Vĩnh Phúc: Giải ngân vốn đầu tư công: "Chìa khóa" cho tăng trưởng kinh tế

Đẩy mạnh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công

Xác định đẩy mạnh thực hiện kế hoạch đầu tư công là nhiệm vụ chính trị trọng tâm nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, thực hiện cao nhất các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội năm 2021 trong bối cảnh đại dịch Covid-19, ngay từ đầu năm, UBND tỉnh đã chỉ đạo các sở, ngành, địa phương thực hiện đồng bộ các giải pháp, kịp thời tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong từng khâu, từ công tác chuẩn bị đầu tư, thẩm tra thiết kế kỹ thuật bảo vệ thi công - dự toán, đấu thầu đến bồi thường, giải phóng mặt bằng, tiếp đó là xác định nguồn vốn trước khi quyết định chủ trương đầu tư. Với nguyên tắc phân bổ là ưu tiên cho thanh toán nợ, công trình chuyển tiếp và chỉ bố trí vốn cho các dự án mới khi bảo đảm đầy đủ thủ tục đầu tư theo quy định của Luật Đầu tư công và các văn bản hướng dẫn của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, UBND tỉnh đã giao trên 5.454 tỷ đồng vốn đầu tư công năm 2021 cho các ngành, địa phương để chủ động triển khai thực hiện. Để triển khai hiệu quả kế hoạch, tỉnh đã chỉ đạo tăng cường đơn giản hóa các thủ tục, giải quyết dứt điểm những vướng mắc trong công tác thẩm định, phê duyệt dự án đầu tư xây dựng cơ bản, kiên quyết thực hiện việc điều chuyển vốn từ các dự án chậm giải ngân sang các dự án có khả năng giải ngân tốt và cuối cùng là tăng cường đôn đốc, thanh tra, kiểm tra tiến độ triển khai các dự án. 

Tính đến hết tháng 8/2021, toàn tỉnh đã thẩm định 182 chủ trương đầu tư, trong đó có 147 chủ trương đầu tư thuộc thẩm quyền cấp huyện, tăng 36 dự án so với cùng kỳ năm 2020, với tổng mức đầu tư được phê duyệt 11.429 tỷ đồng; thẩm định 656 dự án đầu tư, tăng 349 dự án so với cùng kỳ năm 2020; thẩm tra thiết kế bản vẽ thi công - dự toán của 138 công trình, hạng mục. Quá trình thẩm định, thẩm tra đã phát hiện và kịp thời chấn chỉnh chủ đầu tư khắc phục các sai sót, thực hiện đúng quy trình thủ tục về quản lý xây dựng, tiết kiệm cho ngân sách Nhà nước hàng trăm tỷ đồng.

Để có mặt bằng sạch giao cho các đơn vị thi công, từ đầu năm đến nay, tỉnh đã tập trung làm tốt công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng. Ước 9 tháng đầu năm 2021, toàn tỉnh giải phóng mặt bằng được 370ha chủ yếu tập trung vào án các dự án lớn: Khu trung tâm văn hóa lễ hội Tây Thiên, khu công nghiệp Tam Dương II, khu liên hợp thể thao; dự án quản lý nguồn nước và ngập lụt Vĩnh Phúc trên địa bàn thành phố Vĩnh Yên, Phúc Yên và các huyện Bình Xuyên, Yên Lạc, Vĩnh Tường, Tam Dương.

Cùng với đó, công tác phân bổ vốn đầu tư công được tập trung ưu tiên thanh toán nợ, công trình chuyển tiếp, bố trí dự án mới khi bảo đảm đầy đủ thủ tục đầu tư theo quy định của Luật Đầu tư công và các văn bản hướng dẫn của Bộ Kế hoạch và Đầu tư. Tổng nguồn vốn kế hoạch đầu tư công năm 2021 được giao tính đến hết ngày 31/8/2021 là 9.190,180 tỷ đồng, trong đó, vốn do Trung ương giao là 6.668,298 tỷ đồng, lũy kế tiến độ giải ngân đến ngày 31/8/2021 là 3.741,37 tỷ đồng, đạt 56,1% kế hoạch vốn đầu tư công do Trung ương giao và bằng 30,4% kế hoạch vốn do địa phương giao trong năm 2021. Ước thanh toán đến ngày 30/9/2021 là 4.580 tỷ đồng, đạt 68,7% kế hoạch vốn đầu tư công do Trung ương giao và bằng 37,2% kế hoạch vốn do địa phương giao trong năm 2021.

Nhờ linh hoạt, đồng bộ các giải pháp, nhiều dự án, công trình sử dụng vốn đầu tư công trên địa bàn tỉnh đã được hoàn thành, đưa vào sử dụng phát huy hiệu quả. Điển hình là dự án đường Nguyễn Tất Thành - Tôn Đức Thắng giai đoạn I, II qua địa phận huyện Bình Xuyên; đường từ cầu Bì La đến trung tâm thị trấn Lập Thạch; đường từ nút giao Văn Quán đi trung tâm huyện lỵ Sông Lô; dự án Bệnh viện Sản - Nhi tỉnh… hay các cơ sở giáo dục mới được xây dựng như: Trường Chuyên Vĩnh Phúc, Trường THPT Đồng Đậu (Yên Lạc), Trường THPT Nguyễn Thị Giang (Vĩnh Tường)...

