Công ty cổ phần Thương mại Bảo Nguyên bị khởi tố vì xuất khẩu quặng bauxite thô

Thông tin từ Cục Điều tra chống buôn lậu cho biết, ngày 17/10/2019, Cty Bảo Nguyên đăng ký tờ khai xuất khẩu tại Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Cẩm Phả (Cục Hải quan Quảng Ninh). Hàng hóa xuất khẩu theo khai báo là 42.000 tấn “tinh quặng bauxite” hàm lượng AL2O3>=50%, khối lượng +/-10%; mã số HS 2606000090, thuế xuất khẩu 20%; Tổng trị giá lô hàng xuất khẩu 10.204.740.000 đồng, số thuế nộp 2.040.948.000 đồng. Lô hàng đã hoàn thành thủ tục hải quan, cơ quan hải quan cũng đã hoàn thành thủ tục kiểm tra hồ sơ và kiểm tra thực tế hàng hóa, doanh nghiệp đã nộp thuế xuất khẩu.

Sau đó, Viện Khoa học Địa chất và Khoáng sản đã phối hợp với Trung tâm Phân tích, Thí nghiệm địa chất (thuộc Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam) tiến hành phân tích mẫu theo 3 phương pháp gồm: phân tích khoáng vật; phân tích rơnghen và phân tích hóa.

Kết quả kiểm tra thực tế hàng hóa và kết quả giám định của cơ quan chức năng cho thấy toàn bộ 35 mẫu vật liên quan đến hơn 44.000 tấn quặng bauxite của Công ty Bảo Nguyên được Viện Khoa học Địa chất và Khoáng sản (Bộ Tài nguyên và Môi trường) kết luận là quặng thô, không được phép xuất khẩu theo Chỉ thị số 03/CT-TTg ngày 30/03/2015 của Thủ tướng Chính phủ.

Kết quả khám xét và giám định thực tế hàng hóa của cơ quan chức năng cũng cho thấy, tổng trọng lượng lô hàng là trên 44.123,020 tấn (nhiều hơn khối lượng khai hải quan 2.123,020 tấn), trị giá 10.814.052.800 đồng, số thuế phải nộp là 3.244.215.840 đồng (số thuế ẩn lậu là 1.203.267.840 đồng).

Hồ sơ chứng nhận đầu tư do Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Lạng Sơn thể hiện: Chất lượng quặng bauxite tại mỏ Léo Cao (Lạng Sơn) của Cty Bảo Nguyên khi chưa qua chế biến đã có hàm lượng AL2O3 từ 48,61% đến 53,22% và thuộc loại sa khoáng trầm tích. Tại công văn số 8228/BCT-CNNg ngày 25/8/2014, Bộ Công Thương cho phép cho Cty Bảo Nguyên xuất khẩu tinh quặng bauxite thuộc trường hợp cá biệt với hàm lượng AL2O3>=49% (bằng, thậm chí là thấp hơn hàm lượng AL203 của quặng thô khi chưa chế biến của mỏ Léo Cao).Tuy nhiên, doanh nghiệp đã lợi dụng việc cho phép này để xuất khẩu khoáng sản thô (bauxite) nhưng lại khai hải quan là tinh quặng với hàm lượng của khoáng sản thô.

Thậm chí, lô hàng quặng bauxite xuất khẩu thuộc tờ khai số 302816355501/B11 nêu trên của Cty Bảo Nguyên khi vận chuyển ra khỏi mỏ Léo Cao cũng không cân để xác định khối lượng, không lập phiếu xuất kho kiêm lệnh vận chuyển theo qui định của pháp luật.

Căn cứ vào kết quả kiểm tra thực tế, xác minh, thẩm định… Tổng cục Hải quan cho rằng, khi xuất khẩu lô hàng quặng bauxite thô nêu trên, Công ty Bảo Nguyên đã khai sai tên hàng, mã số, thuế suất hàng hóa từ quặng bauxite thô không được phép xuất khẩu, thành tinh quặng bauxite để xuất khẩu; đồng thời, khai khống số lượng tinh quặng tồn kho năm 2018 để xin phép UBND tỉnh Lạng Sơn phê duyệt kế hoạch xuất khẩu năm 2019 (Quyết định số 270/QĐ-UBND của UBND tỉnh Lạng Sơn), trị giá hàng hóa vi phạm lên đến trên 10 tỷ đồng.

Hành vi này của Công ty Bảo Nguyên có dấu hiệu của “Tội buôn lậu” theo qui định tại Điều 188, Bộ luật Hình sự năm 2015 (đã được sửa đổi bổ sung 2017). Do vậy, mới đây, Cục Điều tra chống buôn lậu thuộc Tổng cục Hải quan, đã khởi tố vụ án hình sự về “Tội buôn lậu” xảy ra tại cảng Cẩm Phả (Quảng Ninh), đối với việc xuất khẩu quặng bauxite thô của Công ty Bảo Nguyên. Quyết định khởi tố vụ án này đã Viện Kiểm sát nhân dân tối cao phê chuẩn.

Khoản 2 Chỉ thị số 03/CT-TTg ngày 30/3/2015 của Thủ tướng Chính phủ quy định về việc tăng cường hiệu lực thi hành chính sách, pháp luật về khoáng sản chỉ thị “Không xuất khẩu khoáng sản thô”.

Mặt khác, theo quy định tại Phụ lục I - Biểu thuế xuất khẩu theo danh mục mặt hàng chịu thuế ban hành kèm theo Nghị định 125/2017/NĐ-CP ngày 16/11/2017 của Chính phủ về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 122/2016/NĐ-CP ngày 01/9/2016 của Chính phủ, thì quặng thô có mã HS 2606.00.00.10, thuế xuất khẩu là 30%, còn tinh quặng có mã HS 2606.00.00.90, thuế xuất khẩu là 20%.

Trần Linh