Biện pháp thuế quan của Tổng thống Trump đang tác động xấu đến chính doanh nghiệp Mỹ

Dù rằng Tổng thống Mỹ Donald Trump thể hiện quan điểm cứng rắn với Bắc Kinh, các biện pháp tăng thuế mà ông áp dụng cho đến nay chưa làm giảm được thâm hụt thương mại với nhiều nước khác hoặc khiến cho số lượng việc làm trong ngành sản xuất tăng lên.

Trong khi Washington chuẩn bị áp dụng chính sách tăng thuế lần thứ 4 với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc, thâm hụt thương mại dồn tích từ khi Tổng thống Trump lên nắm quyền tính từ tháng 1/2017 đã vượt 2 nghìn tỷ USD, thâm hụt thương mại Mỹ như vậy tăng 8% trong năm 2017 và 10% trong năm 2018. 

Dù Mỹ đã giảm được thâm hụt thương mại với Trung Quốc, nhưng thâm hụt thương mại giữa Mỹ với một số nước khác lại tăng lên. Mỹ chịu thâm hụt thương mịa 412,1 tỷ USD trong nửa đầu năm 2019, tăng 3% so với cùng kỳ năm trước, theo Ủy ban Thương mại Quốc tế Mỹ (ITC). 

Thâm hụt thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc giảm 18,8 tỷ USD trong khoảng thời gian từ tháng 1 đến hết tháng 6/2018 trước khi Washington áp đợt thuế quan đầu tiên. Tuy nhiên thâm hụt thương mại giữa Mỹ với Mexico và một nước khác lại tăng thêm tổng 20 tỷ USD.

Nhiều công ty đa quốc gia đã bắt đầu chuyển sang hoạt động dựa trên chuỗi cung ứng từ Mexico và một số nước khác. Tuy nhiên nhu cầu đối với hàng nhập khẩu tại Mỹ rất cao. Ngay cả khi mà các biện pháp thuế quan muốn ngăn chặn hàng Trung Quốc, người tiêu dùng Mỹ vẫn mua sản phẩm nhập khẩu từ nhiều nước khác. 

Hơn thế nữa, chuỗi cung ứng toàn cầu có liên kết chặt chẽ với nhau đến nỗi mà các biện pháp thuế quan từ Mỹ đã tạo ra hiệu ứng “bomerang” gây tác động xấu đến chính những sản phẩm của Mỹ. Hàng vào Mỹ từ Trung Quốc có chứa nguyên liệu, bản quyền sở hữu trí tuệ và nhiều linh kiện phụ kiện khác xuất xứ từ nhiều nước khác trong đó có Mỹ. Vì thế, nếu xuất khẩu của Trung Quốc vào Mỹ giảm, nhiều công ty Mỹ bán sản phẩm trí tuệ và nguyên vật liệu cho Trung Quốc cũng chịu tác động nghiêm trọng.

Theo số liệu từ Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD), Mỹ cung cấp 9,57 tỷ USD giá trị bên trong cho doanh nghiệp Trung Quốc xuất hàng sang Mỹ trong năm 2015.

Các số liệu từ OECD cho thấy xuất khẩu từ Trung Quốc sang Mỹ đạt 489,2 tỷ USD giá trị danh nghĩa trong năm 2015, giá trị gia tăng mà phía Trung Quốc sản sinh ra ước tính hơn 80%. Điều đó cho thấy nhiều công ty sản xuất hàng điện tử lớn của thế giới tại Nhật, Hàn Quốc và Mỹ xuất khẩu linh kiện sang Trung Quốc và sau đó lại bán hàng sang Mỹ.