Tân Tạo ITA bị yêu cầu tiếp tục giải trình về BCTC soát xét bán niên 2022

Sở Giao dịch Chứng khoán TP HCM (HOSE) yêu cầu giải trình bổ sung một số nội dung liên quan đến BCTC soát xét bán niên 2022, Công ty CP Đầu tư và Công nghiệp Tân Tạo (ITA/HOSE) đã có văn bản giải trình về các vấn đề được yêu cầu.

Cụ thể, HOSE đã yêu cầu giải trình về 5 vấn đề trong BCTC soát xét bán niên 2022. Thứ nhất, HOSE yêu cầu ITA giải trình rõ về ý kiến ngoại trừ và lý do dẫn đến ý kiến ngoại trừ của đơn vị kiểm toán đối với BCTC của ITA. Thứ hai, thuyết minh chi tiết các khoản tạm ứng không lãi suất gần 1.462 tỷ đồng được ghi tại thuyết minh của BCTC soát xét bán niên. Thứ ba, HOSE đề nghị ITA giải trình về việc Công ty ghi nhận dự phòng khoản phải thu khác dài hạn hơn 76 tỷ đồng tại phần thuyết minh nhưng lại không thể hiện khoản dự phòng này trên bảng cân đối kế toán.

Thứ tư, liên quan đến các giao dịch giữa ITA và bà Đặng Thị Hoàng Yến, HOSE chỉ ra trong BCTC được ITA công bố ngày 29/07/2022, Công ty ghi nhận khoản phải thu đối với bà Yến là gần 1,937 tỷ đồng, tuy nhiên trên BCTC hợp nhất 6 tháng công bố ngày 05/08 lại không còn ghi nhận khoản phải thu này.

Bên cạnh đó, HOSE cũng lưu ý khi đính chính việc hạch toán nhầm dẫn đến nợ phải thu của bà Yến tăng mạnh, ITA đề cập khoản ủy thác đầu tư cho bà Yến tính đến ngày 30/06/2022 là 1.335 tỷ đồng; nhưng tại BCTC soát xét, con số này chỉ còn 314,1 tỷ đồng.

Ngoài ra, HOSE còn đề cập đến việc bà Yến đồng ý nhận trách nhiệm cho 20,69% cổ phần mà ITA đang nắm giữ tại CTCP Đầu tư và Phát triển Năng lượng Tân Tạo (TEDC), tương ứng 1,655 tỷ đồng. Theo giải trình của ITA trước đó, công tác chuyển nhượng cổ phần ITA tại TEDC cho bà Yến vào ngày 30/06/2022 đã được hoàn tất, bà Yến đã thanh toán cho ITA 1.022 tỷ đồng và còn phải thanh toán 633 tỷ đồng. Tuy nhiên, trên BCTC soát xét bán niên, ITA vẫn ghi nhận khoản đầu tư gần 1.753 tỷ đồng tại TEDC.

Cuối cùng, trên BCTC hợp nhất soát xét bán niên 2022, ITA đã đề cập đến việc điều chỉnh/phân loại một số khoản mục cho năm 2021 do các sự kiện phát sinh từ các năm 2020 và 2021. Về việc này, HOSE yêu cầu làm rõ lý do Công ty không ghi nhận các bút toán này tại các BCTC năm 2020 và 2021 theo quy định.

Trước những yêu cầu giải trình của HOSE, ITA đã công bố văn bản giải trình nhằm đưa ra lời giải thích cho từng vấn đề mà HOSE đề cập.

Đối với vấn đề đầu tiên, đơn vị kiểm toán đưa ra ý kiến ngoại trừ đối với BCTC soát xét bán niên 2022 của ITA trên cơ sở khoản mục Đầu tư góp vốn vào đơn vị khác phản ánh các khoản đầu tư vào vốn chủ sở hữu của đơn vị khác nhưng Công ty lại không có quyền kiểm soát hoặc đồng kiểm soát, do đó gây ảnh hưởng đáng kể đến BCTC.

