Thứ hai 07/07/2025 05:55
Hotline: 024.355.63.010
Thời cuộc

Nên coi hộ kinh doanh như công ty trách nhiệm hữu hạn

12/10/2020 00:00
Có nên đưa hộ kinh doanh vào phạm vi điều chỉnh của Luật Doanh nghiệp (sửa đổi) hay không tiếp tục có nhiều ý kiến trái chiều.

TS. Nguyễn Đức Kiên, Tổ trưởng Tổ Tư vấn kinh tế của Thủ tướng Chính phủ.

Theo ông, vì sao còn nhiều ý kiến trái chiều xung quanh việc Luật Doanh nghiệp (sửa đổi) dự kiến mở rộng phạm vi điều chỉnh đối với cả hộ kinh doanh?

Ý kiến không đồng tình đưa hộ kinh doanh vào phạm vi điều chỉnh của Luật Doanh nghiệp cho rằng, hiện tại cả nước có khoảng 4,7 - 4,8 triệu cơ sở sản xuất, kinh doanh cá thể phi nông, lâm nghiệp và thủy sản có địa điểm hoạt động ổn định (hộ kinh doanh) đang hoạt động bình thường theo điều chỉnh của Nghị định 78/2015/NĐ-CP, nên không cần đưa hộ kinh doanh vào Luật Doanh nghiệp.

Thậm chí, có người lo ngại, nếu Luật Doanh nghiệp điều chỉnh hộ kinh doanh sẽ khiến kinh tế hộ bị ảnh hưởng tiêu cực, vì hộ kinh doanh sẽ bị quản lý chặt chẽ như doanh nghiệp, trong khi tuyệt đại đa số đối tượng này kinh doanh nhỏ lẻ.

Ngược lại, những người ủng hộ cho rằng, hiện có khoảng 1,6 triệu hộ đã được cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh (ĐKKD), đang thực hiện các nghĩa vụ như doanh nghiệp, nhưng họ lại không được hưởng quyền lợi gì, vì không thuộc phạm vi điều chỉnh của luật nào.

Dù không được hưởng các cơ chế, chính sách ưu đãi, hỗ trợ như doanh nghiệp, nhưng nhiều hộ kinh doanh cũng không muốn được quản lý như doanh nghiệp, thưa ông?

Hộ kinh doanh đang sử dụng khoảng 7,6 triệu lao động, có tổng doanh thu tương đương 13,3% doanh thu của khu vực doanh nghiệp. Trong khi khu vực doanh nghiệp được hưởng nhiều cơ chế, chính sách ưu đãi, hỗ trợ, thì hộ kinh doanh không được gì, vì không thuộc phạm vi điều chỉnh của luật nào. Đây là sự không công bằng, không đúng với quan điểm là mọi thành phần kinh tế bình đẳng trước pháp luật cả về quyền lợi lẫn nghĩa vụ.

Hơn nữa, đưa hộ kinh doanh vào phạm vi điều chỉnh của Luật Doanh nghiệp không chỉ có căn cứ pháp lý để Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương đưa ra cơ chế, chính sách hỗ trợ thành phần kinh tế này phát triển, mà còn bảo vệ hộ kinh doanh, bảo vệ người lao động.

Thưa ông, hỗ trợ, tạo điều kiện cho hộ kinh doanh phát triển bằng cách nào trong trường hợp Luật Doanh nghiệp điều chỉnh cả khu vực kinh tế này?

Theo quy định hiện hành, hộ kinh doanh chỉ được kinh doanh tại một địa điểm, không được mở chi nhánh, văn phòng đại diện, chỉ được sử dụng dưới 10 lao động… Hạn chế này dẫn đến cản trở hộ kinh doanh tận dụng và phát huy tối đa cơ hội kinh doanh.

Điều chỉnh phạm vi hộ kinh doanh trong Luật Doanh nghiệp nhằm xác định rõ địa vị pháp lý, trách nhiệm của hộ kinh doanh, chủ hộ và các thành viên gia đình tham gia thành lập hộ kinh doanh. Pháp luật thừa nhận sự tồn tại của hộ kinh doanh với vai trò và vị trí quan trọng; phù hợp với hoạt động kinh doanh nhỏ, siêu nhỏ, đơn giản, nhanh nhạy; tạo điều kiện cho gia đình có cơ hội kinh doanh nâng cao đời sống.

Tất nhiên, để phát triển hộ kinh doanh, còn phải hoàn thiện, đồng bộ nhiều quy định pháp luật khác nhau, chứ không thể chỉ riêng bằng việc sửa đổi Luật Doanh nghiệp.

Ông nói, đưa hộ kinh doanh vào phạm vi điều chỉnh của Luật Doanh nghiệp còn nhằm bảo vệ hộ kinh doanh. Bảo vệ bằng cách nào?

