Lãnh đạo doanh nghiệp hãy kết nối với đồng nghiệp bằng sự đồng cảm nhưng phải dẫn dắt họ với lòng trắc ẩn

Tất nhiên, loại cảm thông này rất quan trọng để lãnh đạo doanh nghiệp hiệu quả. Nhưng có quá nhiều sự đồng cảm có thể là một vấn đề đè nặng bạn – nhà lãnh đạo của doanh nghiệp. Vì vậy, 1 nhà nghiên cứu Hoa Kỳ đã nói với các nhà lãnh đạo rằng nước này rằng, thực ra họ không cần phải nhận những khó khăn của những người mà họ dẫn dắt về mình, nếu làm được vậy thì một gánh nặng to lớn sẽ được trút bỏ khỏi vai họ.

Thay vì mang theo gánh nặng của sự đồng cảm, bạn có thể học cách trải nghiệm cảm xúc thăng hoa của lòng trắc ẩn. Đây là một sự thay đổi lớn trong cách các nhà lãnh đạo gắn bó với nhóm của họ, một sự thay đổi mang lại lợi ích to lớn cho tất cả các bên. Nó bắt đầu với sự hiểu biết về sự khác biệt giữa sự đồng cảm và lòng trắc ẩn.

Sự đồng cảm và lòng trắc ẩn: Sự khác biệt là gì?

Hãy bắt đầu với một số định nghĩa. Các từ “đồng cảm” và “lòng trắc ẩn” cũng như “thông cảm” đôi khi được sử dụng thay thế cho nhau. Tất cả chúng đều đại diện cho những đặc điểm tích cực, vị tha nhưng chúng không đề cập đến cùng một trải nghiệm. Sẽ rất hữu ích nếu bạn xem xét hai phẩm chất riêng biệt của lòng trắc ẩn: hiểu người khác đang cảm thấy gì và sẵn sàng hành động để giảm bớt đau khổ cho người khác.

Chúng ta cảm thấy rất tiếc khi chúng ta không sẵn sàng hành động và ít hiểu biết về trải nghiệm của người khác. Chúng ta chỉ đơn giản là cảm thấy tiếc cho họ. Chúng ta cảm thấy sự thông thông cảm là khi sự sẵn lòng giúp đỡ và sự hiểu biết của chúng ta về đối phương có sự gia tăng nhỏ - chúng ta cảm thấy nỗi đau của họ.

Với sự đồng cảm, chúng ta có được sự hiểu biết sâu sắc, gần gũi về trải nghiệm của người kia. Chúng ta cảm thấy điều đó với với đối phương -  chúng ta tiếp nhận cảm xúc của người kia và biến những cảm xúc đó thành của riêng mình. Mặc dù là một việc cao cả phải làm nhưng không nhất thiết giúp ích cho người kia, ngoại trừ việc có thể khiến họ cảm thấy bớt cô đơn hơn trong trải nghiệm của mình.

Chúng ta có lòng trắc ẩn khi hiểu rõ những gì người kia đang trải qua và sẵn sàng hành động. Sự hiểu biết của chúng ta về trải nghiệm của người khác nhiều hơn sự đồng cảm bởi vì chúng ta dựa vào nhận thức về cảm xúc cũng như sự hiểu biết về lý trí của mình. Lòng trắc ẩn xuất hiện khi chúng ta rời xa sự đồng cảm và tự hỏi bản thân rằng, có thể làm gì để hỗ trợ người đang đau khổ. Theo cách này, lòng trắc ẩn là một ý định so với một cảm xúc.

Vì sao vấn đề này lại quan trọng?

Paul Polman, cựu Giám đốc điều hành của Unilever, nói như thế này: “Nếu tôi lãnh đạo bằng sự đồng cảm, tôi sẽ không bao giờ có thể đưa ra một quyết định nào. Tại sao? Bởi vì với sự đồng cảm, tôi phản chiếu cảm xúc của người khác và điều này khiến tôi không thể coi đó là điều tốt đẹp hơn ”.

Paul nói đúng. Ngay cả với nhiều lợi ích của nó, sự đồng cảm có thể là một hướng dẫn hành động kém cho các nhà lãnh đạo.

Sự đồng cảm thường giúp chúng ta làm điều đúng nhưng đôi khi nó cũng thúc đẩy chúng ta làm điều sai. Nghiên cứu của Paul Bloom - Giáo sư khoa học nhận thức và tâm lý học tại Đại học Yale và là tác giả của cuốn sách “Against Empathy” (Chống lại sự đồng cảm) đã phát hiện ra rằng, sự đồng cảm có thể làm sai lệch phán đoán của chúng ta. Trong nghiên cứu của mình, hai nhóm người đã nghe đoạn ghi âm của một cậu bé mắc bệnh nan y mô tả nỗi đau của mình. Một nhóm được yêu cầu xác định và cảm nhận cậu bé. Nhóm còn lại được hướng dẫn lắng nghe cậu bé một cách khách quan và sử dụng cảm xúc. Sau khi nghe đoạn ghi âm, mỗi người được hỏi liệu họ có chuyển cậu bé lên danh sách ưu tiên điều trị do các bác sĩ y tế quản lý hay không. Trong nhóm tình cảm, 75% số người tham gia quyết định đưa anh ta lên danh sách chống lại ý kiến của các chuyên gia y tế - có khả năng khiến những người bệnh nặng hơn gặp nguy hiểm. Trong nhóm khách quan, chỉ có 33% số người tham gia đưa ra khuyến nghị tương tự.

