Từ đâu mà ba tỷ phú giàu nhất thế giới đóng thuế thu nhập 0%

Theo tin từ CNN, Elon Musk, CEO của hãng xe điện Tesla và là người giàu thứ hai tại Mỹ, đã chuyển nơi cư trú từ bang California tới bang Texas. Theo đó, cả ba người giàu nhất tại Mỹ - Jeff Bezos, Elon Musk và Bill Gates - giờ đây đều đang cư trú tại các bang không phải nộp thuế thu nhập.

Việc Musk chuyển tới Texas là điều đã được đồn đoán từ lâu. Và đầu năm nay, CEO Tesla cũng đã chuyển trụ sở tổ chức cá nhân của mình về thành phố Austin, bang Texas. Hiện sở hữu tài sản 140 tỷ USD (theo Forbes), Musk từng chỉ trích quan chức bang California về việc áp đặt các lệnh hạn chế phòng dịch Covid-19 tại bang này. Thậm chí, hồi tháng 5, tỷ phú này còn đâm đơn kiện hạt Alameda và dọa chuyển nhà máy Tesla khỏi bang California khi bị buộc phải đóng cửa để phòng dịch.

Trong khi đó, Jeff Bezos - người sáng lập, CEO của Amazon - với tài sản ước tính 183,3 tỷ USD, còn Bill Gates - người đồng sáng lập Microsoft - với 118,7 tỷ USD, hiện đều cư trú tại bang Washington - nơi công ty của họ ra đời.

Washington và Texas là hai trong số 9 bang của Mỹ không đánh thuế thu nhập cá nhân của cư dân. Các bang còn lại là Alaska, Florida, Nevada, New Hampshire, South Dakota, Tennessee và Wyoming. Theo Hiệp hội Thuế - một tổ chức phi lợi nhuận hàng đầu tại Mỹ, bang Tennessee và New Hampshire hiện vẫn đánh thuế với thu nhập từ lãi suất và cổ tức. Tuy nhiên, bang New Hampshire dự kiến ngừng thu thuế này từ năm 2025.

Cuộc di cư 

Business Insider dẫn lời chuyên gia kế toán Daniel Geltrude thuộc hãng Geltrude & Company nhận định Elon Musk là trường hợp điển hình của hiện tượng doanh nhân thành công, trở nên giàu có và quyết định di cư để né mức thuế cao.

Ngoài Texas và Washington, các bang không đánh thuế thu nhập cá nhân còn có Alaska, Florida, Nevada, South Dakota và Wyoming. New Hampshire và Tennessee cũng nằm trong danh sách này, tuy nhiên chính quyền hai bang này áp thuế thu nhập từ đầu tư.

Thông thường, thuế thu nhập là nguồn ngân sách để các bang chi tiêu cho hạ tầng, hệ thống giáo dục và bảo trì đường xá. Theo thống kê của Tax Foundation, thuế thu nhập chiếm 37% tổng thu thuế của các bang của Mỹ trong năm tài chính 2017.

Các bang không áp thuế thu nhập thường bù đắp nguồn thu từ một số lĩnh vực khác. Ví dụ, bang Florida sở hữu nguồn thu dồi dào từ dịch vụ du lịch, Alaska dựa dẫm vào tài nguyên thiên nhiên như dầu mỏ.

Một số bang không áp thuế thu nhập lại đánh thuế thương vụ và thuế bất động sản cao để bù đắp nguồn thu. Ví dụ, Tennessee áp thuế thương vụ cao nhất nước Mỹ vào năm 2019. Texas và Florida đánh thuế bất động sản cao hơn mức trung bình của các bang.

California là trường hợp đặc biệt. Business Insider dẫn lời chuyên gia thuế Ruby Banipal thuộc hãng Legamaro Banipal cho biết, bang này cũng đánh thuế thương vụ và thuế bất động sản rất cao. Mức thuế thu nhập 12,3% được áp dụng với những cá nhân có thu nhập trên 590.000 USD/năm.

"Chuyển đến một bang có mức thuế thấp hơn là một quyết định sáng suốt về phương diện tài chính", chuyên gia Banipal nhấn mạnh.

Làn sóng dịch chuyển

Chuyên gia Geltrude nhận định trường hợp của tỷ phú Elon Musk cho thấy "tài sản có tính lưu động cao". Và làn sóng di cư từ các bang thuế cao đang lan rộng tại Mỹ. Trên thực tế, hồi năm 2019, tỷ phú đầu tư Carl Icahn đã tuyên bố chuyển đến Miami (bang Florida).

Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng đang cân nhắc chuyển tới Florida sau khi rời Nhà Trắng. Tạp chí People dẫn một số nguồn tin từ Nhà Trắng tiết lộ dinh thự Mar-a-Lago của ông Trump ở Palm Beach đang được tu sửa và mở rộng. Đệ nhất Phu nhân Melania Trump cũng đang tìm trường học trong khu vực cho con trai Barron.

Một số CEO công nghệ tại Thung lũng Silicon - bao gồm nhà đầu tư Keith Rabois và Ben Ling của Bling Capital đã chuyển đến Texas và Florida. Chuyên gia Banipal dự báo cuộc "đại di cư" của giới nhà giàu Thung lũng Silicon sẽ tiếp diễn. Nhiều tập đoàn như HP và Oracle đã "tháo chạy" khỏi California để đến với những bang "thân thiện hơn".

"Thuế thu nhập cực thấp, các ưu đãi kinh doanh, sự hiện diện của những sân bay quốc tế và thái độ thân thiện của chính quyền với doanh nghiệp là những yếu tố để các thành phố thu hút nhiều công ty công nghệ", chuyên gia Geltrude nhấn mạnh.

Nhiều khả năng các bang đánh thuế cao sẽ phải tiếp tục tăng thuế để bù đắp vào khoản thiếu hụt xuất phát từ làn sóng di cư. "Khi những người siêu giàu như Elon Musk bỏ đi, sẽ chỉ còn lao động phổ thông ở lại. Mà họ là đối tượng không bị tăng thuế", chuyên gia Geltrude nói.

"Các bang này không chịu rút ra bài học. Chính quyền càng tăng thuế, sẽ càng có nhiều người ra đi", chuyên gia Geltrude kết luận.

LyLy