“Nghị quyết 68 như nắng hạn gặp mưa rào, như làn gió mát trong bối cảnh nóng” là những cách diễn đạt hình ảnh để diễn tả hiệu ứng tích cực mà Nghị quyết mang lại cho cộng đồng doanh nghiệp. Trong hoàn cảnh đất nước đang có nhiều đổi thay, doanh nghiệp tư nhân còn nhiều trăn trở, Nghị quyết 68-NQ/TW ngày 4/5/2025 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân được xem là cơ hội vàng để doanh nghiệp tư nhân phát triển. Xoay quanh chủ đề này Tạp chí Doanh nghiệp và Hội nhập đăng tải 4 bài với nội dung “Nghị quyết 68-NQ/TW “mở đường” cho doanh nghiệp tư nhân xứ Thanh bứt tốc”.

Loại bài bắt đầu bằng việc đánh giá vai trò then chốt của doanh nghiệp tư nhân đối với sự phát triển của tỉnh Thanh Hóa, bên cạnh đó là những “điểm nghẽn”, “điểm nóng” cần giải quyết để doanh nghiệp phát triển. Từ thực tiễn đó, Nghị quyết 68-NQ/TW của Chính phủ về kinh tế tư nhân ra đời được xem như cơ hội vàng để giải quyết những vướng mắc đang tồn tại đối với doanh nghiệp tư nhân. Sự ra đời của Nghị quyết 68-NQ/TW là sự kiện chính trị lớn đối với đất nước, đặc biệt là doanh nghiệp. Vì vậy, tác phẩm tiếp tục ghi nhận những đánh giá của doanh nghiệp, nhà quản lý giáo dục, chuyên gia kinh tế về ý nghĩa vai trò của Nghị quyết 68-NQ/TW. Loạt bài kết thúc bằng việc các cấp chính quyền, cộng đồng doanh nghiệp và toàn xã hội đưa ra phương hướng, giải pháp và việc làm thiết thực để Nghị quyết 68 - NQ/TW nhanh chóng đi vào thực tiễn.

BÀI 1: LỰC LƯỢNG NÒNG CỐT

CỦA ĐỊA PHƯƠNG

Có thể nói chưa bao giờ cụm từ “kinh tế tư nhân”, “doanh nghiệp tư nhân” được nói đến nhiều như lúc này. Đảng và Nhà nước đang có nhiều cơ chế, chính sách để doanh nghiệp tư nhân bứt phá trong kỷ nguyên mới, trọng tâm là Nghị quyết số 68-NQ/TW. Nghị quyết khẳng định:

“Kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia, là lực lượng tiên phong thúc đẩy tăng trưởng, tạo việc làm, nâng cao năng suất lao động; cùng với kinh tế nhà nước, kinh tế tập thể, kinh tế tư nhân giữ vai trò nòng cốt để xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ, tự lực, tự cường gắn với hội nhập quốc tế sâu rộng. Phát triển kinh tế tư nhân nhanh, bền vững, hiệu quả, chất lượng cao vừa là nhiệm vụ trọng tâm, cấp bách, vừa mang tính chiến lược lâu dài; xoá bỏ triệt để nhận thức, tư tưởng, quan niệm, thái độ định kiến về kinh tế tư nhân Việt Nam; đánh giá đúng vai trò quan trọng của kinh tế tư nhân đối với phát triển đất nước nuôi dưỡng, khuyến khích tinh thần kinh doanh, đổi mới sáng tạo của người dân, doanh nghiệp, tôn trọng doanh nghiệp, doanh nhân, xác định doanh nhân là người chiến sĩ trên mặt trận kinh tế.”

Không chỉ giỏi sản xuất kinh doanh, tạo công ăn việc làm cho lao động, nộp ngân sách nhà nước, các doanh nghiệp tư nhân Thanh Hóa còn luôn đứng ra gánh vác những công việc lớn của tỉnh. Đặc biệt là mỗi khi đất nước, quê hương gặp thiên tai bão lũ, dịch bệnh,... doanh nhân xứ Thanh luôn đóng vai trò trụ cột hỗ trợ vật chất, tinh thần để những người gặp nạn vượt qua gian nan, hiểm nguy.

Thanh Hóa là địa phương có nhiều doanh nhân từng là người lính đi đầu trong khói lửa chiến tranh. Trở lại hòa bình mang theo phẩm chất của anh Bộ đội Cụ Hồ họ trở thành những “người lính trên mặt trận kinh tế” có tổng doanh thu hàng trăm tỷ đồng đến hàng nghìn tỷ đồng, đóng góp quan trọng cho ngân sách Nhà nước, tạo việc làm cho hàng ngàn lao động, góp phần ổn định kinh tế - xã hội của địa phương.

