Chủ nhật 13/07/2025 15:05
Hotline: 024.355.63.010
Thời cuộc

Đằng sau dòng chảy đầu tư của Trung Quốc dồn dập đổ vào Việt Nam sẽ là câu chuyện gì?

12/10/2020 00:00
Sau 4 tháng đầu năm nay, Trung Quốc đã vươn lên dẫn đầu về vốn FDI đăng ký mở mới vào Việt Nam với 1,3 tỷ USD để thực hiện 187 dự án.Trong khi đó, các quốc gia, vùng lãnh thổ là đối tác đầu tư lớn khác trung bình rót khoảng hơn 600 triệu USD cho các

Sự nổi lên của Trung Quốc trong việc đầu tư vào Việt Nam một điểm đáng chú ý trong số liệu của Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ KHĐT) thời gian gần đây. Trong 4 tháng đầu năm, lượng vốn Trung Quốc đã bằng 70% mức thu hút từ các doanh nghiệp nước này trong cả năm 2018.

Cùng thời điểm này năm ngoái, Trung Quốc mới chỉ đứng thứ 6 trong số các nhà đầu tư lớn vào Việt Nam, với tổng vốn đăng ký khoảng 545 triệu USD. Kết thúc cả năm 2018, Trung Quốc vươn lên đứng thứ 5 với tổng vốn đăng ký gần 2,5 tỷ USD..

Một số dự án lớn trong 4 tháng đầu năm 2019 có thể kể đến như Dự án chế tạo lốp xe Radian toàn thép ACTR, tổng vốn đầu tư đăng ký 280 triệu USD do nhà đầu tư Trung Quốc đầu tư tại Tây Ninh với mục tiêu sản xuất lốp xe toàn thép TBR; Dự án Công ty TNHH lốp Advance Việt Nam, tổng vốn đầu tư đăng ký 214,4 triệu USD do Guizhou Advance Type Investment co.,ltd đầu tư với mục tiêu Sản xuất, tiêu thụ lốp, cao su và các sản phẩm liên quan tại Tiền Giang…

Tờ South China Morning Post đã dẫn lời cảnh báo của các học giả nước này cho rằng cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung cùng với dự án trọng điểm Vành đai và Con đường (BRI) sẽ khiến các nhà sản xuất của Trung Quốc tìm cách "đào thoát" sang Ấn Độ và Việt Nam, dù nước này vẫn được đánh giá cao hơn về cơ sở hạ tầng và dây chuyền cung ứng.

Brooks Running, công ty chuyên sản xuất giày và trang phục thể thao trực thuộc tập đoàn Berkshire Hathaway của tỷ phú Warren Buffett đầu tháng 5 tuyên bố sẽ chuyển phần lớn hoạt động sản xuất từ Trung Quốc sang Việt Nam. Quyết định này sẽ khiến cho 8.000 việc làm tại Trung Quốc biến mất.

Nói với tờ Nikkei Asian Review, phát ngôn viên của Brooks cho biết: "Chúng tôi tin rằng cuộc đàm phán thương mại đang khiến cho tình hình trở nên khó lường hơn. Chúng tôi cần bắt tay vào việc vạch ra kế hoạch để đảm bảo tương lai cho hoạt động kinh doanh của mình".

Dòng vốn FDI của Trung Quốc dồn dập đổ vào Việt Nam không phải là điều quá bất ngờ, ông Nguyễn Anh Dương, Trưởng Ban Nghiên cứu Tổng hợp, Viện Nghiên cứu Quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) nói với Trí Thức Trẻ.

Thực tế từ năm 2018, trước những diễn biến căng thẳng của cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung, các chuyên gia đã tính đến hệ luỵ rằng dòng vốn đầu tư nước ngoài sẽ chuyển hướng từ Trung Quốc sang Việt Nam.

Sự chuyển hướng này có thể phân thành hai nhóm:

Thứ nhất là những nhà đầu tư tiềm năng, đang cân nhắc giữa Trung Quốc và Việt Nam. Và trong tình hình bất ổn như vậy, họ có xu thế thiên hơn về Việt Nam.

Thứ hai là các nhà đầu tư đã hiện diện ở Trung Quốc, đang cân nhắc dịch chuyển một phần hoặc toàn bộ cơ sở sản xuất sang Việt Nam.

"Qua trao đổi, chúng tôi thấy không ít doanh nghiệp Mỹ, Nhật Bản,... đang hiện diện ở Trung Quốc rất lo ngại và họ đang chủ động, xem xét khả năng di dời nhà máy sang nước ta", ông Dương cho biết.

Việt Nam không coi chiến tranh thương mại Mỹ - Trung là yếu tố duy nhất thúc đẩy dòng vốn đầu tư chuyển hướng từ Trung Quốc sang Việt Nam. Thực tế, việc Việt Nam thực hiện hiệp định CPTPP từ 14/1/2019 cũng có thể giúp tăng đầu tư nước ngoài, trong đó có đầu tư từ Trung Quốc.