Về việc này, ITA cho biết, đây là khoản ủy thác cho bà Đặng Thị Hoàng Yến được ITA lý giải là để đầu tư các dự án công nghệ cao tại Mỹ, việc đầu tư đã được thông qua tại ĐHĐCĐ thường niên các năm từ 2019-2021. Còn đối với việc hạch toán CTCP Tân Đức, việc hạch toán khoản đầu tư này vào Đầu tư góp vốn vào đơn vị khác đã được Công ty thông qua tại ĐHĐCĐ tổ chức ngày 01/08/2020. Đơn vị kiểm toán đưa ra ý kiến ngoại trừ là do số tiền đầu tư chưa được bên nhận vốn xác nhận. Thời gian tới, ITA sẽ làm việc để hoàn thiện theo yêu cầu của kiểm toán.

Đáp ứng yêu cầu giải trình về các khoản tạm ứng không lãi suất của HOSE, ITA đã liệt kê các bên có liên quan ứng với số tiền gần 1.462 tỷ đồng trong BCTC soát xét.

Tương tự, ITA cũng đã liệt kê các khoản dự phòng phải thu khác dài hạn thuộc khoản mục Dự phòng phải thu ngắn hạn khó đòi.

Liên quan tới khoản phải thu và ủy thác đầu tư liên quan đến bà Yến, ITA cho biết, thực chất bà Yến hoàn toàn không nhận một đồng tiền mặt nào, mà đây là khoản tiền ITA bỏ tiền ra đầu tư tham gia xây dựng hạ tầng và đất đai của Nhà máy Nhiệt Điện Kiên Lương từ năm 2008. Sau đó, dự án bị ngừng lại và bị loại khỏi quy hoạch phát triển nguồn điện quốc gia. Chính vì vậy, toàn bộ phần đất đai hàng trăm hecta và cơ sở hạ tầng đang xây dựng dở dang của Nhà máy Nhiệt Điện Kiên Lương lãng phí nằm đó hơn chục năm và hàng năm Kiểm toán E&Y đều nhắc nhở ITA loại trừ khoản đầu tư này. Xét thấy nếu thực hiện theo yêu cầu của đơn vị kiểm toán sẽ gây thiệt hại lớn cho Công ty và cổ đông, bà Yến đã nhận trách nhiệm cá nhân để hoàn lại khoản đầu tư này cho Công ty. Tuy nhiên, do trong quá trình công bố thông tin, nhà đầu tư đã hiểu sai thành bà Yến rút từ Công ty. Cho nên, ITA đã hủy bỏ giao dịch này để tránh hiểu lầm không đáng có.

Liên quan đến việc chậm trễ trong việc điều chỉnh/phân loại một số khoản mục, ITA cho biết, đối với khoản đầu tư 1.752 tỷ đồng tại TEDC, đến BCTC soát xét bán niên, Công ty mới điều chỉnh chuyển từ khoản mục Đầu tư góp vốn vào đơn vị khác sang Đầu tư vào công ty liên kết do Công ty chưa kịp thời cập nhật tỷ lệ sở hữu trong năm 2021 và phải đến năm 2022 mới tiến hành phân loại lại.

Còn với khoản dự phòng phải trả 27 tỷ đồng, ITA thông tin đây là khoản tiền liên quan đến vụ kiện với Công ty Quốc Linh. Ban đầu trong năm 2021, Công ty không nhất trí với bản án của tòa án nên không ghi nhận vào BCTC. Tuy nhiên, đến năm 2022, Công ty đã ghi nhận theo kiến nghị từ đơn vị kiểm toán nhằm đảm bảo nguyên tắc thận trọng trong kế toán.

Cuối cùng là về việc điều chỉnh giảm chi phí lãi vay 46 tỷ đồng, do đến năm 2022, ITA mới nhận được thông báo từ phía ngân hàng về việc giảm tiền lãi vay (công văn được lập ngày 12/07/2021) nên mới thực hiện điều chỉnh trong năm nay.

P.V