Hiện tại, theo Bộ luật Dân sự, hộ kinh doanh phải chịu trách nhiệm vô hạn trước hoạt động kinh doanh của mình, nên khi kinh doanh thua lỗ, dẫn tới phá sản, thì phải bán tất cả tài sản, nhà cửa, đất đai để trả nợ. Hậu quả là, không chỉ chủ hộ kinh doanh bị khuynh gia bại sản, mà các thành viên trong gia đình cũng chịu hậu quả, vì mất nhà cửa. Nhưng nếu đưa hộ kinh doanh thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật Doanh nghiệp, thì nếu phá sản, giải thể, họ chỉ phải chịu trách nhiệm pháp lý đối với hoạt động kinh doanh theo mức vốn đã đăng ký. Như vậy, sau khi giải thể, phá sản, hộ kinh doanh vẫn còn tài sản, còn cơ hội để tiếp tục kinh doanh.

Nếu Quốc hội đồng ý điều chỉnh hộ kinh doanh vào Luật Doanh nghiệp, thì mô hình hộ kinh doanh được thiết kế như công ty TNHH, thay vì tương tự như doanh nghiệp tư nhân.

Hiện chỉ có 30% số hộ kinh doanh có địa điểm hoạt động ổn định được cấp giấy chứng nhận ĐKKD. Điều chỉnh hộ kinh doanh vào Luật Doanh nghiệp, nhưng nếu hộ kinh doanh vẫn không đề nghị cấp giấy chứng nhận ĐKKD thì làm sao quản lý được?

Tôi lấy ví dụ, muốn được tác nghiệp ở các hội nghị, nghị trường Quốc hội, phóng viên phải ăn mặc lịch sự, phải có thẻ sự kiện; nếu không chấp hành thì không được tác nghiệp, nên bị giảm cơ hội làm việc, giảm thu nhập. Như vậy, mỗi phóng viên sẽ biết và lựa chọn có chấp hành quy định hay không.

Tương tự, nếu hộ kinh doanh có địa điểm hoạt động ổn định mà không đề nghị cấp ĐKKD, thì sẽ bị hạn chế mở chi nhánh, văn phòng đại diện, sử dụng lao động, địa bàn kinh doanh ngoài khu vực cấp huyện… Như vậy, hộ kinh doanh sẽ biết có nên đề nghị cấp giấy chứng nhận ĐKKD hay không.

Với những hộ kinh doanh nhỏ, siêu nhỏ như mở cửa hàng tạp hóa, bán thức ăn nhanh buổi sáng, sửa chữa xe máy, cắt tóc, gội đầu… không có nhu cầu mở rộng hoạt động, thì không cần giấy chứng nhận ĐKKD. Nhưng khi có doanh thu đến ngưỡng nào đó, như 100 triệu đồng/năm thì bắt buộc phải có giấy phép ĐKKD, có doanh thu 3 tỷ đồng/năm thì bắt buộc phải thực hiện đầy đủ các quy định của pháp luật liên quan đến hoạt động kinh doanh.

Mạnh Bôn

Tin bài khác
Còn nhiều thách thực để kinh tế 2025 đạt mục tiêu tăng trưởng 8%

Còn nhiều thách thực để kinh tế 2025 đạt mục tiêu tăng trưởng 8%

Tăng trưởng GDP 6 tháng đầu năm 2025 đạt 7,52% – một kết quả tích cực, tạo nền tảng quan trọng để hướng tới mục tiêu tăng trưởng 8%. Cục Thống kê đánh giá, dư địa cho tăng trưởng vẫn còn lớn, song cũng thẳng thắn chỉ ra hàng loạt rủi ro và điểm nghẽn cần được tháo gỡ một cách quyết liệt, đồng bộ và kịp thời.
Thủ tướng Chính phủ: Tiến tới xoá room tín dụng theo hạn ngạch

Thủ tướng Chính phủ: Tiến tới xoá room tín dụng theo hạn ngạch

Trong Công điện mới phát đi ngày 6/7, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) khẩn trương trình Chính phủ dự thảo Nghị định sửa đổi Nghị định số 24/2012/NĐ-CP về quản lý hoạt động kinh doanh vàng trước ngày 15/7.
Chỉ đạo mới của Thủ tướng về chính sách tiền tệ, chính sách tài khóa

Chỉ đạo mới của Thủ tướng về chính sách tiền tệ, chính sách tài khóa

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 104/CĐ-TTg ngày 6/7/2025 về tăng cường hiệu quả điều hành chính sách tiền tệ, chính sách tài khóa và tổ chức sơ kết công tác 6 tháng đầu năm 2025.
Hạ đặt thành công Rotor tổ máy số 1 Nhà máy thủy điện Hòa Bình mở rộng

Hạ đặt thành công Rotor tổ máy số 1 Nhà máy thủy điện Hòa Bình mở rộng

Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) và Ban Quản lý dự án Điện 1 phối hợp với các nhà thầu vừa hạ đặt thành công Rotor tổ máy số 1 dự án Thủy điện Hòa Bình mở rộng.
6 tháng đầu năm 2025: Chỉ số sản xuất ngành công nghiệp tăng tới 9,2%

