AirPods - “Đế chế kinh doanh” độc đáo của Apple

Theo thống kê, năm 2020, doanh thu của riêng AirPods đạt 23,05 tỷ đô la Mỹ, chỉ đứng sau Tesla và Netflix trên thị trường vốn nhưng vượt qua tổng số của Uber và Nvidia cộng lại. So với các công ty công nghệ khác, doanh thu năm ngoái của AirPods gần tương đương với khoảng 60% tổng doanh thu của Xiaomi trong cùng năm. Không chỉ vậy, AirPods còn cho thấy tốc độ tăng trưởng cao trong một thời gian dài từ năm 2017 đến năm 2019 với tốc độ trung bình hàng năm của các lô hàng vượt quá 100%. Theo dữ liệu từ tổ chức nghiên cứu thị trường Strategy Analytics, kể từ khi ra mắt vào cuối năm 2016, các lô hàng AirPods đạt 15 triệu chiếc, 35 triệu chiếc và 60 triệu chiếc từ năm 2017 đến 2019. Counterpoint Research, một công ty tư vấn trong ngành công nghệ, dự đoán rằng vào năm 2020, AirPods sẽ chiếm 31% trong tổng số (233 triệu) tai nghe TWS trên toàn thế giới, tương đương khoảng 72 triệu chiếc. 

Từ bị chế giễu trở nên bùng nổ

Tại hội nghị mùa thu của Apple vào tháng 9 năm 2016, công ty đã thông báo rằng mẫu iPhone 7 sẽ hủy bỏ giắc cắm tai nghe 3,5 mm và ra mắt tai nghe không dây AirPods. Tuy nhiên, một số nhà phân tích cho rằng bản thân công ty cũng có những lo ngại về sụt giảm doanh số iPhone vốn là nguồn thu chính nếu cho ra mắt sản phẩm mới. Báo cáo tài chính quý 3 năm nay cho thấy lượng iPhone xuất xưởng giảm 15% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong trường hợp này, tai nghe không dây AirPods "không ảnh hưởng đến giá iPhone" nhưng ngược lại có thể tăng doanh thu bởi mặt hàng này cần được mua riêng với giá 159 đô la Mỹ.

Thành công là vậy nhưng trước đấy, AirPods cũng từng gây tranh cãi ngay từ những ngày đầu ra mắt. CNN, một trong những phương tiện truyền thông lớn của Mỹ, đã nhận xét vào thời điểm đó: "AirPods giống như Apple cắt bỏ dây của EarPods rồi biến chúng thành hai bông hoa tai bằng nhựa quá khổ. Liệu có ai thực sự đeo chúng không?". Không chỉ vậy, giá quá cao cho một bộ AirPods cũng đã gây ra làn sóng phẫn nộ từ cư dân mạng. Vào năm 2018, một sinh viên đại học đến từ Miami đã đăng một dòng tweet trêu đùa rằng: "Tôi đã nhận được cuộc gọi từ Bill Gates mời đi ăn ngay khi tôi mua AirPods. Cảm giác thật tuyệt khi trở thành một người trong lớp 1%". Hay như: "Trong số 10 người giàu nhất năm 2018, giàu hơn cả những người nổi tiếng như Bezos và Bill Gates là người dùng AirPods".

Điều mà chính người dùng không ngờ tới nhưng có lẽ đã nằm trong chiến lược của Apple là xu hướng AirPods tăng mạnh, trở thành một hiện tượng văn hóa và giúp thúc đẩy sự phổ biến của dòng tai nghe không dây. Chìa khóa để AirPods trở thành sản phẩm tiêu biểu trong lĩnh vực tai nghe không dây nằm ở sự đột phá của Apple trong các công nghệ then chốt. Ví dụ: Apple đã giải quyết vấn đề đường truyền không mượt của tai nghe Bluetooth không dây vào thời điểm đó và là hãng đầu tiên đạt được độ mượt mà cũng như âm thanh nổi không dây theo đúng nghĩa, không có độ trễ, không có độ trễ và chỉ cần "mở hộp sạc để kết nối và đặt vào tai".

Khai sinh hai công ty Trung Quốc với giá trị thị trường 100 tỷ NDT

Vào cuối năm 2016, ngay sau khi phát hành chính thức AirPods, Cook đã nhận xét rằng sản phẩm này là "một thành công lớn". Sự bùng nổ của AirPods cũng đã khai sinh ra một chuỗi công nghiệp quy mô khủng. Hai công ty Trung Quốc là Luxshare Precision và GoerTek đã hưởng lợi và trở thành những gã khổng lồ với giá trị thị trường 100 tỷ Nhân dân tệ. Vào năm 2017, Luxshare Precision đã giành được chứng chỉ OEM của AirPods từ Inventec với tỷ lệ lợi nhuận gần 100%. Mặc dù Luxshare Precision đã nhanh chóng mở rộng dây chuyền lắp ráp vào thời điểm này nhưng sự bùng nổ mạnh mẽ của người tiêu dùng đối với AirPods khiến công ty choáng ngợp trước số lượng đơn đặt hàng khổng lồ. 

