Vượt rào cản kỹ năng, thông tin: Mở rộng cánh cửa tái hội nhập thị trường lao động

Trong bối cảnh thị trường lao động đang dần hồi phục mạnh mẽ sau đại dịch và những biến động kinh tế, chính sách bảo hiểm thất nghiệp không chỉ đóng vai trò là “phao cứu sinh” về tài chính cho người lao động, mà còn trở thành đòn bẩy giúp họ nhanh chóng tái hội nhập thị trường. Tuy nhiên, để chính sách phát huy hiệu quả toàn diện, cần tháo gỡ hai nút thắt lớn: thiếu kỹ năng phù hợp và hạn chế trong tiếp cận thông tin việc làm.

Bảo hiểm thất nghiệp – Điểm tựa trong giai đoạn chuyển tiếp

Theo thống kê từ Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh Thái Nguyên, trong 6 tháng đầu năm 2025, đơn vị đã tiếp nhận và giải quyết chế độ trợ cấp thất nghiệp cho 2.954 người lao động. Trong đó, có 2.605 trường hợp được chi trả trợ cấp lần đầu, 200 trường hợp tạm dừng và 365 trường hợp chấm dứt hưởng trợ cấp.

Không chỉ dừng lại ở hỗ trợ tài chính, chính sách bảo hiểm thất nghiệp đang từng bước khẳng định vai trò như một hệ thống hỗ trợ toàn diện, giúp người lao động vững vàng tâm lý, duy trì cuộc sống ổn định trong thời gian chuyển tiếp việc làm.

Ông Nguyễn Văn Huyên, Phó Giám đốc Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh Thái Nguyên

Ông Nguyễn Văn Huyên, Phó Giám đốc Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh Thái Nguyên cho biết: “Bảo hiểm thất nghiệp không đơn thuần là chế độ hỗ trợ, mà là công cụ bảo vệ quyền lợi và tạo điều kiện để người lao động chủ động tìm kiếm việc làm mới. Trung tâm luôn triển khai quy trình tiếp nhận – đánh giá kỹ năng – kết nối việc làm theo hướng ‘3 trong 1’, nhằm rút ngắn thời gian người lao động phải chờ đợi và tăng khả năng quay lại thị trường”.

Bên cạnh việc giải quyết chế độ, Trung tâm đã tổ chức 6 hội nghị tuyên truyền chính sách bảo hiểm thất nghiệp và tư vấn cho hơn 14.300 lượt người về thị trường lao động, định hướng nghề nghiệp. Nhờ đó, 771 người đã tìm được việc làm mới ngay trong thời gian hưởng trợ cấp, từng bước thoát khỏi tâm lý lệ thuộc và chủ động tái hòa nhập thị trường.

Đào tạo kỹ năng – Chìa khóa của hội nhập bền vững

Tuy nhiên, trong khi nhu cầu tuyển dụng tại Thái Nguyên, đặc biệt ở các khu công nghiệp lớn như Yên Bình, Sông Công, Điềm Thụy, đang tăng cao, thì một thực tế đáng chú ý là nhiều lao động chưa đáp ứng được yêu cầu công việc do thiếu kỹ năng chuyên môn, ngoại ngữ và tư duy hội nhập.

Bà Ngô Thị Lợi – Tổng Giám đốc Công ty CP Hợp tác Quốc tế Hashi Việt Nam (vest đen, đứng giữa)

Bà Ngô Thị Lợi – Tổng Giám đốc Công ty CP Hợp tác Quốc tế Hashi Việt Nam chia sẻ: “Người lao động hiện nay cần nhiều hơn là bằng cấp. Họ cần kỹ năng mềm, khả năng thích ứng, và đặc biệt là ngoại ngữ. Chúng tôi đã triển khai các chương trình đào tạo tích hợp theo nhu cầu thị trường lao động quốc tế như Nhật Bản, Hàn Quốc, Đức... nhưng sự chủ động tham gia từ phía người lao động vẫn còn khiêm tốn”.

Trong 6 tháng đầu năm, Trung tâm Dịch vụ Việc làm Thái Nguyên đã hỗ trợ 84 lao động tham gia các khóa học nghề phù hợp, đặc biệt trong các ngành như cơ điện tử, tự động hóa, logistics, phân tích dữ liệu – những lĩnh vực đang có nhu cầu lớn trong chuyển dịch cơ cấu kinh tế.

Ông Nguyễn Văn Huyên nhấn mạnh: “Chúng tôi xác định rõ, nếu đào tạo không gắn với nhu cầu thị trường thì dù có đầu tư cũng không mang lại hiệu quả. Tái hội nhập lao động phải bắt đầu từ việc nâng cao chất lượng đào tạo, thực chất, thiết thực và đúng nhu cầu”.

Thông tin minh bạch – Nền tảng của kết nối việc làm hiệu quả

Bên cạnh vấn đề kỹ năng, một rào cản lớn khác chính là thiếu thông tin việc làm kịp thời và chính xác, đặc biệt ở các khu vực vùng sâu, vùng xa. Dù Trung tâm Dịch vụ Việc làm tỉnh đã tổ chức 4 phiên giao dịch việc làm định kỳ, 6 phiên lưu động, cùng hàng loạt hội nghị giới thiệu việc làm và đăng tải hơn 700 tin tuyển dụng trên các nền tảng số, song hiệu quả tiếp cận thông tin vẫn chưa đồng đều.

Vượt rào cản kỹ năng, thông tin: Mở rộng cánh cửa tái hội nhập thị trường lao động

Để khắc phục, Trung tâm đã triển khai hình thức tư vấn trực tuyến, hướng dẫn người lao động đăng ký hồ sơ online và sử dụng các công cụ số để tra cứu việc làm. Thời gian tới, các hoạt động truyền thông sẽ tiếp tục được mở rộng, đặc biệt tại các địa bàn khó khăn, đảm bảo người lao động – dù ở đâu – cũng có thể tiếp cận cơ hội việc làm một cách công bằng và minh bạch.

Đồng bộ chính sách – Đặt người lao động vào trung tâm

Chính sách bảo hiểm thất nghiệp tại Thái Nguyên đang phát huy tốt vai trò hỗ trợ người lao động vượt qua giai đoạn khó khăn. Tuy nhiên, để đạt mục tiêu cuối cùng là giúp họ quay lại thị trường một cách bền vững, cần một hệ sinh thái hỗ trợ đồng bộ bao gồm: Đào tạo kỹ năng thiết thực, ngắn hạn, sát với nhu cầu doanh nghiệp. Hệ thống thông tin việc làm minh bạch, dễ tiếp cận cho mọi đối tượng. Tư vấn nghề nghiệp chuyên sâu, xuyên suốt quá trình chuyển đổi việc làm.

Khi mỗi mắt xích trong hệ thống hoạt động nhịp nhàng, đặt người lao động làm trung tâm, lấy thực tiễn thị trường làm kim chỉ nam, thì bài toán tái hội nhập thị trường lao động sẽ không còn là thách thức – mà trở thành cơ hội phát triển bền vững cho cả người lao động và nền kinh tế địa phương.