Ông Lê Thanh Thản, sinh năm 1949 tại Diễn Châu, Nghệ An, đã có một hành trình sự nghiệp đầy ấn tượng. Sau khi hoàn tất bậc học Trung học phổ thông vào năm 1974, ông dừng việc học để tham gia vào những năm cuối của cuộc kháng chiến chống Mỹ. Sau chiến tranh, ông được điều động lên Lai Châu và đảm nhận vị trí Phó Chánh Văn phòng Huyện ủy. Đầu những năm 1990, ông bắt đầu khởi nghiệp bằng cách thành lập Xí nghiệp Xây dựng Tư nhân số 1 Lai Châu, sau này đổi tên thành Doanh nghiệp Tư nhân Xây dựng số 1 tỉnh Điện Biên, với trụ sở tại Điện Biên.
Năm 1993, doanh nghiệp của ông đã khởi công xây dựng Khách sạn Điện Biên Phủ tại Điện Biên. Đến năm 1996, tỉnh Lai Châu đề nghị hoán đổi khách sạn này với một khu đất giá trị khác, và kết quả là doanh nghiệp của ông đã xây dựng Khách sạn Mường Thanh vào năm 1997, đánh dấu sự ra đời của thương hiệu Mường Thanh.
Năm 2012, Công ty Cổ phần Tập đoàn Mường Thanh được thành lập, chuyên quản lý chuỗi khách sạn trên toàn quốc và phát triển các khu vui chơi giải trí cao cấp. Đến nay, hệ thống Mường Thanh Hospitality đã mở rộng với khoảng 60 khách sạn, bao gồm các thương hiệu như Mường Thanh Luxury, Mường Thanh Grand, Mường Thanh Holiday, và Mường Thanh. Vào cuối tháng 7/2016, Tập đoàn Mường Thanh đã khai trương Khách sạn 5 sao Mường Thanh Luxury Vientiane tại thủ đô Vientiane của Lào, đánh dấu sự hiện diện đầu tiên của Mường Thanh trên thị trường quốc tế.
Hệ thống khách sạn Mường Thanh hiện được công nhận là tập đoàn khách sạn tư nhân lớn nhất tại Châu Á với hơn 10.000 phòng, chiếm khoảng 10% tổng số phòng tiêu chuẩn từ 3 sao trở lên tại Việt Nam. Tập đoàn này không ngừng mở rộng sang các lĩnh vực mới như giải trí, thể thao và sản phẩm lưu niệm. Các thương hiệu nổi bật bao gồm Mường Thanh Safari Diễn Lâm (vườn thú lớn nhất miền Bắc), VRC (trung tâm giải trí đa chức năng), Fitness Plus (trung tâm thể dục và yoga 5 sao), DreamKid (khu vui chơi học tập cho trẻ em), và Hoa Ban Gift Shop (chuỗi cửa hàng lưu niệm cao cấp).
Hiện nay, “đại gia điếu cày” Lê Thanh Thản đã chuyển giao chức vụ Tổng Giám đốc cho con gái cả, bà Lê Thị Hoàng Yến, sinh năm 1987. Được biết, doanh thu hàng năm của Tập đoàn Mường Thanh đạt khoảng 1.000 tỷ đồng. Tính đến ngày 14/07/2020, vốn điều lệ của tập đoàn đạt 2.688,5 tỷ đồng, trong đó ông Thản nắm giữ 68,54% cổ phần, bà Yến sở hữu 19%, và 12,46% còn lại do hai cá nhân Đỗ Trung Kiên và Lê Hải An nắm giữ. Đến tháng 8/2022, vốn điều lệ của tập đoàn đã tăng lên mức 2.799 tỷ đồng.
Đáng chú ý, Tập đoàn Mường Thanh đã không ngừng mở rộng hoạt động ra nhiều lĩnh vực khác nhau. Đặc biệt, vào năm 2015, tập đoàn của ông Lê Thanh Thản đã mở rộng sang lĩnh vực du lịch khi đầu tư 70 tỷ đồng để mua cổ phần của Công ty Cổ phần Du lịch Dầu khí Phương Đông (mã cổ phiếu PDC). Công ty này sở hữu Khách sạn Cửa Đông và Khách sạn Phương Đông tại tỉnh Nghệ An, đánh dấu bước đi chiến lược của Mường Thanh trong ngành du lịch.
Ngoài ra, trong hệ sinh thái của Mường Thanh còn có Công ty Cổ phần Sản xuất Xuất nhập khẩu Bemes, nơi ông Thản giữ chức Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc. Bemes chuyên hoạt động trong lĩnh vực xuất nhập khẩu, góp phần mở rộng mạng lưới kinh doanh của tập đoàn.