Vào những năm 80 của thế kỷ XX, khi mới giải phóng miền Nam, đất nước vừa thống nhất, kinh tế cả nước vô cùng khó khăn. Là một đảng viên, thương binh, cựu chiến binh, ông Trịnh Xuân Lâm – Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Tiên Sơn, Thanh Hóa đã mạnh dạn thành lập doanh nghiệp.

Thắp hương tưởng nhớ những đồng đội đã ngã xuống, gặp gỡ những người lính Cụ Hồ may mắn giống mình được trở về với gia đình, doanh nhân cựu chiến binh Trịnh Xuân Lâm xúc động:

“Là doanh nghiệp đầu tiên của thị xã Bỉm Sơn (cũ), hiện là doanh nghiệp may lớn nhất tỉnh Thanh, tôi đã trải qua rất nhiều ngành nghề. Có thể nói đó là những hành trình “nếm mật nằm gai” của một người cựu chiến binh tham gia làm kinh tế. Chất lính, chất bộ đội Cụ Hồ luôn thường trực trong tôi, người lính nói được làm được. Không bỗng dưng xã hội gắn cho tôi cái biệt danh “Lâm sắt vụn”. Bởi thời kỳ buôn bán sắt vụn là thời kỳ sáng nhất, làm ra nhiều tiền nhất trong sự nghiệp kinh doanh của tôi. Làm doanh nghiệp mấy chục năm tôi rút ra kinh nghiệm, làm kinh tế phải là người đi đầu, khác biệt mới giàu và giàu nhanh được”.

Tổng công ty Tiên Sơn Thanh Hóa đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh trong lĩnh vực may mặc xuất khẩu. Công ty đã tạo nhiều việc làm, đặc biệt là lao động nữ ở các vùng nông thôn, góp phần xóa đói giảm nghèo và thúc đẩy sự phát triển của các vùng nông thôn trong tỉnh.

Bên cạnh một doanh nhân cựu chiến binh với biệt danh “Lâm sắt vụn”, chúng ta còn biết đến một doanh nhân may mắn trở về từ khói lửa chiến tranh đã và đang nỗ lực phát triển doanh nghiệp tạo công ăn việc làm và là giàu cho quê hương Thanh Hóa, đó là ông Nguyễn Duy Nở, Giám đốc Công ty TNHH Hoàng Tuấn.

Công ty TNHH Hoàng Tuấn đóng góp vào sự phát triển của tỉnh Thanh Hóa thông qua việc tham gia vào các dự án xây lắp quan trọng trên địa bàn. Từ việc phát triển bền vững nhiều năm nay, Công ty đảm bảo việc làm thường xuyên cho hàng trăm lao động, với mức thu nhập ổn định. Ngoài ra, doanh nghiệp Hoàng Tuấn còn đóng góp vào các hoạt động xã hội như hỗ trợ các gia đình chính sách, người nghèo, và các chương trình từ thiện khác.

Không chỉ quan tâm phát triển sản xuất, kinh doanh, đảm bảo thu nhập và nâng cao đời sống cho người lao động, cộng đồng doanh nghiệp, doanh nhân Thanh Hóa còn là lực lượng tiên phong, đóng vai trò quan trọng trong các hoạt động an sinh xã hội, tích cực tham gia các phong trào đền ơn đáp nghĩa; xây dựng quỹ khuyến học, khuyến tài; các hoạt động nhân đạo, từ thiện; ủng hộ đồng bào bị thiên tai, bão lụt; ủng hộ, đóng góp để xây dựng nhà ở cho hộ nghèo, hộ gia đình chính sách; được cấp ủy, chính quyền các cấp và nhân dân các dân tộc trong tỉnh ghi nhận và đánh giá cao.

Những năm gần đây, trên địa bàn tỉnh Thanh Hoá các doanh nghiệp tư nhân đều chủ động thực hiện trách nhiệm xã hội và nhờ đó, thương hiệu của họ càng được xã hội biết đến, như Lọc Hóa dầu Nghi Sơn; Công ty Nhiệt điện Nghi Sơn 1,2; Tập đoàn xây dựng Miền Trung; Công ty CP đầu tư xây dựng và phát triển nông thôn Miền Tây; Tổng công ty CP Hợp Lực; Công ty CP Dạ Lan, Công ty Tiên Sơn, Công ty Hoàng Tuấn,...

