Thị trường trái phiếu đầu năm 2021 thay đổi ra sao?

Số liệu từ Bộ Tài chính, 6 tháng đầu năm 2021, thị trường trái phiếu duy trì đà tăng trưởng và có một số kết quả tích cực. 

  Ảnh minh họa.

Khối lượng phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ là 168.702 tỷ đồng, tăng 3,2% so với cùng kỳ năm 2020. Khối lượng phát hành ra công chúng là 15.375 tỷ đồng, chiếm 8,3% tổng khối lượng trái phiếu doanh nghiệp phát hành. Theo đánh giá của ông Nguyễn Hoàng Dương – Phó Vụ trưởng Vụ Tài chính các ngân hàng và tổ chức tài chính - Bộ Tài chính, diễn biến nửa đầu năm 2021 cho thấy bước đầu có sự dịch chuyển từ phát hành riêng lẻ sang phát hành ra công chúng và đây là tín hiệu tốt trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp.

Thị trường trái phiếu đang ngày càng chuyên nghiệp hóa, đòi hỏi sự chuyên nghiệp cao của các bên tham gia. Đặc biệt, nhà đầu tư cần tự trang bị kiến thức đầy đủ, tinh thần trách nhiệm tuân thủ pháp luật cao để tự bảo vệ mình, cùng xây dựng một thị trường chung minh bạch và hiệu quả.

Diễn biến thị trường cho thấy vai trò nổi bật của các ngân hàng và các công ty chứng khoán, khi các tổ chức tín dụng chiếm vị trí quán quân với tư cách là tổ chức phát hành, còn công ty chứng khoán dẫn đầu nhóm nhà đầu tư.

Cụ thể, tỷ trọng trái phiếu do các tổ chức tín dụng phát hành chiếm 40,2% tổng khối lượng phát hành. Trong khi đó, các doanh nghiệp bất động sản ít huy động vốn qua trái phiếu hơn, với tổng khối lượng huy động trái phiếu của nhóm này giảm 55,5% so với cùng kỳ năm 2020 (chiếm 13,2% tổng khối lượng phát hành). Lãi suất phát hành bình quân 6 tháng đầu năm 2021 là 7,9%/năm, giảm 1,6%/năm so với mức 9,5% cùng kỳ năm 2020.

Ở góc độ nhà đầu tư, công ty chứng khoán là nhà đầu tư chính trên thị trường sơ cấp, chiếm 44,4% tổng khối lượng phát hành. Tỷ trọng nhà đầu tư cá nhân là nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp mua trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ trên thị trường sơ cấp chiếm 5,7% khối lượng phát hành, giảm mạnh so với tỷ trọng 12,68% nhà đầu tư cá nhân năm 2020.

Diễn biến thị trường trái phiếu đầu năm 2021 cho thấy những văn bản pháp lý được ban hành cuối năm 2020 đã phát huy những kết quả tích cực. 

Nghị định 153 đã đưa ra những nguyên tắc khá đầy đủ đối với tổ chức phát hành, theo đó, doanh nghiệp phát hành trái phiếu theo nguyên tắc tự vay, tự trả, tự chịu trách nhiệm về hiệu quả sử dụng vốn và đảm bảo khả năng trả nợ.

Mục đích phát hành trái phiếu cũng đã được quy định đa dạng, bao gồm: để thực hiện các chương trình, dự án đầu tư; tăng quy mô vốn hoạt động; cơ cấu lại nguồn vốn của chính doanh nghiệp hoặc mục đích phát hành trái phiếu theo quy định của pháp luật chuyên ngành. Doanh nghiệp phải nêu cụ thể mục đích phát hành tại phương án phát hành và công bố thông tin cho nhà đầu tư đăng ký mua trái phiếu. Việc sử dụng vốn huy động từ phát hành trái phiếu của doanh nghiệp phải đảm bảo đúng mục đích theo phương án phát hành và nội dung công bố thông tin cho nhà đầu tư.

Khoản 2, điều 8, Nghị định 153 cũng đã có nội dung quy định rõ trách nhiệm của nhà đầu tư mua trái phiếu. Trong đó, nhà đầu tư phải tiếp cận đầy đủ nội dung công bố thông tin của doanh nghiệp phát hành; hiểu rõ điều kiện, điều khoản trái phiếu và các cam kết khác của doanh nghiệp phát hành trước khi quyết định mua và giao dịch trái phiếu.

PV