Hai kịch bản tăng trưởng kinh tế do VEPR đưa ra trong năm 2021

10:36 16/02/2021

Theo báo cáo kinh tế vĩ mô mới nhất, Viện nghiên cứu kinh tế và chính sách (VEPR) đưa ra hai kịch bản tăng trưởng kinh tế cho Việt Nam.

Trong bản Báo cáo Kinh tế Vĩ mô quý IV và cả năm 2020, Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (VEPR) cho biết, tăng trưởng kinh tế Việt Nam quý IV/2020 đạt mức 4,48%, cao hơn so với quý III/2020 (2,62%). 

Tính chung năm 2020, GDP Việt Nam tăng 2,91%, mức tăng trưởng dương, thuộc nhóm tốt nhóm tốt nhất so với các nước trong khu vực và quốc tế trong bối cảnh kinh tế toàn cầu nhiều trắc trở và khó khăn.

Ảnh minh họa
Ảnh minh họa.

Theo báo cáo kinh tế vĩ mô mới nhất, Viện nghiên cứu kinh tế và chính sách (VEPR) đưa ra hai kịch bản tăng trưởng kinh tế cho Việt Nam. Trong đó, VEPR nghiêng về kịch bản cơ sở - bệnh dịch không lan rộng trong phần lớn thời gian của năm và kinh tế nội địa tiếp tục hoạt động bình thường với sự dần trở lại trạng thái bình thường của kinh tế toàn cầu.

Bệnh dịch ở nhiều trung tâm kinh tế - tài chính quan trọng trên thế giới có thể tái xuất hiện cục bộ trên quy mô nhỏ ở một số quốc gia. Theo đó, mức độ tác động của Covid–19 lên các ngành nông lâm ngư nghiệp, sản xuất chế biến chế tạo và các ngành trong khu vực dịch vụ sẽ không nghiêm trọng hơn so với năm 2020. Tăng trưởng kinh tế cả năm được dự báo ở mức 5,6-5,8%.

Kịch bản thứ hai là kịch bản bất lợi, dịch Covid-19 trong nước bùng phát với biến thể mới của virus SARS-CoV-2 trong năm 2020 khiến hoạt động kinh tế bị gián đoạn. 

Đồng thời, bệnh dịch ở nhiều trung tâm kinh tế- tài chính quan trọng trên thế giới không có nhiều cải thiện, dù các nỗ lực đưa vaccine ngừa Covid-19 vào đời sống đã diễn ra, nhưng hiệu quả tới người dân chưa đạt quy mô lớn.

Bên cạnh đó, việc đi lại trên thế giới chưa phục hồi. Do đó, dịch vụ lưu trú và ăn uống không có động lực hồi phục do thiếu khách du lịch nước ngoài, trong khi nhu cầu trong nước với các loại hình dịch vụ này cũng bị hạn chế do tình trạng hạn chế đi lại và sinh hoạt do bệnh dịch.

Ngoài ra, hệ thống doanh nghiệp, đặc biệt là khu vực tư nhân, bắt đầu bộc lộ những tổn thương lớn do khả năng chống chọi dần suy kiệt. Đầu tư công tiếp tục được thúc đẩy nhằm hỗ trợ tổng cầu. 

Tăng trưởng kinh tế cả năm được dự báo ở mức 1,8 - 2,0%.

"Chúng tôi vẫn nghiêng về kịch bản cơ sở hơn cho tăng trưởng kinh tế Việt Nam. Nền kinh tế Việt Nam nhiều khả năng sẽ đạt mức tăng trưởng trong khoảng 5,6-5,8% trong cả năm 2021", theo VEPR. 

"Lưu ý rằng, cả hai kịch bản nêu trên đều giả định hệ thống y tế trong nước vẫn chống chọi được với dịch bệnh trong nước. Nếu quy mô dịch bệnh vượt quá tải của hệ thống y tế, thì các nỗ lực thúc đẩy tăng trưởng sẽ chịu ảnh hưởng nặng nề, khó dự báo được hậu quả sẽ ra sao", VEPR nhấn mạnh.

Trong năm 2020, Ngân hàng Nhà nước đã ba lần hạ các công cụ lãi suất điều hành. Tuy nhiên, không gian chính sách không còn rộng rãi như vậy trong năm 2021. Do đó, VEPR đánh giá chính sách vĩ mô nhằm hỗ trợ tăng trưởng kinh tế và an sinh xã hội sẽ gặp nhiều hạn chế hơn.

Do nguồn lực tài khóa hạn hẹp sau nhiều năm thâm hụt ngân sách, cùng với việc chính sách tiền tệ bị ràng buộc với các mục tiêu về lạm phát và tỷ giá, Việt Nam không thể theo đuổi các chính sách vĩ mô theo cách tương tự như các nước khác trên thế giới, ví dụ như nới lỏng tiền tệ quy mô lớn.

Thêm vào đó, việc phòng chống dịch Covid-19 và trợ cấp an sinh xã hội do ảnh hưởng của dịch bệnh cũng đang tạo áp lực lớn lên cán cân ngân sách. Ưu tiên hàng đầu lúc này là đảm bảo an sinh xã hội, giữ ổn định môi trường kinh tế vĩ mô, giảm gánh nặng cho các doanh nghiệp phải dừng hoạt động và hỗ trợ các doanh nghiệp còn hoạt động.

Do vậy, VEPR cho rằng chính sách tiền tệ, cụ thể là công cụ lãi suất trong năm 2021 sẽ giảm hiệu quả đáng kể. Bên cạnh đó, cần lưu ý tình trạng bong bóng tài sản đang hình thành trên thị trường chứng khoán và thị trường bất động sản.

Bảo Bảo