Hội nhập Tỷ phú Chiến tranh giữa Nga - Ukraine

Cuộc chiến của Nga và Ukraine có thể làm rung chuyển các khối thương mại toàn cầu

Chia sẻ Facebook

Các chuyên gia cảnh báo rằng, đại dịch và chiến tranh giữa Nga và Ukraine là hai cuộc khủng hoảng lớn trên toàn cầu và có thể gây ra một số thay đổi lâu dài trong chuỗi cung ứng và thương mại. Đặc biệt, cuộc chiến ở Ukraine đã khiến các nước nghĩ đến việc cần có thêm các đối tác thương mại đáng tin cậy.

Cảnh trên không của các container và cần cẩu vận chuyển tại cảng Qingdao vào ngày 30 tháng 5 năm 2022 ở Qingdao, tỉnh Sơn Đông, Trung Quốc.

Cảnh trên không của các container và cần cẩu vận chuyển tại cảng Qingdao vào ngày 30 tháng 5 năm 2022 ở tỉnh Sơn Đông, Trung Quốc.

Peter Martin, Giám đốc nghiên cứu tại Công ty nghiên cứu hàng hóa Wood Mackenzie cho biết: “Nếu đại dịch Covid-19 nêu bật nhu cầu về chuỗi cung ứng, thì cuộc chiến ở Ukraine nhấn mạnh tầm quan trọng của việc có các đối tác thương mại đáng tin cậy”.

Giá năng lượng đã tăng vọt trong năm nay do cuộc tấn công dữ dội của Nga ở Ukraine gây bất ổn cho thị trường và các quốc gia phương Tây áp dụng các biện pháp trừng phạt đối với Moscow.

Trong tuần này, Liên minh châu Âu đã đồng ý cấm 90% lượng dầu nhập khẩu của Nga vào cuối năm nay. Moscow trước đó cũng đe dọa cắt nguồn cung để trả đũa. Điều đó đã khiến một quan chức Nga cho biết nước này sẽ tìm các nhà nhập khẩu khác và khi đó, lượng mua dầu từ Trung Quốc và Ấn Độ đã tăng vọt trong năm nay.

Liên minh châu Âu nhận được khoảng 40% lượng khí đốt tự nhiên từ các đường ống của Nga và khoảng 1/4 trong số đó chảy qua Ukraine.

Xuất khẩu ngũ cốc quan trọng, chẳng hạn như lúa mì đều đã bị ảnh hưởng. Hàng triệu tấn lúa mì từ Ukraine, một trong những nước xuất khẩu lúa mì lớn nhất thế giới, đã bị mắc kẹt trong nước, không thể đến được các quốc gia cần chúng. Đó là bởi vì lực lượng quân sự của Nga đã phong tỏa Biển Đen, nơi có các cảng quan trọng của Ukraine.

Trước chiến tranh, các cảng ở Biển Đen của Ukraine chiếm khoảng 90% lượng ngũ cốc xuất khẩu của nước này, theo Andrius Tursa, cố vấn Trung và Đông Âu tại Công ty tư vấn Teneo Intelligence.

Đề cập đến chiến tranh cũng như đại dịch, Peter Martin tại Wood Mackenzie nói thêm: “Những điều này có thể dẫn đến sự sắp xếp lại thương mại toàn cầu một cách lâu dài".

Khối thương mại

Martin nói rằng đó “không phải là dấu chấm hết” của toàn cầu hóa, nhưng thương mại toàn cầu có thể tổ chức lại thành hai hoặc nhiều “khối riêng biệt”.

Khối đầu tiên sẽ bao gồm Liên minh châu Âu, Mỹ và các đồng minh của họ - những người đã áp đặt các lệnh trừng phạt đối với Nga và liên kết trong việc cô lập Nga, các đồng minh đó có thể bao gồm Anh và Nhật Bản.

Một nhóm khác có thể là các quốc gia sẽ tìm cách chống lại cả hai bên. “Sẽ có một khối các quốc gia như Trung Quốc và Ấn Độ duy trì thương mại với cả các đồng minh bị trừng phạt và Nga - họ có thể lấy nhiều năng lượng và tài nguyên hơn từ Nga nhưng cần duy trì quan hệ tốt với các nền kinh tế lớn vốn có vai trò quan trọng", Martin nói.

