Tham vọng trở thành siêu ứng dụng của AirAsia dần trở nên u tối

Các tài xế xe máy mặc màu đỏ của công ty AirAsia đã giao các bữa ăn mang đi cho người dùng ứng dụng ở Bangkok kể từ giữa tháng 8.

Hãng vận tải ngân sách Malaysia đã mua lại các hoạt động của công ty dịch vụ gọi xe và thanh toán của Gojek tại Thái Lan vào tháng 7, một phần trong nỗ lực mở rộng hoạt động của siêu ứng dụng. 

Với việc kinh doanh hàng không của mình bị ảnh hưởng bởi đại dịch, AirAsia đang nhanh chóng mở rộng hoạt động ứng dụng của mình, bao gồm cả dịch vụ giao đồ ăn và gọi xe. Tuy nhiên, việc tích lũy các khoản lỗ từ hoạt động vận tải sẽ khiến công ty khó có thể đảm bảo nguồn vốn cho các khoản đầu tư cần thiết.

Phát triển các doanh nghiệp kỹ thuật số là mục tiêu mà Giám đốc điều hành Tony Fernandes đã theo đuổi kể từ trước khi xảy ra đại dịch COVID-19. Hiện tại, với sự sụt giảm nhu cầu trong du lịch hàng không, doanh thu từ các hoạt động kỹ thuật số chiếm 39% tổng doanh thu của tập đoàn trong quý đầu tiên của năm nay, tăng từ mức chỉ 14% cho cả năm 2020.

Ngay cả khi nhu cầu đi lại phục hồi, " khoản đóng góp từ hoạt động kỹ thuật số sẽ tiếp tục tăng lên, chiêm 50% tổng doanh thu", Fernandes nói.

Nhưng tài chính của họ có thể không đủ ổn định để thúc đẩy tham vọng của ông. Bị ảnh hưởng bởi cuộc chiến giá cả và sự sụt giảm trong lĩnh vực du lịch bằng đường hàng không, công ty đã phải chịu lỗ ròng liên tiếp từ quý 3 năm 2019 đến quý 1 năm 2021.

Nó chìm vào giá trị ròng âm trong quý 3 năm 2020, với khoản nợ ròng vượt 4,1 tỷ ringgit (tương đương 987 triệu USD) tính đến cuối tháng 3. Với việc đóng cửa ở Malaysia vào tháng 6 cũng như các ca nhiễm COVID gia tăng ở Thái Lan và Indonesia, hãng vận tải dự kiến ​​sẽ báo cáo trong tháng này một khoản lỗ sâu trong quý thứ hai. 

Vì vậy, trong khi mở rộng các hoạt động kỹ thuật số của mình, AirAsia đã giảm bớt mức độ có thể. Phương tiện truyền thông địa phương đưa tin vào tháng 10 năm ngoái, công ty đã cắt giảm 10% lực lượng lao động gồm 24.000 người, bao gồm cả những người làm việc tại hãng hàng không đường dài AirAsia X. Họ cũng thanh lý công việc kinh doanh tại Nhật Bản trong khi bán phần lớn cổ phần trong một liên doanh của Ấn Độ cho đối tác của mình, Tata Group.

Hãng hàng không cũng đang cố gắng đảm bảo nguồn tài chính để chấm dứt giá trị ròng âm của mình và đầu tư thêm vào các hoạt động kỹ thuật số, thu mua khoảng 336 triệu ringgit trong năm nay từ một nhóm các nhà đầu tư bao gồm một chủ doanh nghiệp Hồng Kông.

Nhưng những nỗ lực gây quỹ như vậy đã không theo kịp với khoản lỗ mà hoạt động kinh doanh hàng không phải gánh chịu.

Để so sánh, gã khổng lồ kỹ thuật số Grab của Singapore tự hào có túi tiền lớn, đã huy động được 6,2 tỷ USD trong vòng gọi vốn mới nhất từ ​​các nhà đầu tư bao gồm SoftBank Group. Công ty thương mại điện tử và trò chơi trực tuyến khổng lồ Sea Ltd - một công ty của Singapore có giá trị thị trường khoảng 185 tỷ đô la trên Sàn giao dịch chứng khoán New York và rót hàng tỷ đô la huy động được trên thị trường để mở rộng kinh doanh.

Kenichi Shimomura tại công ty tư vấn Roland Berger của Đức cho biết, các doanh nghiệp kỹ thuật số của AirAsia cần phải thu hút khách hàng bằng cách chi một số tiền lớn, nhưng vẫn còn nhiều nghi vấn.

Điểm mạnh của AirAsia là sự thành công của hoạt động kinh doanh hàng không giá rẻ cốt lõi và chiến lược thu hút khách hàng quan tâm đến giá cả. Đối với dịch vụ giao đồ ăn mới ra mắt ở Thái Lan, AirAsia đang tính phí các nhà hàng chỉ 5% đối với các đơn đặt hàng đến hết tháng 10, nhằm giành lấy công việc kinh doanh khỏi các đối thủ được cho là có mức phí trong khoảng 20% ​​đến 30%.

Fernandes đã nhấn mạnh rằng công ty tự hào về “lượng dữ liệu khách hàng phong phú từ hoạt động kinh doanh hàng không của mình". Công ty đã dựa vào sự hợp lực bằng cách liên kết dữ liệu với các doanh nghiệp kỹ thuật số.

Khi Fernandes tham gia kinh doanh hãng hàng không, không ai mong đợi một câu chuyện thành công, ông là người đã mua một hãng hàng không phá sản chỉ với một đồng ringgit và khai trương AirAsia chỉ với hai chiếc máy bay.

Fernandes chắc chắn là một trong những doanh nhân thành công nhất, nhưng môi trường kinh doanh đã thay đổi mạnh mẽ trong hai thập kỷ qua.

Một nhà phân tích tại Malaysia cho biết: “AirAsia có một thương hiệu mạnh, nhưng để hoạt động kinh doanh hàng không của hãng duy trì tính cạnh tranh, cần phải tổ chức lại.

Lyly