Ngày 13/10 hàng năm, UBND tỉnh tổ chức chương trình tôn vinh doanh nghiệp, doanh nhân nhằm biểu dương các doanh nghiệp, doanh nhân thực hiện tốt công tác trách nhiệm xã hội, phát triển kinh tế xã hội của tỉnh. Tại lễ tôn vinh doanh nghiệp, doanh nhân năm 2025, Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hoá đã tặng Bằng khen cho 55 doanh nghiệp và 24 doanh nhân đã có thành tích xuất sắc trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, góp phần vào sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Nhiều doanh nhân của tỉnh cũng được VCCI Việt Nam trao tặng Cúp Thánh Gióng – biểu tượng cho tinh thần, sức mạnh của doanh nhân Việt Nam trong thời kỳ hội nhập. Các doanh nhân này cùng với các doanh nghiệp của mình, bên cạnh các thành tích xuất sắc trong sản xuất – kinh doanh, họ cũng đồng thời là các điển hình thực hiện trách nhiệm xã hội đối với cộng đồng.

Theo bà Nguyễn Thị Hồng Liên, Chủ tịch Hội Doanh nhân nữ tỉnh Thanh Hóa, mỗi năm, các nữ doanh nhân trên địa bàn tỉnh đã đóng góp hàng trăm tỷ đồng dưới nhiều hình thức thiết thực nhằm hỗ trợ cộng đồng và an sinh xã hội. Cụ thể, các hoạt động nổi bật gồm: chăm lo cho các gia đình chính sách, phụng dưỡng mẹ Việt Nam Anh hùng, mẹ liệt sĩ; hỗ trợ lương thực, quần áo, nhu yếu phẩm cho người dân vùng thiên tai, bão lũ.

Hưởng ứng cuộc vận động xây dựng “Mái ấm tình thương”, “Chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát” các doanh nhân tỉnh Thanh Hoá đã tích cực hỗ trợ xây mới, sửa chữa hàng chục căn nhà cho người nghèo, đơn thân, khuyết tật và có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn.

Những ngày dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp, Chương trình “Kết nối yêu thương, lan tỏa nhân ái” do bà Nguyễn Thị Hồng (Công ty Cổ phần xây dựng và Đầu tư phát triển Nông thôn Miền Tây) đã chuyển Chợ đầu mối kinh doanh thành “chợ không đồng”, thành “bếp ăn tình thương”. Ngoài ra, Chương trình “Kết nối yêu thương, lan tỏa nhân ái” còn tặng xe cứu thương, máy đo nồng độ ô xy trong máu cho một số bệnh viện; tặng rau cho các bếp ăn từ thiện; tặng suất ăn dinh dưỡng cho một số bệnh viện thu dung… Chợ Tết dành cho người nghèo là một phiên chợ đặc biệt luôn được Chương trình “Kết nối yêu thương, lan tỏa nhân ái” giành cho những người đặc biệt để “không ai bị bỏ lại phía sau” trong những ngày Tết cổ truyền của dân tộc. Trong nhiều năm qua, mỗi khi quê hương có thiên tai, lão lũ hay khó khan, chương trình “Kết nối yêu thương – Lan tỏa ân ái” đều rất tích cực tham gia, họ cũng đã ủng hộ hàng tỷ đồng cho các chương trình an sinh xã hội trên địa bàn tỉnh Thanh Hoá.

Trong những năm qua, công tác phát triển kinh tế tư nhân được các cấp ủy Đảng, chính quyền, đoàn thể các cấp trong tỉnh quan tâm hỗ trợ và đạt được kết quả quan trọng. Khu vực kinh tế tư nhân trên địa bàn ngày càng lớn mạnh và từng bước khẳng định được vị trí, vai trò và tầm quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội, tái cơ cấu và đổi mới mô hình tăng trưởng, thúc đẩy khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, góp phần nâng cao hình ảnh, vị thế của Thanh Hóa trong tiến trình hội nhập.

Theo số liệu thống kê trên Hệ thống thông tin đăng ký doanh nghiệp quốc gia, hiện nay trên địa bàn tỉnh Thanh Hoá có trên 21.500 doanh nghiệp hoạt động, trong đó có 21.307 doanh nghiệp khu vực kinh tế tư nhân, chiếm 99,1%.

Tính đến nửa năm 2025, toàn tỉnh có 100,22 tỷ đồng tiếp tục được các tổ chức tín dụng và doanh nghiệp cam kết ủng hộ phong trào “Chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát”. Trong đó có 59,6 tỷ đồng từ các ngân hàng (bao gồm: 365 căn nhà, trị giá 29,2 tỷ đồng, tiền mặt: 30,4 tỷ đồng) và 40,62 tỷ đồng từ các doanh nghiệp trong tỉnh (gồm 15 nghìn tấn xi măng, trị giá 22 tỷ đồng và 18,62 tỷ đồng tiền mặt).

