Trong số những văn bằng không được công nhận đó, có văn bằng có được khiến người ta phải cười ra nước mắt. Đó là trường hợp một ông làm tiến sỹ ở trường đại học Asia E (AeU, Malaysia). Theo hồ sơ, thì ngài quan chức này đã học chương trình tiến sỹ giáo dục học, ngành giảng dạy tiếng Anh trong thời gian 4 năm, từ năm 2011 đến năm 2015. Nhưng theo thông tin trên hộ chiếu, thì ngài tiến sỹ không học trực tiếp (lời lãnh đạo trung tâm công nhận văn bằng) mà trong 4 năm đó, ngài chỉ sang Malaysia 4 lần, mỗi lần 2 ngày kể cả thời gian đi về, tổng cộng 8 ngày tất cả.
Không học trực tiếp nghĩa là có thể thuê người học thay hoặc mua bằng, tức cái bằng đó là bằng rởm. Con số hàng chục ngàn tấm bằng rởm đó, mà toàn là bằng cấp cao, nói lên điều gì? Thứ nhất, là số người dùng bằng rởm đó là đang dùng với mục đích tiến thân, leo cao, bởi người dân chẳng ai dùng bằng rởm làm gì. Thứ hai, con số đó cũng góp phần trả lời câu hỏi: Vì sao nước ta lại có số người có bằng tiến sỹ tham gia công tác quản lý nhà nước nhiều đến thế?
Cho đến nay, mới chỉ có 3 người dùng bằng tiến sỹ rởm được công khai danh tính. Thứ nhất là ông Nguyễn Xuân Anh, nguyên Bí thư thành ủy thành phố Đà Nẵng; thứ hai là ông Lê Kim Toàn, Phó bí thư thường trực tỉnh ủy, trưởng đoàn đại biểu quốc hội (khóa XIV) tỉnh Bình Định. Và thứ ba là ông Nguyễn Ngọc Ân, giám đốc Sở văn hóa-thể thao và du lịch tỉnh Phú Thọ. Ông này còn nổi tiếng với cái tên “ngài tiến sỹ 17000 USD”, bởi ông đã lấy 17000 USD ngân sách sang nước ngoài mấy ngày để rước về một tấm bằng tiến sỹ rởm của một trường đại học rởm.
Qua 3 vụ chủ bằng rởm bị công khai danh tính ở trên, có thể thấy những người mua bằng rởm toàn là những người ít nhất thuộc diện Ban bí thư hoặc Ban thường vụ cấp tỉnh quản lý. Và việc mua bằng rởm đang trở thành một “phong trào” khá rầm rộ. Bằng chứng là mới đây nhất, qua kiểm tra bằng cấp của 10 cán bộ chủ chốt cấp xã thuộc huyện Ia Pa (tỉnh Gia Lai), thì phát hiện tới 9 người dùng bằng giả (?).
Một vấn đề nữa cũng gây rất nhiều bức xúc cho dư luận, là vì sao hàng chục ngàn tấm bằng rởm như thế, mà chủ nhân của chúng chưa bị Bộ GD&ĐT công khai danh tính? không công khai, thì rất nhiều cơ quan nhà nước vẫn sử dụng những người dùng bằng giả đó với tư cách tiến sỹ, thạc sỹ…chừng nào danh tính chủ nhân của hàng chục ngàn tấm bằng giả đó còn bị vùi trong bóng tối, thì là nỗi lo ngại cho người dân và doanh nghiệp bởi họ không đủ đức và đủ tài ngồi vào những vị trí điều hành đất nước.
Bút Thép