Tỷ phú Warren Buffett từng cứu hãng môtô Harley-Davidson như thế nào?

Theo Business Insider, tháng 2/2009, tỷ phú Buffett đã cho Harley-Davidson - hãng sản xuất môtô số một của Mỹ - vay 300 triệu USD trong thời điểm nhu cầu xe phân khối lớn sụt giảm mạnh cộng với việc hãng rơi vào cảnh cạn tiền do khủng hoảng tài chính.

Trước đó vài tuần, Harley-Davidson công bố kế hoạch ứng phó khủng hoảng gồm 3 phần là đầu tư vào thương hiệu, cắt giảm chi phí và tìm nguồn đầu tư để trang trải chi phí gần 1 tỷ USD hàng năm.

Với hai phần đầu của kế hoạch, Harley-Davidson bắt đầu chuyển sang nhắm vào khách hàng mục tiêu là khách hàng trẻ hơn và đa dạng hơn, đóng cửa các nhà máy, sáp nhập các bộ phận, thuê ngoài với một số công đoạn và sa thải khoảng 1.100 nhân viên - tương đương 12% lực lượng lao động.

Tuy nhiên, thị trường vốn bị tê liệt trong khủng hoảng tài chính toàn cầu khiến Harley-Davidson khó thực hiện phần thứ 3 của kế hoạch. Cuối cùng, công ty này quyết định vay tiền từ cổ đông lớn nhất, Davis Selected Advisers, và Berkshire Hathaway của tỷ phú Warren Buffett.

Tỷ phú Warren Buffett. Ảnh: Reuters.

Hai công ty này đã cho Harley-Davidson vay tổng cộng 600 triệu USD trong 5 năm với mức lãi suất 15%/năm. "Đó là liều thuốc chúng tôi cần để vượt qua quãng thời gian khó khăn", Giám đốc Tài chính John Olin của Harley-Davidson chia sẻ với tạp chí Fortune vào năm 2014.

Khi đó, công ty này cần tiền để tiếp tục hoạt động với các đại lý và khách hàng bán lẻ, đồng thời duy trì sản xuất. Olin cho biết khoản vay lãi suất cao trên là lựa chọn duy nhất để huy động vốn mà không phải đánh đổi cổ phần công ty.

Trong suốt thời kỳ khủng hoảng tài chính, tỷ phú Buffett đã thực hiện nhiều thương vụ cho vay như vậy. Mùa thu năm 2008, ông đầu tư 5 tỷ USD vào Goldman Sachs và 3 tỷ USD vào General Electric.

"Khi đó vốn tín dụng gần như không tồn tại", tác giả Alice Schroeder nói về thời kỳ khủng hoảng đó trong cuốn The Snowball: Warren Buffett and the Business of Life (Hòn tuyết lăn: Cuộc đời và sự nghiệp của Warren Buffett). Schroeder nói thêm: “Buffett đã cho vay với lãi suất mà trong vài trường hợp gần như cho vay nặng lãi”.

Nhà đầu tư huyền thoại cũng cho thấy sự “tàn nhẫn” của mình khi từ chối yêu cầu trả nợ sớm của Harley-Davidson. Chia sẻ trên Fortune, Berkshire cho biết hài lòng với những điều khoản đã được thỏa thuận của khoản vay này.

Theo Business Insider, ông Buffett có thể đã bỏ túi 150 triệu USD tiền lãi từ khoản cho vay này. Tuy nhiên, ông lẽ ra có thể kiếm tới 1 tỷ USD nếu đầu tư 300 triệu USD đó vào cổ phiếu Harley-Davidson bởi vì cổ phiếu công ty này đã tăng gấp 4 lần trong khoảng thời gian từ 2009 - 2014.

Trong cuộc họp cổ đông thường niên vào năm 2020, một cổ đông đã hỏi Buffett rằng tại sao ông lại cho Harley-Davidson vay tiền thay vì mua lại cổ phần của công ty này. “Tôi biết đủ để cho họ vay tiền, nhưng lại không đủ để mua cổ phần của họ”, ông trả lời.

Buffett cho biết khi đó ông quyết định cho vay bởi vì ông tự tin rằng vào thời điểm đó, “một là Harley-Davidson sẽ không phá sản, hai là lợi nhuận 15% đã rất hấp dẫn rồi".

Buffett cũng khẳng định rằng Berkshire đã “kiếm được khoản tiền lớn” nhờ đưa ra đánh giá đơn giản rằng Harley-Davidson sẽ không phá sản và quyết định cho công ty này vay tiền. Ông cho biết việc mua cổ phiếu của Harley-Davidson khi đó đặt ra những câu hỏi như liệu thị trường môtô có lao dốc hay lợi nhuận của Harley-Davidson chịu ảnh hưởng bởi khủng hoảng.

Ông khẳng định các thương vụ thời khủng hoảng như khoản vay đối với Harley-Davidson cho thấy chính sách luôn giữ tiền mặt trong ngân hàng và không bao giờ đổ hết vào cổ phiếu của Berkshire mang lại hiệu quả rõ rệt.

"Chúng tôi cảm thấy rất ổn với triết lý của mình. Chúng tôi đã có thể làm được nhiều điều trong thời kỳ khủng hoảng, khi mà hầu hết mọi thứ đều bị đóng băng, và chúng tôi sẽ tiếp tục làm vậy", Buffett nhấn mạnh.

Nguyễn Duy