Chống thất thu cho ngân sách và sử dụng hiệu quả quỹ đất trong thanh toán Dự án BT

00:00 12/10/2020

Theo Nghị định số 69/2019/NĐ-CP (Nghị định 69) mới ban hành, đất sạch (đã giải phóng mặt bằng, đền bù) nếu được dùng để thanh toán cho nhà đầu tư xây dựng công trình theo hình thức Hợp đồng Xây dựng - Chuyển giao (gọi tắt là Dự án BT), phải được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt thay vì để cho UBND tỉnh tự quyết như trước kia.

Khắc phục những bất cập tại các Dự án BT

Đưa ra đánh giá về việc sử dụng quỹ đất thanh toán cho nhà đầu tư thực hiện Dự án BTtrong thời gian qua, ông La Văn Thịnh, Cục trưởng Cục Quản lý công sản (Bộ Tài chính) cho biết, về cơ bản việc sử dụng quỹ đất thanh toán cho nhà đầu tư BT đã phát huy được hiệu quả thông qua việc huy động các nguồn lực của khu vực tư nhân và việc cung cấp các dịch vụ công, giảm áp lực lên nguồn ngân sách nhà nước.

Theo đó, Nghị định 69 đã quy định 02 nhóm quỹ đất được sử dụng để thanh toán cho Nhà đầu tư thực hiện dự án BT, bao gồm: Đất chưa giải phóng mặt bằng và đất đã giải phóng mặt bằng.

Trong đó, Nhà nước thực hiện giao đất có thu tiền sử dụng đất hoặc cho thuê đất thu tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê theo quy định của pháp luật đất đai, để thanh toán cho Nhà đầu tư khi thực hiện Dự án BT.

Bên cạnh đó, để tránh việc nhà đầu tư cố tình lập dự án BT để lấy đất, trụ sở làm việc, Nghị định quy định trước khi muốn thực hiện dự án BT để được thanh toán bằng quỹ đất, nhà đầu tư phải đảm bảo dự án được lập theo mô hình nào và phải thông qua đấu thầu rộng rãi, chưa kể trong một số trường hợp muốn sử dụng đất hoặc tài sản công để thanh toán, dự án đó phải được sự chấp thuận của Thủ tướng Chính phủ.

Thanh toán theo nguyên tắc ngang giá

Đối với việc thanh toán Dự án BT bằng quỹ đất, Nghị định 69 nêu rõ, việc thanh toán phải đảm bảo nguyên tắc giá trị Dự án BT xác định theo quy định của pháp luật về đầu tư xây dựng; Giá trị quỹ đất để thanh toán cho nhà đầu tư xác định theo quy định của pháp luật về đất đai; Thực hiện thanh toán Dự án BT bằng quỹ đất theo nguyên tắc ngang giá, bù trừ chênh lệch giữa giá trị Dự án BT và giá trị quỹ đất thanh toán; Thời điểm thanh toán Dự án BT bằng quỹ đất là thời điểm UBND cấp tỉnh ban hành quyết định giao đất, cho thuê đất cho nhà đầu tư. 

Quỹ đất thanh toán cho nhà đầu tư được áp dụng hình thức giao đất có thu tiền sử dụng đất hoặc cho thuê đất thu tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê.

Nghị định 69 sẽ khắc phục được những bất cập, tồn tại tại các Dự án BT trong thời gian qua.

Quỹ đất thanh toán cho nhà đầu tư gồm: Đất xác định trong quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt sử dụng vào mục đích phát triển kinh tế theo quy định của pháp luật về đất đai; đất của cơ sở nhà, đất tại vị trí cũ sử dụng để thanh toán Dự án BT đầu tư xây dựng công trình tại vị trí mới.

Xác định giá trị quỹ đất

Việc sử dụng đất để thanh toán Dự án BT, Nghị định quy định rõ: Đối với quỹ đất chưa giải phóng mặt bằng thì trên cơ sở vị trí, diện tích quỹ đất thanh toán được UBND cấp tỉnh dự kiến thanh toán, căn cứ đề nghị của cơ quan nhà nước có thẩm quyền ký Hợp đồng BT và đề nghị của Nhà đầu tư, UBND cấp tỉnh có văn bản cam kết với nhà đầu tư về việc sử dụng quỹ đất để thanh toán Dự án BT. Đồng thời giao các cơ quan chức năng của địa phương và nhà đầu tư thực hiện trình tự theo các bư

Thứ nhất, lập quy hoạch chi tiết 1/500 trình cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt;

Thứ hai, lập phương án bồi thường, giải phóng mặt bằng trình cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt;

Thứ ba,­ ứng trước kinh phí bồi thường, giải phóng mặt bằng theo quy định;

Thứ tư, tổ chức thực hiện việc bồi thường, giải phóng mặt bằng theo phương án được phê duyệt.

Trên cơ sở kết quả thực hiện bồi thường, giải phóng mặt bằng, UBND cấp tỉnh ban hành quyết định giao đất, cho thuê đất cho nhà đầu tư. Đối với quỹ đất đã hoàn thành giải phóng mặt bằng, UBND cấp tỉnh ban hành quyết định giao đất, cho thuê đất cho nhà đầu tư để xác định giá trị quỹ đất thanh toán.

Đối với việc xác định giá trị quỹ đất thanh toán được thực hiện như sau: Trường hợp giao đất có thu tiền sử dụng đất thì giá trị quỹ đất thanh toán là tiền sử dụng đất xác định tại thời điểm có quyết định giao đất theo quy định của pháp luật về thu tiền sử dụng đất.

Trường hợp cho thuê đất thu tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê thì giá trị quỹ đất thanh toán là tiền thuê đất nộp một lần cho cả thời gian thuê xác định tại thời điểm có quyết định cho thuê đất theo quy định của pháp luật về thu tiền thuê đất, thuê mặt nước.

Ngoài ra, Quyết định quy định, việc sử dụng quỹ đất của cơ sở nhà, đất tại vị trí cũ để thanh toán Dự án BT đầu tư xây dựng công trình tại vị trí mới thực hiện theo quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước.

D.Bùi