Các tuyến đường thương mại

Martin cũng cho biết: Các tuyến đường thương mại bằng cả đường bộ và đường biển và lưu lượng đi qua chúng sẽ bị ảnh hưởng.

Kể từ khi chiến tranh bắt đầu, các chủ hàng đã tránh Biển Đen, nơi hoạt động quân sự của Nga đã ngăn chặn hoạt động vận chuyển thương mại. Điều đó gây ra tắc nghẽn ở các cảng khác ở châu Âu vì các chủ hàng đã phải thay đổi tuyến đường của họ.

“Hoạt động quân sự của Nga ở Biển Đen, các cuộc tấn công liên tục vào các cảng của Ukraine và hoạt động khai thác nặng nề ở vùng biển xung quanh các cảng khiến việc vận chuyển thương mại trở nên bất khả thi”, Andrius Tursa tại Teneo Intelligence.viết trong một ghi chú ngày 25/5.

Ông nói thêm rằng: “Nhiều đề xuất khác nhau để bỏ chặn việc tiếp cận Biển Đen của Ukraine đang được thảo luận, nhưng không có cách nào dễ dàng hoặc có khả năng xảy ra”.

Ukraine hiện đang cố gắng phát triển các tuyến đường sông và đất thay thế để xuất khẩu các sản phẩm thực phẩm sang các nước khác.

“Mặc dù công suất của các tuyến thay thế dự kiến sẽ tăng dần, nhưng việc xuất khẩu như vậy có thể sẽ phức tạp hơn và tốn kém hơn so với tuyến đường biển. Các cuộc tấn công tên lửa của Nga nhằm vào cơ sở hạ tầng đường sắt trên khắp Ukraine có thể làm phức tạp thêm công tác hậu cần”, Tursa nói.

Người thắng và kẻ thua

Theo Martin, bất kỳ sự chuyển hướng nào do những thay đổi đối với thương mại toàn cầu sẽ khiến một số nền kinh tế được hưởng lợi, chẳng hạn như Đông Nam Á, Mỹ Latinh và châu Phi.

Ông nói: “Xuất khẩu sẽ bị chuyển hướng, đòi hỏi phải tìm được thị trường mới cho hàng hóa và dịch vụ, và dịch vụ hậu cần được đưa vào để thích ứng với các luồng thương mại mới".

Martin nói: “Nga có thể sẽ là bên thua thiệt nhiều nhất vì mặc dù có thể xoay chuyển một số liên kết thương mại, nhưng nước này sẽ bị loại khỏi một tỷ trọng lớn của nền kinh tế toàn cầu".

Các vụ đóng cửa ở Trung Quốc, trung tâm sản xuất của thế giới cũng góp phần vào sự hỗn loạn của ngành vận tải biển và thương mại.

“Những gì chúng tôi dự kiến sẽ thấy trong thời gian tới rõ ràng là sự phụ thuộc ít hơn vào các tuyến thương mại Đông-Tây lớn giữa Trung Quốc và châu Âu, cũng như Trung Quốc và Mỹ", Christian Roeloffs, người sáng lập và Giám đốc điều hành của công ty đặt chỗ container - Container xChange cho biết.

Các tuyến đường có thể thay đổi và có thể mang lại lợi ích cho một số quốc gia Đông Nam Á như Việt Nam, nơi nhiều công ty đã và đang sản xuất hàng hóa của họ.

Mặt khác, những nơi như Singapore - nơi tàu bè thường đi qua trên đường đến Mỹ có thể bị mất, ông nói thêm, giải thích rằng Singapore có thể bị bỏ qua khi các chủ hàng đi từ các trung tâm sản xuất mới nổi của Việt Nam và Campuchia trực tiếp đến Mỹ.

Jason McMann, Trưởng bộ phận phân tích rủi ro địa chính trị của Morning Consult, cho biết: “Một số công ty đang bắt đầu sản xuất gần quê nhà hơn để hạn chế tình trạng chậm trễ giao hàng do đóng cửa nhà máy, giảm nguồn cung cấp lao động và các yếu tố rủi ro khác"

Bảo Bảo