Thứ sáu 10/10/2025 05:43
Hotline: 024.355.63.010
Thời cuộc

Ai làm nhạc trưởng ngành hàng trái cây?

12/10/2020 00:00
Ngành hàng trái cây Việt - vốn phụ thuộc lớn vào thị trường Trung Quốc, đang thiếu đi một “nhạc trưởng” với vai trò điều phối hiệu quả để thoát khỏi những bất trắc khi có biến động thị trường.

Ở góc độ một chủ doanh nghiệp (DN) có kinh nghiệm nhiều năm phát triển thị trường trái cây sấy ở Trung Quốc, ông Nguyễn Lâm Viên, Tổng giám đốc CTCP Vinamit, Phó chủ tịch Hội DN hàng Việt Nam chất lượng cao, nhấn mạnh làm ăn với thị trường Trung Quốc đòi hỏi phải có sự chuẩn bị. Đây là điều mà các DN Việt cần phải hết sức lưu ý.

Để thoát “cửa tử”

“Nếu chúng ta không có chuẩn bị và không am hiểu gì về thị trường này thì sẽ khá là liều lĩnh”, ông Viên nói.

Điều đó có thể thấy được vào ngành hàng trái cây như hiện nay trước ảnh hưởng tiêu cực của dịch Covid-19 từ Trung Quốc cũng như các sự cố dội hàng trước đây từ thị trường này.

Trai-cay-2-1271-1581946831.jpg
Ngành hàng trái cây cần có “nhạc trưởng” điều phối sản xuất và xuất khẩu

Đó là là sự chủ quan, thiếu chuẩn bị, thiếu am hiểu thị trường, mạnh ai nấy làm một cách tự phát, bị thương lái lừa bịp, ép giá... và rốt cuộc là lãnh lấy những bất trắc dù cho cơ quan quản lý, các hiệp hội, truyền thông đã cảnh báo rất nhiều.

Theo ông Viên, đối với thị trường Trung Quốc, điều quan trọng là cần tìm hiểu trước cho cặn kẽ, nếu chủ DN Việt tập trung mạnh cho thị trường này thì cũng nên biết tiếng Hoa. Có người hỏi thương nhân Trung Quốc xấu hay tốt, thì hãy cứ tưởng tượng rằng ở Việt Nam về các loại thương nhân. Chẳng hạn thương nhân ở chợ Bình Tây (Tp.HCM) mà ở đó có cả sự cạnh tranh “sống chết” mỗi ngày để tồn tại của từng mặt hàng được thương nhân lựa chọn.

Từ sự “sống chết” này mà thương nhân đóng vai trò quyết định, mới thấy rằng ngành hàng trái cây - vốn phụ thuộc lớn vào thị trường Trung Quốc, đang thiếu đi một “nhạc trưởng” với vai trò điều phối để thoát “cửa tử” khi có biến động thị trường.

Giới chuyên gia đề xuất với ngành hàng trái cây nên có “nhạc trưởng” trong điều phối sản xuất và xuất khẩu, nhất là cần tổ chức thành những trung tâm điều phối ngành hàng đối với những mặt hàng trái cây xuất khẩu chính.

Có ý kiến cho rằng vai trò “nhạc trưởng” điều phối ngành hàng trái cây cần được xã hội hóa cho các hiệp hội doanh nghiệp, được trao nhiều quyền lực hơn trong định hướng sản xuất cũng như xuất khẩu. Thế nhưng, cần thấy rõ thực tế là một số hiệp hội trong ngành hàng này vẫn chưa chứng tỏ vai trò của mình khi có biến động thị trường.

Và vì thiếu đi “nhạc trưởng” điều phối nên vấn đề lo đầu ra, tới mùa thu hoạch rộ lại mất giá luôn là nỗi lo thường trực của ngành hàng trái cây Việt dù với ưu thế sẵn có là nhiều giống trái cây ngon, nhà vườn lại có thể cho trái bất cứ lúc nào. Nhìn vào tình hình “giải cứu” nhiều loại trái cây tươi hiện giờ vì “bí” đầu ra ở thị trường Trung Quốc đã cho thấy điều đó.

Chờ Nhà nước kết nối

Ngay như trong vấn đề liên kết của ngành hàng này, theo PGS.Ts Nguyễn Minh Châu, nguyên Viện trưởng Viện Cây ăn quả miền Nam, nông dân sẵn sàng liên kết sản xuất theo kiểu mới, miễn là bán được hàng với giá cao. Nghĩa là họ sẽ cùng sản xuất một thứ trái, sản xuất theo cùng một quy trình.

“Mặc dù nông dân đã sẵn sàng, nhưng vấn đề là ai đứng ra để nói với nhà vườn nên sản xuất theo cách mới? Theo tôi nghĩ chỉ có Nhà nước, vì chỉ có Nhà nước mới tạo ra chính sách để khuyến khích nông dân hợp tác”, ông Châu chia sẻ.

