"Hiểu lầm" chỉ đạo từ Thủ tướng, khoản nợ 25 năm của Vinawaco tại Vietcombank vẫn chưa thể giải quyết

Cho tới nay, khoản vay được hình thành từ hơn 25 năm trước của Tổng công ty Xây dựng đường thủy (Vinawaco) tại Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) vẫn chưa được giải quyết do các bên bất đồng quan điểm.

Khoản vay này xuất phát từ việc năm 1995, được sự chỉ đạo của các cơ quan có thẩm quyền, Vinawaco đã tiếp nhận 3 tàu vận tải hoạt động không có hiệu quả để hỗ trợ khó khăn cho Công ty Vietrancimex. Tuy nhiên việc tiếp nhận 3 tàu vận tải này không bổ sung nguồn lực cho đơn vị tiếp nhận mà lại khiến Vinawaco gặp nhiều khó khăn, lâm vào tình trạng phá sản. 

 Trước thực trạng trên, vào đầu những năm 2000, Bộ GTVT, Bộ Tài chính đã trình Thủ tướng Chính phủ phương án xử lý tài chính cho doanh nghiệp. Tiếp nhận ý kiến, Thủ tướng Chính phủ đã đồng ý hỗ trợ Vinawaco xử lý nợ vay tồn đọng 3 tàu vận tải tại Công văn số 791/VPCP-KTTH ngày 21/2/2005.

Đáng nói, Công văn số 8019/BGTVT - QLDN báo cáo Thủ tướng về việc xử lý khoản nợ Vietcombank tại Vinawaco hồi cuối tháng 8/2020, Bộ GTVT cho biết, do hiểu nhầm ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, văn bản của Ngân hàng Nhà nước, Vinawaco đã hạch toán xóa toàn bộ nợ và lãi phát sinh, không còn hồ sơ, không theo dõi trên sổ sách kế toán từ năm 2005.

Liên tiếp 10 năm sau đó (2005 - 2015), Vietcombank và Vinawaco không thực hiện đối chiếu công nợ, Kiểm toán Nhà nước và kiểm toán độc lập thực hiện kiểm toán báo cáo tài chính các năm trước đây không đề cập đến nội dung này, nên Tổng công ty không phát hiện hạch toán sai. 

Sự việc chỉ được phát hiện vào năm 2016 khi Vietcombank - Chi nhánh TP Hồ Chí Minh đột ngột thông báo cho Vinawaco về khoản nợ tại Ngân hàng, sau đó gửi các văn bản kiến nghị Chính phủ, Bộ GTVT hỗ trợ xử lý khoản công nợ nói trên. 

Theo văn bản gửi Vietcombank ngày 29/11/2019 HĐQT Vinawaco (cổ đông Nhà nước chỉ còn nắm giữ khoảng 30% vốn điều lệ) đã từ chối xác nhận để xử lý khoản nợ tại Vietcombank. Theo HĐQT Vinawaco, do khoản nợ của Vietcombank không có trong Hồ sơ xác định doanh nghiệp để cổ phần hóa của Tổng công ty, không có trong sổ sách kế toán của Công ty cổ phần nên pháp nhân mới tại Vinawaco tuyên bố không có trách nhiệm kế thừa đối với khoản nợ mà Vietcombank tuyên bố. 

Trong khi trước đó hồi tháng 8/2019, Ngân hàng Nhà nước đã có Văn bản số 6239/NHNN-TD, trong đó đề nghị Bộ GTVT chỉ đạo Vinawaco thực hiện hoàn trả khoản nợ (gốc, lãi) tại Vietcombank theo đúng quy định và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. 

Ngân hàng Nhà nước cũng đề nghị Bộ GTVT chỉ đạo làm rõ trách nhiệm trong việc đối chiếu công nợ của Vinawaco với Vietcombank khi thực hiện cổ phần hóa, để xảy ra tình trạng doanh nghiệp đã hạch toán giảm trừ nợ phải trả, trong khi Vietcombank vẫn đang theo dõi hạch toán nợ phải thu của doanh nghiệp và xử lý các vấn đề liên quan theo quy định của pháp luật.

Linh Anh