Để logistics TP. Hồ Chí Minh cạnh tranh bình đẳng, vươn tầm quốc tế

16:00 04/10/2021

TP.HCM là đầu tàu, là trung tâm kinh tế của cả nước, đóng góp hơn 22% GDP và khoảng 27% tổng thu ngân sách của cả nước. Đây là đầu mối xuất nhập khẩu hàng hóa của cả vùng với thế giới. Để logistics TP HCM trở thành ngành dịch vụ mũi nhọn, cần có các chính sách phát triển hữu hiệu trong đó sự ra đời của Hiệp hội Logistics TP.HCM ra đời là cấp thiết.

Kịch bản ngành logistic tại TP. HCM

Theo Phó cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công thương) Trần Thanh Hải, trong đợt áp dụng Chỉ thị 16 quả qua tại 19 tỉnh, thành phố phía Nam vừa qua, lượng hàng hóa xuất khẩu tại khu vực này tương đương khoảng 9.000 tỷ đồng xuất khẩu mỗi ngày, chiếm đến 45% giá trị xuất khẩu của cả nước. Khi vaccine Covid-19 cho người dân được “phủ” rộng khắp thì việc mở cửa trở lại phục hồi sản xuất kinh doanh là vô cùng cần thiết. Trong tương lai chưa thể loại bỏ hoàn toàn dịch bệnh nhưng việc thích nghi và sống chung với dịch bệnh là điều tất yếu. 

Cảng Cát Lái
Cảng Cát Lái.

Đánh giá về hoạt động ngành logistics tại TP. HCM, ông Võ Tân Thành – Phó Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), Giám đốc VCCI tại TP. HCM khẳng định ngành logistics là ngành rất quan trọng trong nền kinh tế quốc dân, đóng góp 4-5% GDP của cả nước và chi phí ngành logistics hiện nay từ 19-20%, có đóng góp quan trọng trong sự nghiệp phát triển kinh tế xã hội của Thành phố. Tuy nhiên, ngành logistics tại Việt Nam còn nhiều bất cập, nguồn nhân lực thiếu, trình độ hạn chế, ứng dụng CNTT còn nhiều hạn chế, đặc biệt do phần lớn cũng do nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ, nên tính liên kết giữa các doanh nghiệp còn lỏng lẻo, khi mà phần lớn doanh nghiệp logistics đều tại Tp. HCM và các vùng lân cận, cần sự hợp tác giữa các doanh nghiệp trong vùng. Vì đó logistics cần được chú trọng đẩy mạnh hoạt động.

Nhận định rõ về tầm quan trọng của ngành đối với nền kinh tế và đời sống nhân dân TP. HCM, bà Phan Thị Thắng – Phó Chủ tịch UBND thành phố HCM cho biết, TP.HCM là một đô thị hàng đầu, là trung tâm kinh tế lớn, quan trọng mang tầm chiến lược của cả nước. Thành phố có thế mạnh về thương mại, dịch vụ; có lợi thế về nguồn nhân lực và cơ sở hạ tầng thương mại, xuất nhập khẩu. Không chi phục vụ cho riêng nội bộ thành phố mà còn phục vụ cho toàn Vùng Kinh tế trọng điểm phía Nam, trong đó có vai trò hết sức quan trọng của hoạt động logistics.

Bà cho biết, khi phê duyệt “Đề án Phát triển ngành logistics Thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2025, định hướng đến năm 2030”, thành phố xác định logistics là “mạch máu của nền kinh tế”. Và thật vậy, trong suốt thời gian chống dịch vừa qua, logistics chính là những đoàn xe chuyên chở thiết bị y tế, thuốc chữa bệnh đến từng Bệnh viện tuyến đầu; là chuyên cơ vận chuyển vaccine từ các nước về phục vụ nhân dân; là xe tải, tàu thủy đưa thực phẩm thiết yếu từ  các tỉnh về Thành phố, và là shipper giao hàng đến từng hộ dân trong những ngày siết chặt giãn cách. 

Bà Phan Thị Thắng – Phó Chủ tịch UBND thành phố HCM
Bà Phan Thị Thắng – Phó Chủ tịch UBND thành phố HCM.

Giai đoạn từ nay đến năm 2025-2030, Thành phố đặt mục tiêu: (1) Tốc độ tăng trưởng doanh thu dịch vụ logistics của doanh nghiệp TP.HCM đạt 15% vào năm 2025, và đạt 20% vào năm 2030; (2) Tỷ trọng đóng góp của logistics vào GRDP TP.HCM đến năm 2025 đạt 10% và đến năm 2030 đạt 12% bằng 06 nhóm giải pháp chính; trong đó tập trung 03 nhóm giải pháp then chốt:

Thứ nhất, hình thành các trung tâm logistics: Thành phố đang nghiên cứu thành lập 07 trung tâm logistics với tổng diện tích 623 ha, phân bổ rộng khắp các địa bàn giáp ranh thành phố để tăng cường kết nối tỉnh/thành, nâng cao năng suất trung chuyển hàng hóa xuất nhập khẩu; đồng thời làm trung tâm phân phối, hỗ trợ cho hệ thống bán lẻ, thương mại điện tử nội thành, kéo giảm ùn tắc giao thông và giảm thiểu sự phụ thuộc vào các hệ thống kho trung tâm của các hệ thống phân phối hiện đại đang phân bổ tại các tỉnh lân cận gây rất nhiều bị động trong thời gian dịch bệnh diễn biến phức tạp vừa qua.