6 tháng đầu năm 2025: Chỉ số sản xuất ngành công nghiệp tăng tới 9,2%

Tính chung 6 tháng đầu năm 2025, chỉ số sản xuất ngành công nghiệp ước tăng 9,2% so với cùng kỳ năm trước, là mức tăng cao nhất kể từ năm 2020 đến nay.
Sản phẩm OCOP – từ địa phương hướng tới thương hiệu Việt Nam toàn cầu

Sản phẩm OCOP – từ địa phương hướng tới thương hiệu Việt Nam toàn cầu

Chương trình OCOP (mỗi xã một sản phẩm) đang bước vào giai đoạn phát triển mới với kỳ vọng vượt ra khỏi phạm vi địa phương để định hình như một thương hiệu quốc gia, hội nhập vững chắc vào thị trường quốc tế.
Thành phố Đà Nẵng mới với nhiều tiềm năng, dư địa để phát triển

Thành phố Đà Nẵng mới với nhiều tiềm năng, dư địa để phát triển

Thành phố Đà Nẵng mới sở hữu 2 sân bay quốc tế, 2 cảng biển loại và hệ thống giao thông khá đồng bộ, kết nối liên hoàn theo trục Bắc - Nam và Đông - Tây. Tất cả sẽ tạo nền tảng vững chắc để Đà Nẵng phát triển trong giai đoạn tới.
Hà Nội đưa kinh tế tư nhân trở thành động lực then chốt vào năm 2030

Hà Nội đưa kinh tế tư nhân trở thành động lực then chốt vào năm 2030

Thực hiện Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân trở thành một động lực quan trọng của nền kinh tế, Hà Nội đang triển khai lộ trình cụ thể với nhiều mục tiêu tham vọng nhằm phát huy tối đa vai trò của khu vực tư nhân trong phát triển kinh tế - xã hội.
Du lịch hồi sinh hàng không Việt bứt tốc vươn tầm quốc tế

Du lịch hồi sinh hàng không Việt bứt tốc vươn tầm quốc tế

Đà phục hồi du lịch bùng nổ đang là bệ phóng cho hàng không Việt. Các hãng bay tăng cường đội tàu, mở rộng mạng lưới, khẳng định vị thế trên bản đồ khu vực.
TP. Hồ Chí Minh: Giải ngân đầu tư công đạt gần 40%, GRDP tăng hơn 6,5%

TP. Hồ Chí Minh: Giải ngân đầu tư công đạt gần 40%, GRDP tăng hơn 6,5%

Trong 6 tháng đầu năm, GRDP của TP. Hồ Chí Minh cũ tăng 7,82%; nếu tính chung sau sáp nhập với Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu, mức tăng trưởng đạt 6,56%.
Sau hợp nhất, tỉnh Quảng Ngãi (mới) sẽ có nhiều lợi thế để phát triển

Sau hợp nhất, tỉnh Quảng Ngãi (mới) sẽ có nhiều lợi thế để phát triển

Sau khi hợp nhất với tỉnh Kon Tum thành tỉnh Quảng Ngãi (mới) sở hữu vị trí địa chiến lược quan trọng, kết nối Đông - Tây, Bắc – Nam, sự kết hợp độc đáo giữa kinh tế biển với kinh tế rừng và nông nghiệp, tạo điều kiện thuận lợi để kết nối thông suốt từ vùng núi đến vùng biển sẽ mở ra không gian rộng lớn và nhiều lợi thế để phát triển.
Vốn FDI “gấp đôi” đổ vào Hà Nội trong 6 tháng đầu năm 2025

Vốn FDI “gấp đôi” đổ vào Hà Nội trong 6 tháng đầu năm 2025

Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đầy bất ốn, vốn FDI đổ vào Hà Nội trong 6 tháng đầu năm 2025 đạt 3,677 tỷ USD, tăng gấp 2,2 lần so với cùng kỳ năm ngoái.
Kinh tế Việt Nam 6 tháng đầu năm 2025: Tăng trưởng ngược chiều thế giới

Kinh tế Việt Nam 6 tháng đầu năm 2025: Tăng trưởng ngược chiều thế giới

Chiều 3/7, tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 6, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng báo cáo tình hình kinh tế - xã hội 6 tháng đầu năm 2025 với nhiều điểm sáng đáng chú ý, trong bối cảnh thế giới tiếp tục đối mặt với suy giảm tăng trưởng và bất định địa chính trị.
Chuyên gia Hồ Quốc Tuấn nói gì về

Chuyên gia Hồ Quốc Tuấn nói gì về 'deal' thuế quan đối ứng Mỹ - Việt?

Chuyên gia Hồ Quốc Tuấn cho rằng, việc thỏa thuận được mức thuế đối ứng hàng hóa Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ là 20% là một thành công và kể cả mức 40% cho hàng transshipping cũng rất tích cực.
Bộ Tài chính hướng dẫn quản lý tài chính, tài sản công sau sáp nhập

Bộ Tài chính hướng dẫn quản lý tài chính, tài sản công sau sáp nhập

Bộ Tài chính vừa công bố hướng dẫn xử lý tài chính và tài sản công sau khi sắp xếp theo mô hình hai cấp, đảm bảo đồng bộ, hiệu quả, tránh lãng phí.