ đã nhiều năm gây áp lực buộc các thương gia bán trên nền tảng của họ và không được kinh doanh với các đối thủ cạnh tranh như JD.

Nếu không có những ràng buộc này, các thương hiệu độc quyền của Alibaba như Starbucks và Tập đoàn xa xỉ LVMH Moet Hennessy Louis Vuitton đã có thể tự do thiết lập cửa hàng trên JD. Theo báo cáo đã có 531 triệu người dùng vào cuối tháng 6 - tăng gần 30% so với một năm trước đó.

Cũng được hưởng lợi từ bối cảnh thay đổi là Pinduoduo, công ty mới đây cũng đã báo cáo lợi nhuận ròng 2,4 tỷ nhân dân tệ trong ba tháng (tính đến tháng 6).

Pinduoduo gần đây đã trở thành ba ông lớn trong lĩnh vực thương mại điện tử của Trung Quốc. Alibaba đã thống trị thị trường cho đến năm 2019, với JD đang nỗ lực để bắt kịp. Nhưng vào năm ngoái, người chơi Pinduoduo 5 tuổi đã trở nên đủ lớn để trở thành một mối đe dọa.

Pinduoduo đã tận dụng rất tốt ứng dụng nhắn tin WeChat của cổ đông lớn Tencent Holdings để tiếp thị các sản phẩm giá cả phải chăng ở các thành phố nhỏ hơn và các khu vực nông thôn. Cơ sở người dùng của họ đã tăng mạnh trong những năm gần đây, tăng 24% trong năm tính đến tháng 6 lên gần 850 triệu - lớn hơn Alibaba.

Giám đốc điều hành Pinduoduo, Chen Lei, thừa nhận khi được hỏi mới đây rằng những thay đổi về quy định có thể có một số tác động, bao gồm cả nhu cầu của người bán đối với các công cụ quảng cáo.

Nhưng Alibaba đang ở vị trí khó khăn nhất. Lợi nhuận hoạt động của công ty giảm 11% so với cùng kỳ năm ngoái và những thách thức tuân thủ mới vẫn đang xuất hiện.

Một loại vấn đề quản trị khác đã xuất hiện vào mới đây với tin tức rằng một nhân viên của Alibaba Cloud đã bị cáo buộc làm rò rỉ dữ liệu khách hàng cá nhân. Các nhà chức trách ở tỉnh Chiết Giang quê hương của công ty đã mở một cuộc điều tra.

Hiện tại, Alibaba vẫn có lợi hơn đối thủ. Tuy nhiên, sự thay đổi có thể diễn ra nhanh chóng trong ngành thương mại điện tử Trung Quốc, và một bước phản ứng sai lầm của họ trước những khó khăn này có thể khiến JD và Pinduoduo trở nên hấp dẫn hơn trên thị trường.

Công ty đã đầu tư rất nhiều vào việc mở rộng cơ sở khách hàng của mình thông qua các sự kiện bán hàng lớn để cải thiện doanh thu. Bất chấp sức mạnh hiện tại của họ, một số sự không chắc chắn vẫn bao quanh triển vọng của JD và Pinduoduo.

Trong khi hoạt động kinh doanh thương mại điện tử trụ cột của JD có mức tăng trưởng mạnh mẽ, lợi nhuận ròng tổng thể đã giảm 95% trong năm do các lĩnh vực khác như hậu cần đè nặng lên thu nhập. Công ty đã tuân thủ các yêu cầu của cơ quan quản lý để cải thiện mức bồi thường cho người lái xe, đẩy chi phí trả lương và phúc lợi lên cao và đẩy hoạt động kinh doanh vào tình thế nguy hiểm.

Bảo Bảo (Theo Nikkei Asia)