Chưa dừng lại ở đó, Mường Thanh còn sở hữu Công ty Cổ phần Phát triển Địa ốc Cienco 5 Land, một công ty bất động sản. Vào năm 2016, Tập đoàn Mường Thanh đã thực hiện một thương vụ thâu tóm lớn, mua lại 95% cổ phần của Cienco 5 Land. Doanh nghiệp này là chủ đầu tư của các dự án khu đô thị mới nổi bật như Thanh Hà A và Thanh Hà B, khẳng định sự mở rộng và sự hiện diện mạnh mẽ của Mường Thanh trong lĩnh vực bất động sản.
Ông Lê Thanh Thản, nổi tiếng với chuỗi khách sạn rộng lớn, cũng được biết đến là một doanh nhân kỳ cựu trong ngành bất động sản. Năm 2000, sau khi đã xây dựng nền tảng vững chắc tại Điện Biên, Mường Thanh mở rộng hoạt động vào thị trường Thủ đô Hà Nội với mục tiêu kinh doanh bất động sản. Tập đoàn áp dụng chiến lược mua đất ở những khu vực xa trung tâm, chờ đợi sự phát triển đô thị để giá trị đất đai tăng nhanh. Khu đất đầu tiên mà Mường Thanh chú ý là ở Linh Đàm.
Các dự án của Doanh nghiệp Xây dựng số 1 Điện Biên, như Xa La, Đại Thanh, và Kim Văn Kim Lũ, liên tục được triển khai với mức đầu tư từ vài tỷ đến vài chục tỷ đồng. Theo ông Thản, khu vực Tây Nam Hà Nội vẫn còn nhiều quỹ đất để phát triển thêm các dự án mới.
Trong bối cảnh thị trường bất động sản cao cấp có nguy cơ dư thừa, Mường Thanh đã chọn phân khúc khách hàng bình dân, với các căn hộ có giá khoảng 15 triệu đồng/m², tương đương từ 600 triệu đến hơn 1 tỷ đồng. Phân khúc này có nhu cầu lớn tại Hà Nội và các dự án của Mường Thanh thường bán hết nhanh chóng, với hàng chục nghìn căn hộ được giao dịch mỗi năm.
Vào ngày 10/8/2023, Tòa án Nhân dân TP. Hà Nội đã tổ chức phiên tòa sơ thẩm để xét xử ông Lê Thanh Thản, Chủ tịch Tập đoàn Mường Thanh, về tội lừa dối khách hàng. Hiện "đại gia điếu cày", đang đối mặt với cáo buộc nghiêm trọng liên quan đến việc chỉ đạo xây dựng trái phép một tòa nhà và nhiều căn hộ, đồng thời quảng cáo sai sự thật để lừa dối hơn 500 người mua nhà. Phiên tòa đã làm rõ những hành vi vi phạm pháp luật của ông Thản trong bối cảnh hàng loạt khách hàng đã bị thiệt hại nặng nề.
Ngoài Hà Nội, các dự án của Mường Thanh còn xuất hiện tại nhiều tỉnh thành tiềm năng như Bắc Ninh, Đà Nẵng, và Khánh Hòa. Một số dự án nổi bật bao gồm khu chung cư Thanh Hà Cienco5, Xa La tại Hà Đông, Linh Đàm, Kim Văn Kim Lũ, Mường Thanh Cửa Đông Vinh tại Nghệ An, Mường Thanh Bắc Ninh, Sơn Trà Đà Nẵng, và nhiều dự án tại Nha Trang.
Tuy nhiên, sự nghiệp lẫy lừng của ông Thản trong ngành bất động sản cũng đã dẫn đến những sóng gió pháp lý. Vụ án lừa dối khách hàng liên quan đến dự án CT6 Kiến Hưng, do CTCP Sản xuất Xuất nhập khẩu Bemes làm chủ đầu tư, đã gây xôn xao. Dự án này, theo quy hoạch, bao gồm hai tòa chung cư CT6A và CT6B với tổng số 936 căn hộ và 34 biệt thự liền kề. Thế nhưng, trong quá trình kiểm tra, cơ quan chức năng phát hiện thêm tòa CT6C không được phép xây dựng, dẫn đến việc có thêm 654 căn hộ không được cấp sổ đỏ, mặc dù đã được bán cho khách hàng.
Ngày 5/7/2019, Cơ quan Cảnh sát Điều tra Công an TP Hà Nội đã khởi tố vụ án và ra lệnh cấm đi khỏi nơi cư trú đối với ông Thản. Vào tháng 8 năm ngoài, ông Thản đã được đưa ra xét xử về tội lừa dối khách hàng. Tuy nhiên, phiên tòa đã phải hoãn lại để điều tra bổ sung do một số vấn đề chưa được làm rõ.
