Cách đưa chuỗi khối, internet vạn vật và theo dõi số liệu trực tuyến vào các chuỗi cung ứng của doanh nghiệp

10:00 23/12/2021

Ba công nghệ - chuỗi khối, internet vạn vật và theo dõi số liệu trực tuyến đã và đang mang lại những tiến bộ vượt bậc trong quản lý chuỗi cung ứng. Chúng giúp việc cải thiện dịch vụ khách hàng, đạt được các mục tiêu lợi nhuận và làm cho chuỗi cung ứng linh hoạt và bền vững hơn về mặt môi trường và quan hệ tốt với các cổ đông trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết. Bài viết này cung cấp thông tin cập nhật về các yêu cầu cần thiết để khai thác các công nghệ này và đưa ra lời khuyên về cách xây dựng chúng trong chuỗi cung ứng của bạn.

Chuỗi cung ứng ở thì hiện tại cần tích hợp chuỗi khối, internet vạn vật và theo dõi số liệu trực tuyến
Chuỗi cung ứng ở thì hiện tại cần tích hợp chuỗi khối, internet vạn vật và theo dõi số liệu trực tuyến. (Ảnh: ETHIC Intelligence)

Chuỗi cung ứng phải đáp ứng nhiều mục tiêu: tiêu chuẩn cao về đáp ứng nhu cầu khách hàng cao, mục tiêu lợi nhuận và khả năng phục hồi sau những sự gián đoạn. Các công ty cũng đang bắt đầu nhận thức được trách nhiệm trong việc chuẩn bị chuỗi cung ứng của mình cho một tương lai đầy biến động bằng cách đảm bảo rằng hệ thống sản xuất và vận chuyển của họ an toàn và thân thiện với môi trường, nguyên liệu thô được lấy từ các nguồn bền vững và người lao động được trả lương công bằng. Cho đến gần đây, chi phí để đạt được tất cả các mục tiêu này là cắt cổ đến mức bắt buộc các tổ chức phải đánh đổi. Tuy nhiên, theo dõi số liệu trực tuyến kết hợp với internet vạn vật và công nghệ chuỗi khối đang nhanh chóng khiến những mục tiêu này có thể đạt được.

Nghiên cứu của Vishal Gaur - Giáo sư về Quản lý Sản xuất và quản lý vận hành, công nghệ và thông tin tại Đại học Kinh doanh Cornell’s SC Johnson tại Hoa Kỳ đã chỉ ra rằng chuỗi khối có thể cải thiện đáng kể hiệu suất của chuỗi cung ứng. Nhưng việc nắm bắt tiềm năng của nó để có thể làm được như vậy đòi hỏi các chuỗi khối được cấp phép mới (Ví dụ các chuỗi khối trong đó giới hạn sự tham gia của các đối tác chuỗi cung ứng đã biết), các tiêu chuẩn dữ liệu và các quy tắc quản trị.

Các năng lực cần thiết để phát triển

Các công ty nên thực hiện bốn bước sau để củng cố chuỗi cung ứng của họ cùng với sự kiên nhẫn vì việc thực hiện các bước này và nhận được lợi nhuận sẽ mất 1 khoảng thời gian nhất định.

Thêm internet vạn vật vào chuỗi cung ứng và theo dõi chức năng của nó: Các tổ chức nên trang bị cho chuỗi cung ứng của mình các chức năng của internet vạn vật và khả năng theo dõi từng đơn vị linh kiện và hàng tồn kho thành phẩm. Nói một cách dễ hiểu, internet vạn vật đề cập đến khả năng máy móc sử dụng các cảm biến để tự động thu thập dữ liệu như nhiệt độ, áp suất, vị trí GPS, quét mã vạch và tự động tải dữ liệu này lên máy chủ điện toán đám mây thông qua internet. Internet vạn vật cho phép các tổ chức thu thập các loại dữ liệu mới từ các giai đoạn khác nhau trong chuỗi cung ứng của họ. Ví dụ, các thiết bị như vậy có thể theo dõi quá trình sản xuất một sản phẩm thực phẩm đóng gói từ việc tìm nguồn cung cấp nguyên liệu đến sản xuất, vận chuyển và bán lẻ, bao gồm cả tình trạng hàng tồn kho và điều kiện làm việc trong các cơ sở sản xuất và cơ sở vật chất hậu cần. Trong một số ngành, luật và quy định - chẳng hạn như Đạo luật hiện đại hóa an toàn thực phẩm (2011) và Đạo luật an ninh chuỗi cung ứng thuốc (2013) ở Hoa Kỳ và Chỉ thị về ngăn chặn thuốc giả (2013) và Thỏa thuận xanh ở châu Âu sẽ sớm yêu cầu các công ty theo dõi chuyển động của sản phẩm của họ, lưu giữ hồ sơ về chuyển động đó để thể hiện bằng chứng nhận dạng và đo lường tác động môi trường của các hoạt động trong toàn bộ chuỗi cung ứng. Thu thập dữ liệu là bước quan trọng đầu tiên để đạt được những mục tiêu này. 

