Kỹ năng mềm - thứ tri thức đắt đỏ trong thế giới hiện đại

16:31 12/04/2022

Cuộc sống hiện đại đang xoay chuyển với tốc độ chóng mặt, đòi hỏi tất cả mọi người phải thích ứng với những chuyển biến ấy. Tuy nhiên để có thể thích ứng linh hoạt và hiệu quả đòi hỏi kỹ năng sống phong phú. Khi mà mọi thứ đều diễn ra quá nhanh, chúng ta phải lựa chọn giữa phát triển kiến thức chuyên môn và phát triển kỹ năng mềm.

Kỹ năng mềm là gì mà mọi người đều quan tâm tới

Kỹ năng mềm có thể hiểu là một tập hợp kỹ năng liên quan đến những tương tác trong cuộc sống. Một trong số kỹ năng mềm có thể kể đến: Kỹ năng giao tiếp, kỹ năng lãnh đạo, khả năng làm việc nhóm, kỹ năng thích ứng linh hoạt…

Kỹ năng mềm là công cụ hỗ trợ đắc lực cho thành công của mỗi người – Ảnh: Internet
Kỹ năng mềm là công cụ hỗ trợ đắc lực cho thành công của mỗi người – Ảnh: Internet.

Thực tế cho thấy, phần lớn những người thành công trong một lĩnh vực ngành nghề nào đó chỉ sở hữu khoảng 25% kỹ năng chuyên môn, phần còn lại là kỹ năng mềm. Điều khác biệt lớn nhất giữa hai loại kỹ năng này là kỹ năng chuyên môn có thể học được qua sách vở còn kỹ năng mềm chỉ có thể được hình thành qua quá trình rèn luyện và thực hành.

Lấy ví dụ, kỹ năng ngôn ngữ và kỹ năng giao tiếp. Kỹ năng ngôn ngữ có thể được học qua các loại sách vở và tài liệu, tuy nhiên kỹ năng sử dụng ngôn ngữ để giao tiếp chỉ có thể được phát triển bằng cách thực hành giao tiếp. Bạn có thể đọc hiểu và viết ra những tài liệu bằng Tiếng Anh nhưng để giao tiếp hiệu quả và trơn tru bằng Tiếng Anh lại là một câu chuyện khác.

Chính vì không thể được hình thành qua sách vở, các kỹ năng mềm ngày càng được đặc biệt quan tâm hơn bởi các nhà tuyển dụng. Thực trạng tại Việt Nam cho thấy, số lượng sinh viên tốt nghiệp mỗi năm tương đối lớn, tuy nhiên tỷ lệ xin được việc làm lại không cao như thế. Nguyên nhân chính được các nhà tuyển dụng đưa ra do ứng viên có kiến thức cơ bản nhưng thiếu kỹ năng mềm liên quan, khó có thể hòa nhập môi trường làm việc.

Bằng cấp chỉ thể hiện tình trạng học vấn của bạn nhưng kỹ năng mềm sẽ thể hiện bạn là ai trong môi trường công việc.

Kỹ năng mềm - nền kinh tế tri thức đắt giá nhất hiện nay

Khi mà xã hội ngày càng phát triển hướng chuyển đổi số và công nghệ hóa, năng lực học thuật ngày càng được đặt nặng hơn. Mặc dù dù được đặt nặng hơn, năng lực học thuật hiện nay không còn là một thứ quá khó để tiếp cận, tất cả kiến thức chuyên môn hay kinh nghiệm ngành nghề đều có thể được tìm thấy trên Internet. 

Tất cả kiến thức chuyên môn đều là vô nghĩa khi không thể áp dụng trong cuộc sống - Ảnh: Internet
Tất cả kiến thức chuyên môn đều là vô nghĩa khi không thể áp dụng trong cuộc sống - Ảnh: Internet.

Chỉ duy nhất kỹ năng mềm vẫn giữ nguyên cách tiếp cận là thực hành và tương tác với cuộc sống. Có thể thấy kỹ năng mềm là một loại tri thức cực kì có giá trị trong cuộc sống liên tục xoay chuyển liên tục như hiện nay. 

Mọi loại kỹ năng chuyên môn đều sẽ là vô nghĩa khi bạn không thể áp dụng chúng vào cuộc sống và công việc. Kỹ năng mềm cho phép mọi người cùng nhau phối hợp tốt hơn trong các dự án, động não và đàm phán, đồng thời thu thập hỗ trợ và khuyến khích sự tham gia của những người khác. Kỹ năng mềm cho phép chúng ta thích ứng với tốc độ xoay chuyển chóng mặt ở ngoài cuộc sống. 

Đại dịch vừa qua đã cho thấy tầm quan trọng của kỹ năng mềm khi mà hàng ngàn học sinh, sinh viên và người trẻ đã gặp rất nhiều khó khăn với việc học và làm việc trực tuyến. Những khó khăn lớn nhất có thể kể để là vấn đề quản lý thời gian, quản lý sức khỏe tinh thần và khả năng nắm bắt các cơ hội trong môi trường mới. 

Có thể thấy, thế giới ngoài kia liên tục thay đổi đòi hỏi con người phải thích nghi linh hoạt hơn nữa. Nhưng nếu chúng ta chỉ quan tâm tới việc phát triển kỹ năng chuyên môn hay học vấn thì sẽ không bao giờ có thể bắt kịp được với những thay đổi đó. Kỹ năng mềm đặc biệt là kỹ năng thích ứng cần phải được quan tâm nhiều hơn nữa.

Đưa khái niệm “kỹ năng mềm” đến gần hơn với giới trẻ

Đứng trước bối cảnh thế giới chuyển biến quá nhanh như vậy, các trường học cũng đã bắt đầu quan tâm hơn tới kỹ năng mềm bên cạnh việc cung cấp kiến thức học thuật. Kỹ năng mềm dần sẽ trở thành một phần hành trang của các bạn học sinh, sinh viên trong môi trường hiện đại thông qua các chương trình và lớp học dạy kỹ năng mềm nhằm đưa khái niệm “kỹ năng mềm” đến gần hơn với học sinh và sinh viên.

Tọa đàm Tư vấn định hướng kỹ năng mềm cho sinh viên - Ảnh: Trường Đại học Trà Vinh
Tọa đàm Tư vấn định hướng kỹ năng mềm cho sinh viên - Ảnh: Trường Đại học Trà Vinh.

Bên cạnh các chương trình được tổ chức bởi trường học thì những tổ chức quốc tế và tổ chức phi chính phủ cũng đã phát động nhiều cuộc thi và sự kiện nhằm nâng cao đời sống tinh thần và phát triển kỹ năng thích ứng cũng như kỹ năng quản lý của học sinh, sinh viên. 

Trong tương lai, chúng ta sẽ không còn phải lựa chọn trau dồi giữa hai kỹ năng mềm và kỹ năng cứng nữa. Khi đó việc trau dồi kiến thức là quá trình trau dồi song song của hai kỹ năng kể trên. 

Cuộc sống chuyển biến nhanh nhưng điều đó không đồng nghĩa với việc con người sẽ phải chạy theo những thay đổi đó, con người chúng ta thích ứng với những thay đổi để sống tốt hơn chứ không phải thích ứng chỉ để tồn tại.

Khánh Hà