Epic kiện Apple: Thách thức pháp lý có thể làm thay đổi tương lai của nền kinh tế kỹ thuật số

12:28 04/05/2021

Kể từ khi được ra mắt vào năm 2008, Apple App Store đã trở thành “cánh cổng” duy nhất kết nối ba bên gồm ứng dụng và iPhone và iPad. Trong khi đó, các nền tảng khác, chẳng hạn như Android của Google, cho phép tải xuống ứng dụng thông qua các cửa hàng của bên thứ ba. Tuy nhiên, đối với bất kỳ nhà phát triển nào muốn sử dụng thiết bị di động của Apple, lựa chọn chỉ có một, đó là App Store hoặc không có gì.

Ảnh minh họa
Ảnh minh họa. (Ảnh: internet)

Động thái mới của Apple đã thiết lập quyền lực và tạo ra những thách thức lớn đối với các nhà sản xuất ứng dụng. Câu hỏi đặt ra hiện nay, liệu chính sách của Apple chỉ là một mô hình kinh doanh cực kỳ thành công hay vi phạm luật chống độc quyền của Hoa Kỳ?

Từ lâu, các nhà phát triển ứng dụng và các nhà quan sát trong ngành công nghệ đã phàn nàn về các chính sách của Apple. Đỉnh điểm của sự vụ xảy ra vào mùa hè năm ngoái khi Epic cập nhật ứng dụng Fortnite cực kỳ phổ biến của mình cho iOS. Với bản cập nhật, người chơi được khuyến khích mua tiền ảo (được sử dụng cho các vật phẩm như trang phục và biểu tượng cảm xúc trực tiếp từ Epic thay vì từ trong ứng dụng Fortnite). Trong đó, những người chơi đã sử dụng hệ thống thanh toán của Epic sẽ nhận được thông báo chiết khấu một phần của Apple. Do vi phạm các quy tắc đối với các kênh thanh toán bên ngoài, những thông báo này đã dẫn đến việc trò chơi nhanh chóng bị xóa bỏ khỏi App Store. Những người chơi hiện tại không thể nhận được bản cập nhật cho trò chơi và những người chơi mới không thể tải xuống ứng dụng.

Epic đã châm ngòi cuộc chiến khi khởi động một chiến dịch rầm rộ với hashtag #FreeFortnite. Công ty thậm chí còn phát hành một quảng cáo châm biếm đánh bại quảng cáo "năm 1984" nổi tiếng của Apple. Theo vụ kiện, Epic cáo buộc rằng Apple nắm độc quyền phân phối các ứng dụng iOS và các quy tắc của Apple về thanh toán là bất hợp pháp vì đã loại bỏ các đối thủ tiềm năng. Trong hồ sơ gửi lên tòa án, Epic cho biết công ty sẽ ra mắt cửa hàng ứng dụng iOS riêng biệt và cung cấp hệ thống thanh toán rẻ hơn, quyết không tuân theo các quy tắc của Apple. “Giống như nhiều ứng dụng khác, Epic buộc phải tính giá cao hơn đối với các giao dịch mua hàng trong ứng dụng của người dùng trên Fortnite để trả khoản thuế 30% của Apple”, công ty viết trong đơn khiếu nại.

Về phía Apple lập luận rằng công ty hoạt động độc quyền, người tiêu dùng và người hâm mộ Fortnite không bị buộc phải sử dụng thiết bị Apple hoặc nền tảng ứng dụng của Apple. Khoản phí 30% thu trên các giao dịch ứng dụng có thể so sánh với 30% hoa hồng mà các cửa hàng ứng dụng và cửa hàng kỹ thuật số khác tính cho trò chơi điện tử. Apple lần nữa khẳng định chính Epic đã cố gắng tạo ra một cuộc khủng hoảng pháp lý để có thể khởi kiện mô tả Epic "hành động cố ý phá hoại" nhằm phá vỡ hợp đồng với Apple .

Công ty cho biết thêm, App store là nơi để người dùng tải xuống các ứng dụng iOS nhưng đó không phải là địa chỉ duy nhất mà người dùng có thể tìm thấy Fortnite hoặc các trò chơi điện tử khác. Tất nhiên, Apple là một phần của thị trường rộng lớn hơn các nhà phân phối trò chơi điện tử bao gồm Microsoft, Sony, Nintendo, Valve và Epic. Cùng với đó, các quy tắc nền tảng riêng của Apple được cho là những lý do chính đáng chẳng hạn như bảo vệ người tiêu dùng khỏi những ứng dụng độc hại. Theo luật pháp Hoa Kỳ, độc quyền không phải bất hợp pháp, nhưng nếu cố gắng duy trì độc quyền với chi phí cạnh tranh thì đó sẽ là một câu chuyện khác. Một số chuyên gia pháp lý cho rằng, ở góc độ cạnh tranh, vụ việc của Apple phức tạp hơn trường hợp vi phạm thông thường.

Vụ kiện cấp cao sẽ có sự tham gia của các nhân chứng bao gồm Giám đốc điều hành Apple Tim Cook cùng nhân sự cao cấp tại tập đoàn. Ngoài ra đại diện của Facebook và Microsoft trong vai trò người làm chứng. Các email và bài thuyết trình của công ty có thể nổ ra một cuộc chiến khốc liệt tại phiên tòa xét xử. Sự kiện được đánh giá không chỉ gây ảnh hưởng lớn đối với Apple và hệ sinh thái iOS mà còn tác động sâu sắc đối với các ứng dụng khác cũng như nền kinh tế ứng dụng tổng thể vốn đã phát triển lên hàng trăm tỷ đô la và hỗ trợ hàng triệu việc làm. Trường hợp này sẽ làm thay đổi cách hoạt động của nhiều giao dịch mua hàng trong ứng dụng hoặc tạo tiền đề cho các nền tảng công nghệ phải đặt ra các quy tắc riêng cho một thế giới kỹ thuật số ngày càng phát triển. Bên cạnh đó, Quốc hội đã có những đề xuất luật mới nhằm hạn chế những người chơi lớn nhất ngành công nghệ trong bối cảnh thung lũng silicon mở rộng phạm vi hoạt động và thậm chí có thể định hình tương lai rộng lớn hơn của các quy định chung.

TL