Theo ông Châu, việc tổ chức lại sản xuất ngành hàng trái cây theo cách Nhà nước hỗ trợ tích cực hơn nữa, thể hiện rõ vai trò “nhạc trưởng” để nông dân liên kết với nhau từ sản xuất đến tiêu thụ như kiểu Nhật Bản, Đài Loan.

Trong mối liên kết 4 nhà, trong hoàn cảnh hiện nay, Nhà nước nên giữ vai trò “nhạc trưởng” tích cực hơn để hình thành vùng chuyên canh lớn, nhằm đưa được sản phẩm vào các siêu thị trong nước như Nhật Bản đã làm rất tốt.

Không có tiếng nói, vai trò của Nhà nước thì không có vùng chuyên canh, khó có HTX kiểu mới, và sản phẩm khó được đưa vào các siêu thị. Kinh nghiệm của Nhật Bản là Nhà nước phải làm vai trò kết nối 3 nhà còn lại.

Đối với xuất khẩu, Nhà nước nên tổ chức lại, xây dựng mô hình một công ty có thương hiệu, ngay từ bây giờ, bắt đầu bằng công ty xuất khẩu thanh long, xoài cát chu, bưởi da xanh, chuối già, nhãn, chôm chôm, vải…

“Làm như vậy thì tôi nghĩ trong thời gian tới đây, bức tranh xuất khẩu trái cây còn phát triển mạnh mẽ hơn nữa, người nông dân sẽ giàu có hơn, như nông dân Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan, là những nơi mà diện tích canh tác từng hộ của họ cũng nhỏ như nông dân Đồng bằng sông Cửu Long. Nhưng nhờ có cách làm đúng mà không có cảnh được mùa, mất giá như ở mình”, ông Châu bộc bạch.

Nhất là Nhà nước có thể hỗ trợ để Việt Nam có một công ty lo xuất khẩu chỉ 1 - 2 loại trái đặc sản, để từ đó tổ chức lại sản xuất và đóng gói theo cùng một quy cách.

Nhà nước nên quan tâm kêu gọi doanh nghiệp gắn kết với nông dân xây dựng mô hình sản xuất theo hợp đồng, để dần dần trong vòng 10 năm tới, Việt Nam có 1-2 thương hiệu xuất khẩu trái cây Việt Nam có tiếng, có uy tín trên thế giới.

Và để tăng tính bền vững cho ngành hàng trái cây Việt, các địa phương cũng nên khuyến khích các DN xây dựng chuỗi cung ứng lạnh, phòng ủ chín trái cây. Đây là quy trình đang được áp dụng ở các nước tiên tiến. Có như vậy, ngay cả khi thị trường xuất khẩu có biến động thì người tiêu dùng trong nước vẫn an tâm để mua trái cây Việt.

Thế Vinh

Tin bài khác
Thiên tai năm 2025 gây thiệt hại ít nhất 2% GDP: Thủ tướng yêu cầu tập trung khắc phục hậu quả

Thiên tai năm 2025 gây thiệt hại ít nhất 2% GDP: Thủ tướng yêu cầu tập trung khắc phục hậu quả

Tính đến ngày 9/10, thiên tai trên cả nước đã khiến 238 người chết và mất tích, 367 người bị thương, hơn 258.000 ngôi nhà hư hỏng, tốc mái; 500.000 ha lúa, hoa màu và cây trồng bị ngập úng.
Luật Giá sửa đổi có áp lực lên chính quyền cấp xã?

Luật Giá sửa đổi có áp lực lên chính quyền cấp xã?

Tại phiên họp sáng 9/10, khi Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giá, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng đã thẳng thắn chỉ ra điểm yếu cốt lõi trong vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp - đó là "câu chuyện cán bộ".
Xuất khẩu lập đỉnh mới, thêm cơ hội để doanh nghiệp Việt tăng tốc?

Xuất khẩu lập đỉnh mới, thêm cơ hội để doanh nghiệp Việt tăng tốc?

Xuất nhập khẩu tiếp tục là điểm sáng của nền kinh tế Việt Nam trong 9 tháng năm 2025, khi kim ngạch thương mại đã vượt xa kỳ vọng, duy trì xuất siêu vững chắc và mở ra triển vọng chạm mốc kỷ lục 900 tỷ USD cho cả năm.
Việt Nam tăng tốc logistics xanh và chuyển đổi số: Hướng tới trung tâm chuỗi cung ứng ASEAN

Việt Nam tăng tốc logistics xanh và chuyển đổi số: Hướng tới trung tâm chuỗi cung ứng ASEAN

Việt Nam đang nổi lên như một điểm sáng logistics của khu vực Đông Nam Á, khi đẩy mạnh chiến lược kép: chuyển đổi số và phát triển logistics xanh.
Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu 9 tháng đạt 680,6 tỷ USD, tăng 17,3%

Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu 9 tháng đạt 680,6 tỷ USD, tăng 17,3%

Theo Bộ Công Thương, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu 9 tháng đạt 680,6 tỷ USD, tăng 17,3% so với cùng kỳ năm trước.
Phải báo cáo Thủ tướng Chính phủ chính sách thuế bất động sản trước ngày 15/10