Với tư cách là nhà lãnh đạo, sự đồng cảm có thể làm lu mờ phán đoán của chúng ta, khuyến khích sự thiên vị và khiến chúng ta kém hiệu quả hơn trong việc đưa ra các quyết định khôn ngoan. Tuy nhiên, không nên tránh hoàn toàn. Một nhà lãnh đạo không có sự đồng cảm giống như một động cơ không có bugi - đơn giản là nó sẽ không gắn kết. Sự đồng cảm là điều cần thiết để kết nối và sau đó chúng ta có thể tận dụng tia lửa để dẫn dắt bằng lòng trắc ẩn.

Và đây là thách thức đối với hầu hết các nhà lãnh đạo: chúng ta có xu hướng bị mắc kẹt bởi sự đồng cảm của mình, khiến chúng ta không thể chuyển sang lòng trắc ẩn.

Tránh cái bẫy của sự đồng cảm và dẫn dắt bằng lòng trắc ẩn

Vượt qua cái bẫy đồng cảm là một kỹ năng quan trọng đối với bất kỳ nhà lãnh đạo nào. Khi thành thạo kỹ năng này, bạn sẽ phải nhớ rằng việc tránh xa sự đồng cảm không khiến bạn trở nên kém nhân văn hoặc kém tử tế hơn. Thay vào đó, nó giúp bạn có thể hỗ trợ mọi người tốt hơn trong những thời điểm khó khăn. Trong bài viết có 6 chiến lược chính để sử dụng sự đồng cảm làm chất xúc tác để dẫn dắt với nhiều lòng trắc ẩn hơn và bắt đầu từ chính việc hiểu sự khác biệt về sự đồng cảm và lòng trắc ẩn đã được trình bày ở trên.

Hãy lùi lại 1 bước trong việc cân nhắc về tinh thần và cảm xúc trong công việc: Để tránh mắc phải một cái bẫy về thấu cảm khi bạn ở cùng một người đang đau khổ, hãy cố gắng lùi lại 1 bước để suy nghĩ thấu đáo trước khi đưa ra quyết định. Bước ra khỏi không gian cảm xúc để có cái nhìn rõ ràng hơn về hoàn cảnh và con người. Chỉ với quan điểm này, bạn mới có thể giúp đỡ họ 1 cách hiệu quả và mang tính chất công việc. Bằng cách tạo ra khoảng cách tình cảm này, bạn có thể cảm thấy mình bị đối xử không tốt. Nhưng hãy nhớ rằng, bạn không rời xa người đó. Thay vào đó, bạn đang tránh xa vấn đề tình cảm để bạn có thể giúp giải quyết vấn đề công việc.

Hỏi xem họ cần gì: Khi bạn hỏi câu hỏi đơn giản "Bạn cần gì?" bạn đã bắt đầu một giải pháp cho vấn đề bằng cách cho người đó cơ hội để suy nghĩ về những gì có thể cần thiết. Điều này sẽ thông báo cho bạn tốt hơn về cách bạn có thể giúp đỡ họ. Và đối với người đau khổ, bước đầu tiên để được giúp đỡ là cảm thấy được lắng nghe và nhìn nhận.

Hãy nhớ sức mạnh của việc không-hành-động: Các nhà lãnh đạo thường giỏi hoàn thành công việc. Nhưng khi mọi người gặp thách thức, điều quan trọng cần nhớ là trong nhiều trường hợp, mọi người không cần giải pháp của bạn; họ cần sự lắng nghe của bạn và sự hiện diện quan tâm của bạn. Nhiều vấn đề chỉ cần được lắng nghe và thừa nhận. Theo cách này, thực hiện “không hành động” thường có thể là phương tiện trợ giúp mạnh mẽ nhất.

Huấn luyện người đó để họ có thể tìm ra giải pháp cho riêng mình: Lãnh đạo không phải là giải quyết vấn đề cho mọi người. Đó là về sự trưởng thành và phát triển của mỗi người vì vậy họ cần được trao quyền để giải quyết các vấn đề của chính họ. Tránh tước bỏ cơ hội học hỏi cuộc sống này của mọi người bằng cách giải quyết thẳng thắn các vấn đề của họ. Thay vào đó, hãy huấn luyện họ và cố vấn cho họ. Chỉ cho họ một con đường để tìm ra câu trả lời của riêng họ.

Thực hiện chăm sóc bản thân: Thể hiện trắc ẩn cho bản thân bằng cách thực hành chăm sóc bản thân thật sự. Muốn quản lý được người khác tốt hơn thì cần phải quan tâm tới việc quản lý cảm xúc của chính mình. Những nhiệm vụ như tiếp xúc với những người lao động có vấn đề về cảm xúc hay sức khỏe tâm thần, nhiệm vụ tiếp thu, phản ánh và chuyển hướng cảm xúc của người khác có thể gây ra cho nhà lãnh đạo sự choáng ngợp và kiệt sức. Vì vậy, chúng ta với tư cách là nhà lãnh đạo phải thực hành tự chăm sóc bản thân: nghỉ ngơi, ngủ và ăn uống đầy đủ, vun đắp các mối quan hệ có ý nghĩa, và thực hành chánh niệm - sự biết rõ được những gì đang có mặt, đang xảy ra. Chúng ta cần tìm cách kiên cường, vững vàng và hòa hợp với bản thân. Khi chúng ta xuất hiện ở nơi làm việc với những phẩm chất này, mọi người có thể dựa vào chúng ta và tìm thấy sự an ủi và thoải mái trong cuộc sống của chính chúng ta – những nhà lãnh đạo doanh nghiệp.

Anh Đức