Như vậy, nhìn nhận về FDI chuyển hướng từ Trung Quốc sang Việt Nam phải đặt trong tình huống: Việt Nam không thực sự bất ngờ và đất nước đang xây dựng tư duy mới về thu hút đầu tư nước ngoài hướng đến việc sử dụng hiệu quả vốn với nhiều đóng góp cho phát triển kinh tế, xã hội.

Việt Nam, theo ông Dương, sau 30 năm đã có một vị thế khác trong thu hút đầu tư nước ngoài. "Việt Nam cần đầu tư nước ngoài không chỉ vì chúng ta cần vốn, yếu tố vốn không còn là nhân tố quan trọng nhất. Câu hỏi bây giờ là: Chúng ta thu được lợi ích gì", ông Dương nói.

Lợi ích ở đây là việc học hỏi công nghệ, thiết lập các mối liên kết giữa doanh nghiệp trong nước và nước ngoài. Việc tham gia, thực hiện các FTA tiêu chuẩn cao như CPTPP phần nào thể hiện kỳ vọng của Việt Nam về những lợi ích ấy, song cũng thể hiện sự thay đổi tư duy về thu hút đầu tư nước ngoài.

Nền kinh tế 94 triệu dân theo đó không hạn chế dòng vốn ngoại nhưng sẽ ưu tiên hấp thụ, tạo thuận lợi cho dòng vốn nào phù hợp nhất với mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội trong thời gian tới.

"Tư duy mới về đầu tư nước ngoài không nhằm để chặn dòng vốn từ Trung Quốc. Việt Nam không phân biệt đối tác đầu tư", ông Dương nhấn mạnh.

Dòng vốn ngoại thường được kỳ vọng sẽ đi kèm với các tác động tích cực: chuyển giao công nghệ, cải thiện liên kết với doanh nghiệp trong nước, bổ sung ngoại hối giúp cân bằng cán cân thanh toán,... và bất cứ nhà đầu tư ngoại nào đảm bảo điều này sẽ được chào đón ở Việt Nam. Ngược lại, với các dự án không thân thiện với môi trường, đầu tư vào lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro, Việt Nam sẽ thận trọng hoặc hạn chế nhiều hơn.

Đức Minh

Tin bài khác
Định hình không gian phát triển chuỗi cung ứng và bán lẻ TP. Hồ Chí Minh

Định hình không gian phát triển chuỗi cung ứng và bán lẻ TP. Hồ Chí Minh

Với việc sáp nhập ba tỉnh TP. Hồ Chí Minh, Bà Rịa – Vũng Tàu, Bình Dương, mở ra cho TP. Hồ Chí Minh (mới) một siêu đô thị đa cực, kết hợp giữa trung tâm hành chı́nh – tài chı́nh – tiêu dùng với vùng công nghiệp – logistics – cảng biển năng động.
Chuyển dịch năng lượng tại Việt Nam: Cơ hội và thách thức từ điện than đến điện tái tạo

Chuyển dịch năng lượng tại Việt Nam: Cơ hội và thách thức từ điện than đến điện tái tạo

Việt Nam đã và đang thể hiện quyết tâm mạnh mẽ trong việc thực hiện chuyển dịch năng lượng công bằng và bền vững, với cam kết đạt phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050. Để hiện thực hóa mục tiêu này, điện than – nguồn năng lượng phát thải cao được định hướng sẽ giảm dần, nhường chỗ cho các nguồn năng lượng sạch.
Chủ tịch VCCI: "Xanh hóa" chuỗi cung ứng là chiến lược phát triển bền vững

Chủ tịch VCCI: "Xanh hóa" chuỗi cung ứng là chiến lược phát triển bền vững

Chủ tịch VCCI Phạm Tấn Công nhấn mạnh logistics xanh và phát triển bền vững giúp doanh nghiệp Việt nâng cao năng lực cạnh tranh trong chuỗi cung ứng toàn cầu.
Sẽ có sàn giao dịch việc làm quốc gia, dữ liệu lao động cập nhật từng giờ

Sẽ có sàn giao dịch việc làm quốc gia, dữ liệu lao động cập nhật từng giờ

Luật Việc làm sửa đổi được đánh giá là một bước ngoặt lớn để thống nhất quản lý thị trường lao động, trọng tâm là vận hành sàn giao dịch việc làm quốc gia từ tháng 9/2025.
Đến ngày 30/9: An Giang nỗ lực giải ngân tối thiểu 70% vốn đầu tư công

Đến ngày 30/9: An Giang nỗ lực giải ngân tối thiểu 70% vốn đầu tư công

Ông Hồ Văn Mừng yêu cầu đến ngày 30/9/2025 tất cả các dự án phải giải ngân vốn đầu tư công tối thiểu 70% tại tỉnh An Giang; khẩn trương thực hiện quy hoạch phân khu, quy hoạch vùng.
Ngành du lịch Việt Nam cần đột phá chiến lược để trở thành trụ cột nền kinh tế

