Hiện nay, lưu lượng phương tiện, hàng hóa thông qua cảng có thời điểm bị quá tải, ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, kinh doanh và xuất nhập khẩu của các doanh nghiệp (DN) trong và ngoài KKT Dung Quất.
Theo điều chỉnh Quy hoạch phát triển hệ thống cảng biển Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, cảng Dung Quất là khu bến cảng tổng hợp, container, với các bến cho tàu trọng tải từ 10.000 đến 50.000 tấn, tàu container có sức chở đến 4.000 TEU. Khu cảng này gồm các bến chuyên dùng xuất sản phẩm dầu của liên hợp lọc hóa dầu, công nghiệp đóng, sửa tàu biển, bến chuyên dùng của các cơ sở công nghiệp nặng cho tàu trọng tải từ 20.000 đến 150.000 tấn hoặc lớn hơn. Toàn bộ cảng Dung Quất có 14 bến cảng chính được đưa vào quy hoạch để đầu tư xây dựng, nhằm trở thành cảng biển có quy mô và hiện đại, đáp ứng cả xà lan loại lớn và tàu container.
Cảng biển Dung Quất.
Tuy nhiên, sau hơn 10 năm, tại Dung Quất hiện chỉ có 8 bến cảng đi vào hoạt động gồm 3 bến cảng tổng hợp (Hào Hưng, Công ty CP Dịch vụ dầu khí Quảng Ngãi (PTSC) và Gemadept) và 5 bến cảng chuyên dùng (một cảng của Doosan, 2 cảng của Nhà máy Lọc dầu Dung Quất, bến cảng của Nhà máy đóng tàu và cảng Hòa Phát Dung Quất) hoạt động. Trong đó, chỉ có cảng Hòa Phát Dung Quất tiếp nhận được tàu có công suất từ 150 - 200 nghìn tấn. Còn lại, tiếp nhận tàu có công suất từ 50 - 70 nghìn tấn.
Phó Giám đốc Công ty CP Thép Hòa Phát Dung Quất Đinh Văn Chung cho biết: Nhu cầu xuất nhập hàng hóa phục vụ sản xuất tại Khu liên hợp sản xuất gang thép Hòa Phát - Dung Quất, cũng như việc thi công giai đoạn 2 của dự án rất lớn. Song, năng lực cảng biển tại Dung Quất chưa đáp ứng yêu cầu, nên ngoài cho tàu cập cảng Dung Quất, chúng tôi phải thuê các cảng biển ngoài tỉnh để bốc dỡ hàng hóa.
Toàn tỉnh hiện có hơn 20 DN tham gia xuất - nhập khẩu hàng hóa bằng container, với khoảng 6.500 container/năm (bình quân 125 container/tuần). Tuy nhiên, hiện tại cảng Dung Quất chưa có bến cảng container, các hãng tàu chưa thể mở tuyến trung chuyển container nội địa, trung chuyển container quốc tế tại đây. Trong khi đó, các cảng tổng hợp hiện hữu (PTSC, Germadept, Hào Hưng) chủ yếu làm hàng dăm gỗ xuất khẩu (chiếm 90 - 95% lượng hàng qua cảng). Do vậy, các mặt hàng xuất container ở Quảng Ngãi phải vận chuyển ra Đà Nẵng hoặc một số cảng biển lân cận của miền Trung.
Cảng Dung Quất quá tải sẽ là trở ngại lớn đối với sự phát triển của KKT Dung Quất và các KCN trên địa bàn tỉnh. Bởi đây chính là “cửa ngõ” kết nối DN trên địa bàn tỉnh với các đối tác. Do đó, việc đánh giá lại toàn bộ hạ tầng cảng biển Dung Quất và có định hướng trong đầu tư, xây dựng các bến cảng là rất cần thiết để đáp ứng nhu cầu phát triển.
Giám đốc Cảng vụ Hàng hải Quảng Ngãi Lê Văn Lương nhận định: Tốc độ phát triển của KKT Dung Quất rất nhanh, khi lượng hàng hóa thông qua cảng năm 2020 đạt 35 triệu tấn và dự kiến năm 2021 là 40 triệu tấn, nên việc đầu tư bến cảng tại cảng biển Dung Quất là rất cần thiết. "Với tốc độ phát triển của các DN tại KKT Dung Quất hiện nay, cũng như các DN sắp vào đầu tư, trong đó giai đoạn 2 của Khu liên hợp sản xuất gang thép Hòa Phát - Dung Quất dự kiến hàng hóa thông qua cảng là 60 triệu tấn thép/năm. Nếu không khẩn trương đầu tư các bến cảng thì e rằng hàng hóa sẽ ùn ứ, vì cảng Dung Quất hiện tại không thể đáp ứng được”, ông Lương bày tỏ.
Chủ tịch UBND tỉnh Đặng Văn Minh cho rằng, hiện các bến cảng Dung Quất đã được đầu tư đều đang khai thác đạt 100% năng lực thiết kế, về lâu dài sẽ không đáp ứng được nhu cầu xuất, nhập khẩu hàng hóa của các DN tại KKT Dung Quất. Do đó, việc đầu tư các bến cảng là rất cần thiết để đáp ứng nhu cầu hoạt động cảng biển phục vụ cho DN nhập và xuất hàng tại các cảng của KKT Dung Quất. “Đối với các bến cảng được giao cho DN đầu tư xây dựng phải khẩn trương hoàn thành như giấy phép được cấp. Cụ thể, PTSC Quảng Ngãi sớm đầu tư hoàn thiện bến cảng chuyên dụng số 3 theo chấp thuận chủ trương đầu tư đã cấp. Đối với 3 bến cảng 6, 7, 8 đã giao cho Công ty CP Thép Hòa Phát Dung Quất, nhà đầu tư cần khẩn trương thi công và đưa vào sử dụng”, Chủ tịch UBND tỉnh Đặng Văn Minh chỉ đạo.
Riêng đối với bến cảng số 4, 5, Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu Ban Quản lý KKT Dung Quất và các KCN tỉnh thông tin rộng rãi trên phương tiện thông tin đại chúng để các DN có nhu cầu đăng ký đầu tư.
Trung Hiếu