Năm 2024, tỉnh Thanh Hóa đã vươn lên đứng thứ 21 cả nước về Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI), tăng 9 bậc so với năm 2023. Trong kỳ xếp hạng lần này, Thanh Hóa đã lọt vào top 3 địa phương cải cách nhất trong 20 năm (2005 - 2024). Số lượng doanh nghiệp thành lập mới đứng thứ 8 cả nước và đứng đầu khu vực Bắc Trung Bộ.

Trao đổi với phóng viên, đại diện lãnh đạo Sở Tài chính cho biết: 9 tháng đầu năm 2025, trên địa bàn tỉnh có 2.904 doanh nghiệp thành lập mới, tăng 20,1% so với cùng kỳ (tăng 486 doanh nghiệp), số vốn điều lệ đăng ký 25.266,7 tỷ đồng, tăng 37,1% so với cùng kỳ; vốn điều lệ đăng ký bình quân/01 doanh nghiệp đạt 8,7 tỷ đồng; trong đó: có 2.554 công ty trách nhiệm hữu hạn, chiếm 87,95%; 340 công ty cổ phần, chiếm 11,71%; 10 doanh nghiệp tư nhân, chiếm 0,34%. Số doanh nghiệp thành lập mới 9 tháng đầu năm 2025 tỉnh Thanh Hóa đứng thứ 13/34 cả nước và đứng đầu các tỉnh khu vực Bắc Trung Bộ.

Tính từ đầu năm đến ngày 15/9/2025, tỉnh Thanh Hoá có 3.561 doanh nghiệp gia nhập và tái gia nhập thị trường, tăng 16,5% so với cùng kỳ (tăng 505 doanh nghiệp); có 1.492 doanh nghiệp đăng ký tạm ngừng kinh doanh có thời hạn; có 488 doanh nghiệp đã giải thể. Thu nộp ngân sách nhà nước khu vực doanh nghiệp trong 9 tháng đầu năm 2025 ước đạt 10.159,7 tỷ đồng, chiếm 35,4% tổng thu nội địa, đạt 97% dự toán giao.

Thực hiện Nghị quyết số 10-NQ/TU, ngày 23-7-2018 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Thanh Hóa về phát triển tổ chức đảng, đoàn thể trong các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh, giai đoạn 2018-2020, định hướng đến năm 2025, chỉ tiêu phát triển tổ chức đảng trên địa bàn đã hoàn thành vượt mức kế hoạch. Trong đó, hệ thống tổ chức cơ sở đảng và đảng viên trong khối doanh nghiệp tư nhân được tăng lên đáng kể góp phần vào thực hiện những mục tiêu chung của tỉnh. Sự phát triển đảng trong doanh nghiệp tư nhân góp phần thực hiện mục tiêu bình quân hằng năm, giai đoạn 2020-2025, toàn Đảng bộ tỉnh kết nạp từ 8.000 đảng viên mới trở lên.

Chia sẻ về vai trò của cộng đồng doanh nghiệp trong các hoạt động an sinh xã hội, bà Nguyễn Thị Phương, Phó Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Thanh Hóa cho biết, Mặt trận Tổ quốc đánh giá cao những đóng góp thiết thực, trách nhiệm của đội ngũ doanh nghiệp, doanh nhân trên địa bàn tỉnh trong thời gian qua.

Bà Phương bày tỏ mong muốn thời gian tới, các doanh nghiệp, doanh nhân sẽ tiếp tục phát huy tinh thần đoàn kết, tương thân tương ái, đồng hành cùng cấp ủy, chính quyền địa phương trong công tác an sinh xã hội, góp phần xây dựng cộng đồng ngày càng phát triển bền vững theo tinh thần Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về kinh tế tư nhân.

Đằng sau những con số ấn tượng là rất nhiều sự hi sinh và biết bao nỗi băn khoăn, trăn trở, vất vả, thậm chí là những rủi ro trên thương trường mà cộng đồng doanh nghiệp và đội ngũ doanh nhân đã và đang phải vượt qua. Nội dung này sẽ được bàn luận ở bài 2 của loạt bài “Nghị quyết 68 - NQ/TW “mở đường” cho doanh nghiệp tư nhân xứ Thanh bứt tốc”.

Thực hiện: Minh Hiền