28 triệu việc làm tại ASEAN sẽ bị thay thế bởi AI

Trong số 28 triệu này, sẽ có 6,6 triệu lao động cần được đào tạo thêm các kỹ năng mới như: Giải quyết vấn đề, tư duy thiết kế, giải quyết xung đột..., giúp người lao động linh hoạt hơn, đáp ứng được thị trường lao động phát triển không ngừng.

Tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới về ASEAN (WEF ASEAN), ông Naveen Menon - Chủ tịch Cisco khu vực ASEAN cho biết, hãng công nghệ của Mỹ này vừa công bố kết quả nghiên cứu về ảnh hưởng của trí tuệ nhân tạo (AI) cho thấy sẽ có sự dịch chuyển lớn về mô hình hoạt động, nhiều kỹ năng trong tương lai trở nên dư thừa.

Dịch chuyển lao động 

Cụ thể, nghiên cứu của Cisco tại 6 quốc gia gồm Việt Nam, Singapore, Indonesia, Malaysia, Thái Lan và Philippines với 21 ngành, 430 loại hình công việc trong giai đoạn 10 năm cho thấy, sẽ có những ngành công nghiệp trị giá hàng ngàn tỷ USD trong thời gian tới, với những bước đột phá dựa trên công nghệ tự động và trí tuệ nhân tạo.

Theo đó, AI sẽ tạo ra thêm 4,5 triệu công việc mới tại khu vực ASEAN trong vòng một thập kỷ tới. Trong đó, 1,8 triệu việc tạo ra trong ngành bán buôn bán lẻ; 0,9 triệu việc trong ngành chế tạo; 1 triệu việc trong ngành xây dựng; 0,4 triệu việc trong khối khách sạn, nhà hàng, một số ngành dịch vụ khác...

ASEAN hiện có 630 triệu dân, 90% trong số này có tiếp cận với internet. Báo cáo nghiên cứu của Cisco, đến năm 2020-2022, những công nghệ dựa trên trí tuệ nhân tạo sẽ khiến kỹ năng lao động phổ thông trở nên dư thừa trong tương lai. Người lao động kỹ năng thấp sẽ chịu rủi ro lớn nhất; trong đó lĩnh vực dễ bị tổn thương nhất là ngành dịch vụ, nông nghiệp. 

Đặc biệt, trong số 630 triệu dân thuộc 6 quốc gia này, 10 năm tới sẽ có 28 triệu, tương đương 10,2% tổng lực lượng lao động bị ảnh hưởng công việc do vị trí thay thế bởi AI.

Ông Naveen Menon cho rằng, trong số 28 triệu việc làm này, sẽ có 6,6 triệu việc làm với các kỹ năng không còn cần thiết trong tương lai. Cần bồi dưỡng thêm kỹ năng cho lao động hoặc họ sẽ phải dịch chuyển ngành nghề, học kỹ năng mới về giải quyết vấn đề, xử lý công việc hoặc chuyển sang nước khác để làm việc.

“Chẳng hạn người lao động tại Philippines sẽ phải chuyển sang làm việc tại Việt Nam vì công việc đó không còn cần thiết tại Philippines”, ông Naveen Menon nói.

Nước bị ảnh hưởng nhiều nhất là Singapore với 21%, tương đương khoảng 500.000 việc làm; Indonesia có 8%, tương đương 9,5 triệu việc làm; Malaysia là 7,4%, tương đương 1,2 triệu việc làm; Philippines là 10,1% với 4,5 triệu việc làm; Thái Lan là 11,9% với 4,9 triệu việc làm.

Con số này ở Việt Nam là 13,8% tương đương 7,5 triệu việc làm. Một số lĩnh vực đòi hỏi nguồn lao động lớn sắp tới bao gồm: Bán sỉ và lẻ (1,8 triệu việc làm mới); sản xuất (0,9 triệu việc làm), xây dựng (0,9 triệu việc làm) và phương tiện đi lại (0,7 triệu việc làm). 

Việt Nam cần làm gì trước sự tác động của AI 

Theo bà Lương Thị Lệ Thủy - Tổng Giám đốc Cisco Việt Nam, chắc chắn ngành kinh tế Việt Nam sẽ chịu nhiều ảnh hưởng trước sự tác động của AI, tuy nhiên Việt Nam cũng đã sẵn sàng cho sự chuyển đổi này, bao gồm việc áp dụng công nghệ để có thể khắc phục những thách thức, chớp lấy những cơ hội và vận hội mới...

Hiện, Việt Nam là một trong những điểm đến hấp dẫn của các nhà đầu tư nước ngoài, trong đó chi phí lao động thấp là một trong những lý do chính. Tuy nhiên bà Thủy cho rằng lợi thế này có thể sẽ thay đổi trong vòng 5 đến 10 năm tới trong khi đa số người lao động Việt Nam vẫn chưa có kỹ năng cao hoặc chưa lành nghề.

Theo đó Cisco khuyến cáo các quốc gia, doanh nghiệp cần tạo điều kiện để người lao động có cơ hội được đào tạo lại để chuẩn bị những kỹ năng sẵn sàng cho sự thay đổi công việc.

Thy Hằng