Thứ hai, về ứng dụng công nghệ thông tin: Thành phố mong muốn sớm thiết lập hệ sinh thái logistics, sử dụng dữ liệu dùng chung cho cả doanh nghiệp và cơ quan nhà nước, từ đó tối ưu hóa quá trình lưu chuyển hàng hóa (xuất nhập khẩu, phân phối nội địa), góp phần kéo giảm chi phí logistics. Tình hình dịch bệnh vừa qua cho thấy chúng ta cần khẩn trương hơn nữa việc số hóa ngành logistics.

Thứ ba, về đào tạo, bồi dưỡng nhân lực ngành logistics: Thành phố xác định phải trở thành trung tâm đào tạo, cung cấp nhân lực logistics cho khu vực phía Nam và cả nước. Vì xét cho cùng, nguồn nhân lực là thế mạnh nội tại và chiến lược của Thành phố.

Ngoài ra, Thành phố sẽ tổ chức các nhóm giải pháp về kết nối cung cấp dịch vụ logistics; thúc đẩy hợp tác, liên kết vùng về logistics; tổ chức gặp gỡ thường niên với cộng đồng doanh nghiệp logistics…

Hiệp hội Logistics TP.HCM ra đời là cấp thiết

Tôi muốn nhấn mạnh vai trò quan trọng của logistics đối với nền kinh tế và đời sống nhân dân thành phố, để thấy rằng việc thành lập Hiệp hội Logistics TP.HCM là rất cấp thiết, để cộng đồng doanh nghiệp logistics TP.HCM có nơi phát ngôn chính thức và đồng hành với Thành phố trong những dự án phát triển logistics cụ thể”. Đây là lời nhấn mạnh của bà Phan Thị Thắng – Phó Chủ tịch UBND thành phố HCM nhấn mạnh tại Đại hội lần thứ nhất, nhiệm kỳ 2021 – 2026 do Ban vận động thành lập Hiệp hội Logistics Tp. HCM đã tổ chức ngày 30/9/2021. Hiệp hội HLA sẽ chịu sự quản lý trực tiếp của Sở Công Thương TP. HCM theo Quyết định số 2474 của UBND TP. HCM ngày 08/7/2021.

Theo đại diện UBND TP. HCM, bà Phan Thị Thắng đặt vấn đề với các doanh nghiệp, nhất là với Ban chấp hành Hiệp hội HLA nhiệm kỳ 2021 - 2026 với hai vấn đề. Thứ nhất, bên cạnh sự phát triển của logistics để phục vụ cho xuất nhập khẩu, cần phải quan tâm đầu tư thỏa đáng cho logistics phục vụ lưu chuyển hàng hóa nội địa; tổ chức vận chuyển hàng hóa thông suốt, an toàn giữa TP. HCM với các tỉnh phía Nam; tổ chức phân phối hàng hóa để phục vụ hơn 10 triệu dân của TP. HCM và là bài học cần rút ra sâu sắc sau thời gian chống dịch vừa qua. Thứ 2, thương mại điện tử là xu hướng phát triển tất yếu của thương mại trong nước và xuất nhập khẩu, do đó việc phát triển hạ tầng dịch vụ logistics phục vụ cho thương mại điện tử là nhiệm vụ cấp bách trong giai đoạn này.

Nhấn mạnh về tầm quan trọng của HLA giúp các doanh nghiệp cùng kết nối thành chuỗi giá trị liên kết, nhằm tạo cho hoạt động logistics thành phố được phát triển, Ông Bùi Tá Hoàng Vũ, Giám đốc Sở Công Thương TP. HCM chia sẻ: “Sở Công thương TP. HCM sẽ phối hợp chặt chẽ dù là trong điều lệ, chúng tôi là đơn vị quản lý Nhà nước về hoạt động của hội, nhưng chúng tôi xem đây là đối tác quan trọng mà Sở Công thương TP. HCM sẽ phối hợp, xác lập nội dung thúc đẩy 7 nhóm nội dung quan trọng trong thực hiện đề án phát triển logistics TP. HCM, tạo diễn đàn hoạt động thường niên có tính liên kết với khu vực và quốc tế”. 

Vũ Đào