Ghi lại dữ liệu giao dịch: Các tổ chức nên ghi lại dữ liệu giao dịch từ các thiết bị internet vạn vật trên một chuỗi khối có thể thu thập dữ liệu phi tập trung cực kỳ chi tiết và có thể được sử dụng để xác minh rằng các bản ghi giao dịch là xác thực. Một công ty có thể sử dụng dữ liệu này để đảm bảo nguồn cung ứng bền vững, cải thiện việc thực hiện các hợp đồng chuỗi cung ứng và thu được nguồn tài chính tốt hơn.

Chuẩn hóa và căn chỉnh dữ liệu từ các nguồn khác nhau: Điều này là cần thiết để sử dụng dữ liệu được thu thập từ các thiết bị internet vạn vật trong chuỗi cung ứng.

Giả sử một công ty sử dụng cảm biến nhiệt độ trong trung tâm thực hiện để ghi lại nhiệt độ lưu trữ mỗi giờ và máy quét hàng tồn kho để theo dõi sự di chuyển của hàng tồn kho vào và ra khỏi trung tâm thực hiện. Doanh nghiệp cần phải căn chỉnh các bảng dữ liệu này với nhau để tìm hiểu đơn vị hàng tồn kho được lưu trữ ở nhiệt độ nào trong thời gian bao lâu.

Một ví dụ khác là khi một công ty sản xuất sản phẩm tiêu dùng sử dụng chuỗi khối để cung cấp dầu cọ từ việc canh tác bền vững không phá rừng, đơn vị thu thập dữ liệu sẽ thay đổi trong chuỗi cung ứng từ quả cọ sang dầu đến các sản phẩm phái sinh đến các mặt hàng tiêu dùng thành phẩm. Dữ liệu ở mỗi công đoạn được kết hợp với hóa đơn nguyên vật liệu để truy nguyên nguồn gốc đầu vào trong từng lô thành phẩm. Doanh nghiệp muốn làm được như vậy đòi hỏi khả năng lưu trữ dữ liệu, nội suy các giá trị bị thiếu và phân tích mô tả.

Phát triển phân tích dự đoán và mô tả: Ví dụ, dữ liệu về nhiệt độ từ các trung tâm sản xuất có thể được sử dụng để dự đoán thời gian một sản phẩm thực phẩm sẽ chín hoặc hư hỏng. Mô hình dự đoán này sau đó có thể được sử dụng để hướng dẫn lập kế hoạch tồn kho và thiết kế các chương trình khuyến mãi cho các sản phẩm thực phẩm sắp hư hỏng. Làm như vậy sẽ cải thiện lợi nhuận và giảm lãng phí thực phẩm. Ripe.io - một tổ chức công nghệ nông nghiệp đã sử dụng dữ liệu truy xuất nguồn gốc từ quá trình sản xuất cà chua để liên hệ hương vị của cà chua chín với điều kiện trồng trọt. Các phân tích dự đoán cho phép công ty trồng nhiều loại cà chua khác nhau theo nhu cầu của các phân khúc khách hàng khác nhau. Một tổ chức khác – Dibiz, là một nền tảng chuỗi khối để tìm nguồn cung ứng dầu cọ bền vững đã phát hiện ra rằng dữ liệu cho các nông hộ nhỏ mà nền tảng của nó hiển thị cho tất cả các thành viên trong chuỗi cung ứng của mình cho phép các đại lý và nhà máy tối ưu hóa các tuyến đường lấy hàng dựa trên thực tế lần thu hoạch trái cây. Điều này làm giảm chi phí hậu cần, mang lại lợi ích cho nông dân và nhà máy. Ngoài ra, nó còn cải thiện chất lượng của quả khi đến nhà máy, dẫn đến tỷ lệ khai thác dầu cao hơn về sản lượng, giảm nguy cơ mất rừng và mang lại lợi nhuận cao hơn cho nông dân.