Khơi thông những “điểm nghẽn”

Theo đánh giá của các ngành chức năng, tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công của tỉnh từ đầu năm đến nay chưa đạt được kết quả mong đợi. Đặc biệt, khối lượng hoàn thành và thực hiện giải ngân các công trình trọng điểm đến ngày 31/8/2021 mới đạt khoảng 259,710 tỷ đồng, bằng 14,3% so với kế hoạch giao. Đối với UBND các huyện, thành phố, kết quả giải ngân vốn đầu tư công đến hết tháng 8/2021 đạt 2.149,360 tỷ đồng bằng 43,8% kế hoạch, trong đó, còn 1 số địa phương có tỷ lệ giải ngân rất thấp như: Phúc Yên đạt 27,3%; Vĩnh Yên, đạt 30%; Sông Lô đạt 32,1% so kế hoạch được giao.

Một trong những nguyên nhân dẫn đến tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công đạt thấp, tiến độ triển khai chậm được cho là do 2021 là năm đầu của kỳ đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025, đến đầu tháng 4/2021 trung ương mới có văn bản hướng dẫn, thông báo số vốn dự kiến kế hoạch đầu tư công trung hạn để các địa phương triển khai chuẩn bị các dự án và bố trí kế hoạch đầu tư công năm 2021. Đây cũng là năm đầu kỳ quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2021 - 2030 nên các dự án khởi công mới đều chưa có trong kế hoạch sử dụng đất, phải thực hiện thủ tục bổ sung, trong khi thời gian thực hiện bổ sung quy hoạch mất khá nhiều thời gian.

Bên cạnh đó, dịch bệnh Covid-19 bùng phát và tiếp tục có những diễn biến phức tạp, khó lường trong tỉnh và một số địa phương lân cận làm ảnh hưởng lớn đến tình hình thực hiện các dự án đầu tư xây dựng sử dụng vốn đầu tư công, nhất là các vấn đề phát sinh liên quan đến công tác quản lý chi phí đầu tư xây dựng, hợp đồng xây dựng, việc huy động nhân công; trong khi số lượng dự án cần thực hiện bồi thường, giải phóng mặt bằng lớn thì lực lượng làm công tác này tại địa phương còn mỏng. Mặt khác, vẫn còn nhà thầu, chủ đầu tư tập trung khối lượng đến cuối năm thanh toán một lần, chưa thực hiện việc thanh toán khối lượng hàng tháng, quý khi có phát sinh. Trong năm cũng ghi nhận tình trạng giá vật liệu xây dựng tăng cao, nhất là giá thép dẫn đến tình trạng một số nhà thầu sau khi trúng thầu có tư tưởng chờ chủ trương chung của Nhà nước điều chỉnh dự toán hoặc do dự toán công trình phải điều chỉnh dẫn đến khối lượng hoàn thành không cao.

Trong bối cảnh hiện nay, tỉnh Vĩnh Phúc xác định đầu tư công là một trong những "chìa khóa" góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tạo việc làm, thu nhập, nâng cao đời sống cho người lao động. Vì thế, ngay từ đầu tháng 9/2021, Chủ tịch UBND tỉnh Lê Duy Thành đã thành lập 3 Tổ công tác đặc biệt nhằm thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công năm 2021 và xây dựng kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025 do 3 Phó Chủ tịch UBND tỉnh làm tổ trưởng trực tiếp chỉ đạo, đôn đốc, kiểm tra các cơ quan, đơn vị, địa phương chấp hành nghiêm việc đăng ký và cam kết kế hoạch giải ngân từng dự án theo các mốc thời gian cụ thể; kiên quyết thu hồi dự án tính đến ngày 30/9/2021 giải ngân dưới 60% để điều chỉnh, bổ sung cho các dự án khác có nhu cầu, bảo đảm giải ngân 100% kế hoạch.

UBND tỉnh giao các sở, ban, ngành, địa phương và các chủ đầu tư chủ động thực hiện công tác chuẩn bị đầu tư các dự án đã có quyết định nhiệm vụ chuẩn bị đầu tư, quyết định chủ trương đầu tư đủ điều kiện phân khai vốn và thực hiện giải ngân nguồn vốn đã được bố trí theo đúng kế hoạch. Người đứng đầu sẽ phải chịu trách nhiệm toàn diện trước UBND tỉnh khi để xảy ra việc chậm trễ, không đạt mục tiêu giải ngân vốn đầu tư công năm 2021 ở cơ quan, đơn vị mình. Cùng với đó, tiếp tục tháo gỡ khó khăn vướng mắc về bồi thường, giải phóng mặt bằng, tái định cư, không để giải phóng mặt bằng ảnh hưởng đến tiến độ triển khai các dự án đầu tư công trên địa bàn. Thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, xử lý các dự án chậm tiến độ; xử lý nghiêm khắc các chủ đầu tư, chủ dự án, tổ chức, cá nhân cố tình gây khó khăn, cản trở, làm chậm tiến độ giao, thực hiện và giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công. Kết quả giải ngân dự án đầu tư công là một trong những căn cứ để đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ năm 2021 của tổ chức, cá nhân được phân công theo dõi./.

PV