Phải báo cáo Thủ tướng Chính phủ chính sách thuế bất động sản trước ngày 15/10

Thủ tướng Phạm Minh Chính vừa ký công điện yêu cầu các bộ, ngành và địa phương quyết liệt triển khai các giải pháp tăng nguồn cung, giảm giá nhà ở, ổn định thị trường bất động sản, hướng tới mục tiêu phát triển thị trường lành mạnh, minh bạch và bền vững.
Thủ tướng Chính phủ: Xử lý dứt điểm 4 vấn đề tồn tại, bất cập để chấm dứt khai thác IUU

Thủ tướng Chính phủ: Xử lý dứt điểm 4 vấn đề tồn tại, bất cập để chấm dứt khai thác IUU

Chiều 7/10, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Phiên họp lần thứ 16 của Ban Chỉ đạo Quốc gia về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU).
Nông nghiệp công nghệ cao: Từ “trụ đỡ” truyền thống đến động lực tăng trưởng mới

Nông nghiệp công nghệ cao: Từ “trụ đỡ” truyền thống đến động lực tăng trưởng mới

Việc phát triển toàn diện chuỗi giá trị, kết hợp công nghệ và ESG, sẽ là chìa khóa để ngành nông nghiệp không chỉ “vững vai trụ đỡ” mà còn “dẫn dắt cuộc chơi” trong tăng trưởng kinh tế bền vững những năm tới.
Hành lang ven biển Cần Giờ – Vũng Tàu: Trục phát triển chiến lược của TP. Hồ Chí Minh

Hành lang ven biển Cần Giờ – Vũng Tàu: Trục phát triển chiến lược của TP. Hồ Chí Minh

Sau khi chính thức “về chung một nhà”, Cần Giờ và Vũng Tàu được kỳ vọng trở thành cực tăng trưởng mới của TP. Hồ Chí Minh trong chiến lược phát triển kinh tế hướng biển. Để hiện thực hóa tầm nhìn đó, hệ thống kết nối giao thông được xem là chìa khóa vàng quyết định, mở ra hành lang ven biển, logistics, du lịch và đô thị sinh thái hiện đại, năng động kéo dài từ TP.Hồ Chí Minh đến vùng duyên hải Đông Nam Bộ và Đồng bằng sông Cửu Long.
Bộ Tài chính xuất cấp hơn 456 tấn gạo dự trữ quốc gia hỗ trợ học sinh ba tỉnh

Bộ Tài chính xuất cấp hơn 456 tấn gạo dự trữ quốc gia hỗ trợ học sinh ba tỉnh

Cục Dự trữ Nhà nước được giao xuất cấp (không thu tiền) 456.465 kg gạo dự trữ quốc gia, phân bổ cho học sinh, học viên tại 3 địa phương.
Việt Nam vượt mục tiêu giảm nghèo và xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025

Việt Nam vượt mục tiêu giảm nghèo và xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025

Sau gần 5 năm triển khai, hai Chương trình Mục tiêu quốc gia (MTQG) về xây dựng nông thôn mới (NTM) và giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025 đã ghi dấu những kết quả vượt bậc, cơ bản hoàn thành và thậm chí vượt các chỉ tiêu Quốc hội, Chính phủ đề ra.
Hợp tác quốc tế – Động lực mới cho chuyển đổi xanh và phát triển bền vững của nông nghiệp Việt Nam

Hợp tác quốc tế – Động lực mới cho chuyển đổi xanh và phát triển bền vững của nông nghiệp Việt Nam

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến cùng lãnh đạo các vụ, cục chuyên môn đã chia sẻ nhiều định hướng quan trọng về việc tăng cường hợp tác quốc tế trong lĩnh vực nông nghiệp – môi trường, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững và thực hiện cam kết phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050.
Nhiều nhóm ngành được kỳ vọng tăng trưởng mạnh nhất trong quý III/2025

Nhiều nhóm ngành được kỳ vọng tăng trưởng mạnh nhất trong quý III/2025

Các ngành ngân hàng, chứng khoán, thép, bán lẻ - tiêu dùng, xây dựng, dầu khí và điện là những nhóm ngành được kỳ vọng dẫn dắt đà tăng trưởng trong quý này.
Quý III: Tăng trưởng kinh tế ấn tượng, ước đạt 8,23%

Quý III: Tăng trưởng kinh tế ấn tượng, ước đạt 8,23%

Tăng trưởng kinh tế quý III/2025 đạt con số ấn tượng, cao thứ hai trong giai đoạn 2011-2025, với 8,22%, đưa tăng trưởng GDP 9 tháng lên 7,84%.
Tổng giám đốc HSBC Tim Evans: Việt Nam Là "ngôi Sao" thu hút vốn FDI giữa bão tố toàn cầu

Tổng giám đốc HSBC Tim Evans: Việt Nam Là "ngôi Sao" thu hút vốn FDI giữa bão tố toàn cầu

Ông Tim Evans cho rằng, Việt Nam đang có động lực bứt phá mạnh mẽ nhờ kinh tế số, hội nhập quốc tế, quản trị tốt và sức bật từ khu vực kinh tế tư nhân.