Sự chuyển mình phục hồi kinh tế Canada trong đại dịch COVID-19

Biến động kinh tế…

Ban đầu, nền kinh tế được dự kiến sẽ tăng trưởng mạnh mẽ từ việc đóng cửa diện rộng, và cổ phiếu đã mang lại lợi nhuận vượt trội, nhưng một vài yếu tố đang tạo ra áp lực về lạm phát và sẽ là khôn ngoan khi mọi người mong đợi tính đột biến và làm giảm bớt các kỳ vọng cho năm tiếp theo. Theo thống kê từ Western Canada Select (WCS), giá dầu tăng vọt đến 104.1% trong tháng 9 năm 2021 so với năm 2020, giá thực phẩm đang tăng và người tiêu dùng chỉ mới bắt đầu cảm nhận các tác động từ con số này. Tăng trưởng kinh tế vẫn đang dao động nhẹ nhưng dưới mức trước đại dịch, và dường như không có khả năng thu hẹp khoảng cách này trước đầu nửa năm 2022. 

Chuỗi cung ứng đang dần hồi phục dưới tác động của lạm phát dẫn đến nhiều chi phí cũng tăng đáng kể, đạt 4.4% vào tháng 9 - mức cao nhất trong 18 năm trở lại đây, đồng thời phá vỡ chỉ số chi tiêu của người tiêu dùng trong cả nước. Mặt khác, tăng trưởng GDP quý 3 đạt khoảng 1.9%, kém hơn so với dự đoán, phần lớn là do những vướng mắc trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Các vấn đề về cung ứng có thể sẽ tiếp tục ảnh hưởng đến một số nhà sản xuất xuất khẩu nhất định trong những tháng tới, và sẽ hạn chế họ tận dụng nguồn cầu lớn từ thị trường Mỹ. 

Cụ thể, riêng ngành công nghiệp ô tô đã bị thiếu hụt chip bán dẫn, và doanh số bán lẻ đã giảm do thiếu hàng hóa cung ứng sẵn có. Thêm vào sự sụt giảm GDP, kinh tế Canada đã gánh chịu một năm thảm họa khô hạn nghiêm trọng trong ngành nông nghiệp. Nếu áp lực chuỗi cung ứng được gải quyết sớm hơn dự kiến, và sự tiết kiệm của người tiêu dùng cũng như khuyến khích của chính phủ tiếp tục thúc đẩy nền kinh tế trong những tháng đầu năm, thì Canada có thể được lợi do tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ hơn và lạm phát nhất thời. Tác động của việc giảm bớt lạm phát sẽ làm cho Canada trở nên cạnh tranh hơn so với các nước còn lại trên thế giới.  Việc tăng lãi suất được dự báo sẽ dao động, nhưng có thể sẽ không xảy ra cho đến khi hoạt động kinh tế phục hồi về mức ít nhất là trước đại dịch, cũng có thể phải đến quý 3 năm 2022. Việc trì hoãn tăng lãi suất sẽ mở rộng vị thế tích cực của đất nước trên thị trường thế giới. 

Tỷ lệ việc làm dần cải thiện ổn định

Tỷ lệ việc làm đang dần được cải thiện ổn định và tiết kiệm trong các hộ gia đình đang tăng lên trong khi người tiêu dùng chờ đợi giải quyết các vấn đề về chuỗi cung ứng. Khi năm 2022 mở ra, lĩnh vực tiêu dùng chủ lực có thể  gia tăng giá cả để bù đắp chi phí cao hơn trước đây - điều này cũng cho thấy hứa hẹn lợi nhuận đáng kể. Nhiều công ty lớn trong lĩnh vực bán lẻ, cùng các nhà bán lẻ khủng lồ sẽ được hưởng lợi từ những người mua sắm mà mong muốn tiêu dùng nhiều hơn. 