Bắt đầu từ đâu

Một tổ chức không cần thiết phải phát triển đồng thời cả bốn khả năng. Họ có thể phát triển chúng theo bất kỳ trình tự nào và ở bất kỳ quy mô nào. Ví dụ, một công ty có thể bắt đầu ghi lại dữ liệu giao dịch hiện có trên chuỗi khối và sử dụng nó để theo dõi chuyển động của các đơn vị trước khi đầu tư vào các thiết bị internet vạn vật để thu thập dữ liệu mới. Ngoài ra, công ty có thể bắt đầu sử dụng các thiết bị IoT và phân tích trước khi mua lại công nghệ chuỗi khối. Thật vậy, những khả năng này bổ sung cho nhau: Mỗi khả năng làm cho nó trở nên khả thi và hiệu quả hơn để phát triển những khả năng khác. Do đó, ngay cả những khoản đầu tư nhỏ vào công nghệ internet vạn vật, chuỗi khối và phân tích cũng có thể mang lại phần thưởng đáng kể về lâu dài.

Cách đo lường thành công về vấn đề này

Lợi ích thu được từ chuỗi khối, thiết bị internet vạn vật và theo dõi số liệu trực tuyến có thể được xem như một hệ thống phân cấp.

Ở cấp độ cơ bản, nguồn tạo ra giá trị được gặt hái nhanh chóng nhất là từ việc giảm các lỗi thực thi và cải thiện năng suất thông qua khả năng hiển thị, truy xuất nguồn gốc và tự động hóa các nhiệm vụ của chuỗi cung ứng. Lợi ích này đặc biệt hữu ích trong ngành dược phẩm, thực phẩm và vận chuyển, có thể được nhận ra rất nhanh chóng bởi vì nó có thể đạt được đơn giản bằng cách thu thập và ghi lại dữ liệu đã bị ẩn trước đó; nó không yêu cầu phân tích thêm. Ví dụ, Walmart Canada và DLT Labs đã sử dụng dữ liệu internet vạn vật và chuỗi khối để cải thiện độ chính xác của việc thanh toán cho các nhà cung cấp dịch vụ hậu cần vận tải đường bộ bên thứ ba. Họ đã giảm các tranh chấp thanh toán từ 70% xuống dưới 5%, dẫn đến tiết kiệm chi phí đáng kể và giải ngân thanh toán nhanh hơn.

Mức tăng tiếp theo dựa trên phân tích dự đoán và tối ưu hóa được áp dụng cho dữ liệu đã thu thập. Các ứng dụng như vậy mất nhiều thời gian hơn để phát triển nhưng có thể có giá trị lớn. Các ví dụ về Ripe.io và Dibiz mà tôi đã mô tả thuộc loại này.

Ngoài ra, các ứng dụng của loại hình này có thể thực hiện được trong các lĩnh vực như chuỗi cung ứng khép kín trong đó các nhà sản xuất chịu trách nhiệm thu gom các sản phẩm đã qua sử dụng từ người tiêu dùng và tái chế hoặc tận dụng chúng theo những cách an toàn và thân thiện với môi trường, theo dõi khí nhà kính được sử dụng tại mọi điểm trong chuỗi cung ứng và giảm lãng phí thực phẩm. Ví dụ, thông thường không thể phân biệt các lô sản phẩm thực phẩm dễ hư hỏng với nhau trong một trung tâm thực phẩm. Nhưng nếu từng lô được theo dõi riêng lẻ thì thời hạn sử dụng còn lại của lô có thể được tính toán và dữ liệu này có thể được sử dụng làm đầu vào để thiết kế các thuật toán mới để phân bổ khoảng không quảng cáo cho các cửa hàng bán lẻ, bếp súp và cửa hàng thực phẩm.

Nguồn lợi nhuận tiềm năng lớn nhất là sử dụng dữ liệu và phân tích để tạo ra các sản phẩm và dịch vụ mới, chẳng hạn như xây dựng các thị trường mới sử dụng dữ liệu blockchain để đối sánh người mua và người bán, viết các hợp đồng hiệu quả hơn tận dụng khả năng đo lường nỗ lực của hệ thống dựa trên blockchain và hiệu suất dễ dàng hơn và tận dụng khả năng hiển thị của các hoạt động trên các lớp của chuỗi cung ứng để tạo ra các sản phẩm tùy chỉnh.

Với kết quả của những tiến bộ khoa học kỹ thuật kể trên này, chuỗi cung ứng cuối cùng có thể thân thiện hơn với môi trường và cung cấp mức lương tốt hơn cho công nhân viên, môi trường an toàn không bị ô nhiễm và minh bạch hơn cho tất cả các thành viên trong chuỗi cung ứng và người tiêu dùng.

Anh Đức