Năm nay, Goertek, một công ty Trung Quốc đã trở thành xưởng đúc cho AirPods. Theo báo cáo của các phương tiện truyền thông, Luxshare Precision và Goertek lần lượt chịu trách nhiệm khoảng 70% và 30% đơn đặt hàng sản xuất của AirPods. Tham gia vào chuỗi sản xuất của Apple tạo điều kiện phát triển nhanh chóng cho cả hai công ty. Doanh thu của Luxshare Precision tăng lên qua từng năm, giai đoạn năm 2017 đến năm 2020 tăng vọt từ 22,83 tỷ Nhân dân tệ lên 91,87 tỷ Nhân dân tệ; doanh thu của GoerTek đã tăng từ 23,75 tỷ Nhân dân tệ vào năm 2018 và tăng lên 57,74 tỷ Nhân dân tệ vào năm 2020. Không chỉ vậy, AirPods cũng đã thúc đẩy sự xuất hiện của công nghệ TWS (True Wireless Stereo). Theo thống kê từ Counterpoint Research, lô hàng tai nghe TWS toàn cầu đạt 9,18 triệu chiếc trong năm 2016 và đạt 46 triệu chiếc vào năm 2018, với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm trung bình là 124%. Sự bùng nổ của thị trường này là kết quả của chiến lược quảng cáo trực tiếp AirPods. Nếu tính theo mức giá 159 đô la, doanh thu của AirPods trong năm nay là gần $ 5,57 tỷ.

Điều đáng chú ý là sau nhiều năm, AirPods vẫn duy trì vị thế kinh doanh có lợi nhuận rất cao. Các nhà phân tích Wedbush của ngân hàng đầu tư Phố Wall cho biết vào năm 2019 rằng lợi nhuận gộp trên mỗi cặp AirPods ban đầu là khoảng 90 đến 100 đô la Mỹ trong khi  chi phí sản xuất chỉ bằng một nửa khoảng từ 59 đến 69 đô la. Kế đó, các đối thủ cạnh tranh đổ xô bắt nhịp xu hướng. Năm 2018, Huawei ra mắt tai nghe Bluetooth không dây FreeBuds; năm 2019, Samsung ra mắt tai nghe Galaxy Buds TWS thế hệ đầu tiên; vào tháng 9 cùng năm, Amazon phát hành tai nghe TWS Echo Buds. Ngoài ra, các nhà sản xuất điện thoại di động như Xiaomi, OPPO và Nokia; các nhà sản xuất âm thanh như Edifier, Sony, Patriot và FILL và các nhà cung cấp phần mềm như iQiyi, NetEase Cloud và Kugou tất cả đều đã tham gia vào lĩnh vực tai nghe TWS.

Thách thức

Trước mắt, sự thống trị của AirPods trên thị trường tai nghe không dây vẫn được duy trì. Counterpoint Research đã dự đoán rằng vào năm 2020, AirPods sẽ chiếm 31% tổng số tai nghe TWS toàn cầu. Đây là lợi thế dẫn đầu tuyệt đối, bỏ xa các nhà sản xuất như Xiaomi (9%) và Samsung (7%).

Tuy nhiên, tỷ lệ tổng số lô hàng của Apple đang giảm dần qua từng năm, từ năm 2018 đến 2020 lần lượt là 75%, 50% và 31%. Theo dự báo của các tổ chức nói trên, trong năm 2021, thị phần tai nghe TWS nói chung của Apple trên thế giới sẽ tiếp tục giảm, từ 31% xuống còn 27%. Điều này có nghĩa là những người chơi mới đang nhanh chóng bắt kịp đường đua. Sự cạnh tranh khốc liệt trong ngành đã tác động đến Apple. Gần đây, Nikkei Asian Review cho biết do cạnh tranh trong ngành ngày càng gay gắt và doanh số bán sản phẩm thụt lùi, Apple có kế hoạch giảm sản lượng dòng tai nghe không dây AirPods năm nay từ 25% đến 30%.

Ở một khía cạnh khác, doanh thu năm nay của AirPods vẫn rất lạc quan. Một mặt, Apple có ít đối thủ trên thị trường tai nghe TWS cao cấp, trong khi nhiều hãng khác như Xiaomi và Samsung vẫn đang chiến đấu ở thị trường giá rẻ. Lấy Xiaomi làm ví dụ, giá tai nghe Bluetooth không dây của Xiaomi hiện nay dao động từ 99 Nhân dân tệ đến 199 Nhân dân tệ. Trong số đó, những chiếc Air 2 có giá cao hơn là 359 Nhân dân tệ, thấp hơn nhiều so với 1288 nhân dân tệ của AirPods.

Mặt khác, một thế hệ tai nghe mới sẽ sớm được tung ra thị trường, thúc đẩy doanh số của AirPods. Theo India Today đưa tin, AirPods 3 sẽ được tung ra thị trường trong vài tuần tới. Thị trường đặt nhiều kỳ vọng vào AirPods 3 với ngoại hình mới hoặc hỗ trợ các tính năng như khử tiếng ồn. Liệu dòng AirPods mới có thể tiếp nối "Đế chế kinh doanh" của Apple hay không?

TL