Ngành du lịch Việt Nam cần đột phá chiến lược để trở thành trụ cột nền kinh tế

Du lịch Việt Nam cần có chiến lược đột phá để phát huy tối đa tiềm năng, trở thành trụ cột kinh tế, đóng góp mạnh mẽ vào mục tiêu phát triển bền vững đến năm 2045.
Hà Nội ban hành chính sách đặc thù hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa giai đoạn 2026–2030

Hà Nội ban hành chính sách đặc thù hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa giai đoạn 2026–2030

Chiều 9/7, tại Kỳ họp thứ 25, HĐND TP. Hà Nội khóa XVI đã thông qua Nghị quyết quy định một số nội dung chi và mức chi đặc thù nhằm hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn giai đoạn 2026–2030.
Công nghiệp xanh không còn là lựa chọn mà là yêu cầu bắt buộc

Công nghiệp xanh không còn là lựa chọn mà là yêu cầu bắt buộc

Theo các chuyên gia, công nghiệp xanh không còn là lựa chọn mà là yêu cầu bắt buộc trong bối cảnh toàn cầu chuyển dịch sang kinh tế phát thải thấp, sạch và tuần hoàn.
Chủ tịch Vinasme: Cần phải hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua thách thức

Chủ tịch Vinasme: Cần phải hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua thách thức

Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam Nguyễn Văn Thân đề xuất cần trao quyền chính thức cho hiệp hội để đại diện, phản biện chính sách và đối thoại để giúp doanh nghiệp vượt thách thức.
Đầu tư công của Việt Nam tăng 40% trong nửa đầu năm 2025

Đầu tư công của Việt Nam tăng 40% trong nửa đầu năm 2025

Giải ngân đầu tư công đã có mức tăng ấn tượng 40% trong nửa đầu năm nay, theo số liệu từ Bộ Tài chính, phản ánh sự cải thiện trong thủ tục hành chính – một rào cản từng gây đình trệ giải ngân trong những năm trước.
UOB nâng dự báo tăng trưởng GDP Việt Nam thêm 0,9%

UOB nâng dự báo tăng trưởng GDP Việt Nam thêm 0,9%

Trong báo cáo cập nhật mới nhất, Ngân hàng UOB nâng dự báo tăng trưởng GDP Việt Nam năm 2025 lên 6,9%, tăng 0,9 điểm phần trăm so với mức trước đó, nhấn mạnh vào sự phục hồi xuất khẩu và kỳ vọng từ đàm phán thuế quan với Mỹ.
Thương mại Việt Nam – EU nửa đầu năm 2025 xấp xỉ 36 tỷ USD

Thương mại Việt Nam – EU nửa đầu năm 2025 xấp xỉ 36 tỷ USD

Trong sáu tháng đầu năm 2025, kim ngạch thương mại Việt Nam - EU đạt gần 36 tỷ USD, trong đó xuất khẩu từ Việt Nam sang EU đạt 27,3 tỷ USD, tăng 10% so với cùng kỳ năm trước; nhập khẩu từ EU đạt 8,4 tỷ USD, tăng 6,4%.
Ông chủ Sunhouse đề xuất giải pháp để doanh nghiệp Việt Nam vươn lên trong bối cảnh mới

Ông chủ Sunhouse đề xuất giải pháp để doanh nghiệp Việt Nam vươn lên trong bối cảnh mới

Tại Diễn đàn Tăng trưởng Kinh tế Việt Nam 2025 (VEGF) diễn ra chiều ngày 8/7, ông chủ Sunhouse đã đề xuất Việt Nam cần một chiến lược đồng hành toàn diện giữa Nhà nước và doanh nghiệp nếu muốn đạt được tăng trưởng hai con số.
"Muốn đạt mục tiêu tăng trưởng 2 con số, Việt Nam cần cán mốc trên 8% từ năm 2025"

"Muốn đạt mục tiêu tăng trưởng 2 con số, Việt Nam cần cán mốc trên 8% từ năm 2025"

Tại Diễn đàn Tăng trưởng Kinh tế Việt Nam 2025, Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Chí Dũng đã đề xuất loạt giải pháp chiến lược nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế cao và bền vững, hướng đến mục tiêu phát triển 2045.
Tập đoàn Vale - doanh nghiệp quặng sắt số 1 thế giới "nhắm" Việt Nam làm trung tâm chuỗi cung ứng châu Á

Tập đoàn Vale - doanh nghiệp quặng sắt số 1 thế giới "nhắm" Việt Nam làm trung tâm chuỗi cung ứng châu Á

Tại Hội nghị Thượng đỉnh BRICS mở rộng (Brazil), Thủ tướng Phạm Minh Chính đã có cuộc làm việc với lãnh đạo Tập đoàn Vale – “đại gia” toàn cầu trong lĩnh vực khai khoáng và luyện kim để thảo luận về định hướng hợp tác chiến lược giữa Vale và các doanh nghiệp Việt Nam trong thời gian tới.