Cuộc đua lên mặt trăng của Jeff Bezos và Elon Musk

00:00 12/10/2020

Elon Musk và Jeff Bezos là hai cái tên đại diện cho mảng hàng không vũ trụ tư nhân với hành trình lên mặt trăng rất khác nhau: Blue Origin của Jeff Bezos luôn đề cao phương châm "chậm và chắc", trong khi đó SpaceX của Elon Musk lại "di chuyển nhanh và phá vỡ mọi thứ".

Ngày 9.5, Jeff Bezos đã tổ chức họp báo xác nhận công ty tên lửa Blue Origin sẽ đưa thế hệ tên lửa mới New Glenn lên vũ trụ vào năm 2021. Vị tỉ phú sáng lập Amazon cũng tiết lộ rằng công ty của ông sẽ giúp NASA đưa con người lên mặt trăng trước khi nhiệm kỳ của tổng thống Trump kết thúc.

Bezos không đơn độc. Những năm qua tới mặt trăng ngày một ráo riết, NASA đã tuyên bố kế hoạch tạo dựng "cửa ngõ mặt trăng" - một trạm không gian xoay quanh mặt trăng được tạo nên nhờ sự kết hợp với các công ty hàng không vũ trụ. Trạm không gian này đã mở ra cơ hội cho các công ty tư nhân.

Ngoài Blue Origin, SpaceX của tỉ phú Elon Musk cũng sẽ thực hiện chiến dịch đưa người lên mặt trăng bằng cách sử dụng tên lửa hạng nặng Falcon Heavy. Elon Musk và Jeff Bezos là hai cái tên đại diện cho mảng hàng không vũ trụ tư nhân. Tuy vậy hai tỉ phú này lại vẽ ra hai con đường rất khác nhau để đến mặt trăng.

Blue Origin và SpaceX đều được kết tinh từ tầm nhìn của hai nhà sáng lập. Jeff Bezos thành lập Blue Origin năm 2000, ba năm sau khi cổ phiếu Amazon lên sàn chứng khoán đã mang về cho ông một gia tài đáng kể. Hai năm sau đó, sau khi vừa hoàn tất thương vụ bán đi PayPal, Musk cũng thành lập SpaceX.

Kể từ đó, hành trình của cả hai rẽ theo hai lối hoàn toàn khác biệt.

Cuộc đua lên mặt trăng của Jeff Bezos và Elon Musk  - ảnh 1

Tên lửa của Blue Origin đáp xuống trái đất sau khi phóng thành công. Ảnh: Blue Origin. 

 

Trong suốt 15 năm hoạt động, Blue Origin rất im hơi lặng tiếng, ngoại trừ sự kiện gây tranh cãi Jeff Bezos mua đất tại Texas để phục vụ cho hoạt động thử nghiệm của Blue Origin vào đầu những năm 2000.

Công ty từng đưa ra thông báo về việc ký hợp đồng với NASA và rót 25,7 triệu USD cho việc phát triển các hoạt động khám phá không gian. Bezos vẫn tiếp tục là chủ nhân duy nhất của Blue Origin. Forbes ước tính người đàn ông giàu nhất hành tinh đã đổ khoảng 1,5 tỉ USD thu được từ bán cổ phiếu Amazon vào Blue Origin.

Ngược lại, SpaceX lại là một cái tên thường xuyên thu hút được sự chú ý của dư luận. Tháng 12.2003, công ty cho phóng tên lửa đầu tiên Falcon One từ trụ sở chính tại Hawthorne, California đến Washington D.C để phô diễn khả năng trước một nhóm quan chức chính phủ, NASA và cục hàng không liên bang Mỹ - FAA. Musk cũng thường xuyên quảng bá cho công ty và những dự định cho tương lai của SpaceX. Với ông, SpaceX là công ty tiên phong trong việc giúp con người đưa nền văn minh của mình đến nhiều hành tinh khác.

SpaceX cũng hoạt động hết sức rầm rộ trong việc kêu gọi vốn đầu tư và ký kết các hợp đồng với chính phủ để hỗ trợ các hoạt động của công ty. Tính tới thời điểm hiện tại, công ty đã kêu gọi được 2,5 tỉ USD và đạt mức vốn hóa lên tới 31,5 tỉ USD, theo Pitchbook. Forbes ước tính Elon Musk vẫn là người nắm giữ hơn 50% cổ phần của SpaceX. Hồ sơ SEC cũng tiết lộ rằng công ty đang hướng tới mục tiêu gọi 500 triệu USD tiền vốn trong năm 2019.

Trong 10 năm qua, SpaceX vẫn luôn duy trì độ nóng trước công chúng khi mang phương châm "di chuyển nhanh và phá vỡ mọi thứ" của Silicon Valley tiến vào giới hàng không vũ trụ - một ngành trước giờ vẫn mang nặng tính truyền thống.

"Họ đã thử nghiệm được kha khá và vấp phải vài thất bại: một vài tên lửa đã nổ tung trước khi kịp hạ cánh. Nhưng họ luôn tự hào rằng mình đang nắm trong tay sự kỳ vọng của công chúng," Chad Anderson, nhà sáng lập của Space Angels, một công ty đầu tư mạo hiểm trong lĩnh vực hàng không vũ trụ nhận xét.

Cuộc đua lên mặt trăng của Jeff Bezos và Elon Musk  - ảnh 2

 SpaceX Falcon 9 đang được phóng thử nghiệm. Ảnh: SpaceX.

Ngược lại, Blue Origin lại rất hiếm khi thông báo về những dự tính tương lai của mình trừ những trường hợp bất đắc dĩ. "Bezos luôn tự hào rằng những khi đưa ra thông báo mới, ông sẽ nói về những thành tựu đã đạt được," Anderson cho hay.

Đến năm 2017, Blue Origin mới tiết lộ về sự tồn tại của con tàu Blue Moon. Vào mùa hè năm 2018, công ty này thông báo về kế hoạch lên mặt trăng trong vòng năm năm.

Bất chấp phương châm "chậm mà chắc" của Jeff Bezos, Elon Musk dường như đang dẫn trước. Blue Origin đã có được 11 lần phóng thành công, công ty này vẫn chưa chính thức đưa bất cứ tàu không gian nào lên quỹ đạo.

Trong khi đó, SpaceX đã có được 70 lần phóng lên quỹ đạo thành công, trong đó bao gồm cả tên lửa và 15 lần phóng tàu không gian lên trạm vũ trụ quốc tế. Đây là công ty đầu tiên phóng thành công tên lửa chở hàng hóa lên vũ trụ. Heavy Rocket cũng được công nhận là tên lửa đẩy thương mại mạnh nhất thế giới tại thời điểm hiện tại.

Dự kiến cuộc đua lên mặt trăng sẽ sớm có kết quả trong khoảng 5 năm nữa.  

Alex Knapp