Ông Lê Thanh Thản cho biết, công ty đang nỗ lực khắc phục các vấn đề phát sinh và đề nghị TP Hà Nội cho phép tiếp tục sử dụng các căn hộ không được cấp sổ đỏ, đồng thời cam kết thực hiện các thủ tục cần thiết trong thời gian tới.
Ông đã trình bày ba phương án để giải quyết vấn đề: đầu tiên, công ty sẽ đổi căn hộ sai quy hoạch cho người dân tại khu Thanh Hà (huyện Thanh Oai); thứ hai, công ty sẽ mua lại các căn hộ theo giá trị hợp đồng chuyển nhượng; và thứ ba, đưa ra phương án mua lại căn hộ theo giá thị trường.
Tuy nhiên, các phương án này vẫn chưa được sự đồng thuận từ phía người dân. Họ yêu cầu công ty phải mua lại các căn hộ theo giá trị thị trường hiện tại, thay vì giá hợp đồng hay căn hộ tại khu vực khác. Chủ tọa phiên tòa đã nhấn mạnh, các căn hộ xây dựng sai quy hoạch không thể cấp sổ đỏ và yêu cầu “đại gia điếu cày” đưa ra giải pháp thay thế hợp lý hơn để giải quyết triệt để vấn đề.
“Đại gia điếu cày” Lê Thanh Thản không chỉ nổi bật với khối tài sản khổng lồ từ chuỗi khách sạn hàng đầu Đông Dương, mà còn có sự hiện diện đáng kể trên thị trường chứng khoán thông qua cổ phiếu PDC. Trong năm 2023, công ty của ông dự kiến đạt doanh thu 62,2 tỷ đồng và lãi trước thuế 7,5 tỷ đồng, theo báo cáo đại hội đồng cổ đông thường niên.
Ông Thản hiện nắm giữ 3 triệu cổ phiếu PDC tại Công ty Du lịch Dầu khí Phương Đông, chiếm 20% vốn điều lệ. Cổ đông lớn khác là Lê Kim Giang cũng sở hữu hơn 3 triệu cổ phiếu, tương đương 20,33%. Con rể của vị đại gia này, ông Đỗ Trung Kiên, nắm 2,85 triệu cổ phiếu (19%), trong khi con gái ông, bà Lê Thị Hoàng Yến, sở hữu hơn 1,4 triệu cổ phiếu (9,37%). Bà Phạm Thị Thu Thủy, một thành viên HĐQT, cũng nắm giữ 1,47 triệu cổ phiếu (9,8%). Tổng công ty Sabeco có 1,47 triệu cổ phiếu, chiếm 9,8% vốn. Gia đình ông Thản đang kiểm soát khoảng 48,37% vốn của công ty này.
Tuy nhiên, tài sản của ông Lê Thanh Thản không chỉ gói gọn trong cổ phiếu nêu trên. Tập đoàn Khách sạn Mường Thanh hiện vận hành 60 khách sạn trên toàn quốc và khu vực Đông Nam Á. Với bốn phân khúc khách sạn—Mường Thanh Luxury, Mường Thanh Grand, Mường Thanh Holiday và Mường Thanh—hệ thống khách sạn này được đánh giá là lớn nhất ở Đông Dương, cung cấp hơn 12.000 phòng và tạo việc làm cho trên 10.000 người, đồng thời đóng góp đáng kể vào ngân sách quốc gia.
Tập đoàn của ông Thản còn mở rộng sang các lĩnh vực giải trí và thể thao với các thương hiệu nổi bật như Mường Thanh Safari Diễn Lâm, VRC, Fitness Plus, DreamKid và Hoa Ban Gift Shop. Những thương hiệu này đã góp phần nâng cao sự đa dạng trong các dịch vụ giải trí và thể thao.
Ngoài ra, Khu đô thị Thanh Hà Cienco 5, một trong những dự án đáng chú ý, có tổng diện tích quy hoạch lên đến 416 hecta và dự kiến sẽ phục vụ cho khoảng 34.333 cư dân. Với mật độ xây dựng chỉ chiếm 30%, dự án này phân chia diện tích bao gồm 386,7 hecta dành cho đất dân dụng, 294 hecta cho công viên và cây xanh, 28,5 hecta cho khu vực hỗn hợp, và 1,52 hecta nằm ngoài phạm vi dân dụng cũng thuộc sở hữu của Tập đoàn Mường Thanh do ông Thản làm Chủ tịch.
Bên cạnh đó, Tập đoàn của ông còn sở hữu hàng loạt dự án bất động sản lớn tại Bắc Ninh, Đà Nẵng, Khánh Hòa…