Thay đổi cục diện của thị trường kéo theo những thuận lợi, khó khăn nhất định. Dường như các lĩnh vực như Năng lượng và Tiện ích sẽ chiếm ưu thế theo dự kiến trong chu kỳ lạm phát hiện tại này. Về lĩnh vực Công nghệ thông tin, vốn đã phải đối mặt nhiều khó khăn mang tính lịch sử trong suốt giai đoạn lạm phát cao vì chi tiêu tiêu dùng và kinh doanh thấp, cũng đang dịch chuyển trong một “làn sóng mới”. Trào lưu làm việc tại nhà, mua sắm trực tuyến hay học tập qua phương tiện điện tử phát sinh do đại dịch đã tạo nên sự phụ thuộc mạnh mẽ vào máy tính và công nghệ trong cuộc sống hàng ngày, và điều này biến ngành công nghệ thông tin trở thành phần tất yếu của nền kinh tế tổng quan. Lĩnh vực Công nghệ thông tin của Canada nói chung đã tăng trưởng nhanh gấp đôi so với phần còn lại của nền kinh tế trong thập kỷ qua và hiện tại, chiếm 5% GDP của Canada, trong khi ICT xuất khẩu vượt ngưỡng 10 tỷ USD trong năm 2020. 

Tăng trưởng công nghệ tiêu dùng, và tăng mức đầu tư kinh doanh vào công nghệ để duy trì tính cạnh tranh, có thể làm cho lĩnh vực này trở thành một ngoại lệ trong tương lai.  Điểm mấu chốt ở đây là, khi thế giới thoát khỏi tác động của đại dịch và sự biến động cho các nhà đầu tư trong năm tới có thể sẽ phụ thuộc vào thời gian phục hồi của chuỗi cung ứng toàn cầu và tác động của lạm phát.

Trong một diễn biến khác, nhằm tác động phục hồi kinh tế, ngày 24/11, Đảng Tự do của Thủ tướng Canada Justin Trudeau đã phác thảo một dự luật về hỗ trợ nền kinh tế phục hồi sau đại dịch COVID-19 với đối tượng nhắm đến là các doanh nghiệp đang nỗ lực phục hồi và một số nhóm lao động.

Dự luật này đã được trình lên Hạ viện Canada trong cùng ngày và là một trong 4 dự luật mà chính phủ nước này muốn các nghị sĩ thông qua trước kỳ nghỉ Đông. Theo đó, Đảng Tự do đề xuất hỗ trợ thu nhập 300 CAD (hơn 236 USD) mỗi tuần cho những lao động bị mất việc "do các biện pháp phong tỏa liên quan đến dịch COVID-19 tại khu vực của họ” từ nay đến mùa Xuân năm 2022. Các khoản thanh toán sẽ có hiệu lực hồi tố từ ngày 24/10 khi gói trợ cấp trong giai đoạn đại dịch dành cho những người thất nghiệp hết hạn.

Chính phủ Canada nhấn mạnh những đề xuất trên được đưa ra trong bối cảnh nền kinh tế nước này không còn trong giai đoạn khủng hoảng như khi mới bị đại dịch "tổng tấn công". Tình trạng "đan xen" giữa tỷ lệ thất nghiệp cao và sự thiếu hụt lao động là những lý do khiến Chính phủ Canada muốn hướng tới sự hỗ trợ có mục tiêu rõ ràng hơn với hy vọng có thể kích hoạt các doanh nghiệp tuyển dụng lao động. 

Theo ước tính, gói hỗ trợ mới kể trên có trị giá 7,4 tỷ CAD (5,85 tỷ USD), tuy nhiên để gói hỗ trợ này được thông qua tại Hạ viện, Chính phủ của Thủ tướng Trudeau sẽ cần sự ủng hộ của ít nhất một đảng khác. Đảng Bảo thủ và Khối Quebec cho biết có thể ủng hộ gói hỗ trợ này, trong khi đảng Dân chủ mới (NDP) cho biết, không thể ủng hộ do nó giảm bớt sự hỗ trợ dành cho người lao động.

Phong Dương - CEO Campbell Immigation