Vĩnh Phúc: Ra văn bản “hở sườn”, doanh nghiệp lách luật khai thác cát?

Theo báo cáo của UBND huyện Vĩnh Tường, trên địa bàn huyện có 7 đơn vị được UBND tỉnh Vĩnh Phúc cấp giấy phép khai thác cát, sỏi lòng sông Hồng thuộc địa bàn quản lý của 4 xã, gồm: Vĩnh Ninh, Vĩnh Thịnh, An Tường và Cao Đại.

Trong đó, xã Vĩnh Ninh có 4 đơn vị gồm Công ty TNHH Hữu Bích, Công ty MTV Sáng Sơn, Công ty cổ phần TMS khoáng sản và vật liệu xây dựng, Công ty cổ phần KeVin. Xã Vĩnh Thịnh có 2 đơn vị gồm Công ty cổ phần xây dựng Phong Châu, Công ty TNHH Cát Vàng. Xã An Tường có 1 đơn vị là Công ty TNHH Cát Vàng, một phần thuộc địa giới xã Vĩnh Thịnh. Xã Cao Đại có 1 đơn vị là Công ty cổ phần đầu tư VCI.

Bám vào “bùa hộ mệnh” là giấy phép của UBND tỉnh Vĩnh Phúc, các doanh nghiệp (DN) kể trên mặc nhiên biến khúc sông Hồng chảy qua huyện Vĩnh Tường thành một đại công trường khai thác, gây bức xúc trong nhân dân. Có thời điểm, hàng chục chiếc tàu cuốc rút ruột dòng sông khiến đất đai bị sạt lở, môi trường bị ô nhiễm nghiêm trọng.

Không thế chịu sự tra tấn của các DN này, trong khoảng thời gian từ ngày 28/11/2015 đến ngày 5/12/2015, nhiều người dân tại xã Vĩnh Thịnh và xã Vĩnh Ninh đã tập trung tại UBND xã và khu vực khai thác cát sông Hồng để phản đối hoạt động khai thác, vận chuyển cát sỏi của các DN.

Cụ thể, từ ngày 28/11/2015 đến ngày 3/12/2015, khoảng 200 người dân ở 4 thôn trong xã Vĩnh Thịnh là Khách Nhi Ngược, Khách Nhi Xuôi, An Lão Ngược, An Lão Xuôi đã tập trung tại trụ sở UBND xã và khu vực khai thác cát của Công ty cổ phần Phong Châu, Công ty TNHH Cát Vàng để phản đối việc khai thác cát với độ sâu quá giới hạn cho phép, khai thác cát gần kè Đê Bối, gần khu dân cư gây sạt lở bờ kè…

Người dân nơi đây đề nghị UBND tỉnh Vĩnh Phúc yêu cầu 2 công ty trên chấm dứt ngay hoạt động khai thác cát sông Hồng tại khu vực xã Vĩnh Thịnh.

Tình trạng tương tự cũng diễn ra ở xã Vĩnh Ninh. Trong hai ngày 4-5/12/2015, khoảng hơn 300 người dân thôn Kim Xa đã tập trung đánh trống tại khu vực khai thác cát trên sông Hồng và yêu cầu Công ty MTV Sáng Sơn phải dừng ngay việc khai thác cát, đồng thời di chuyển tàu cuốc ra ngoài khu vực khai thác do DN này có những vi phạm nghiêm trọng.

Trước thực trạng trên, UBND huyện Vĩnh Tường cũng đã ban hành văn bản gửi các cơ quan ban ngành kiến nghị: Để giải quyết dứt điểm tình trạng nêu trên, tránh việc người dân bức xúc và có những hành vi vi phạm pháp luật đáng tiếc xảy ra. UBND huyện Vĩnh Tường kính đề nghị Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh Vĩnh Phúc, các Sở, ban, ngành của tỉnh quan tâm chỉ đạo Đoàn kiểm tra liên ngành sớm làm rõ các nội dung hiện nay nhân dân đang bức xúc để tổ chức đối thoại với nhân dân.

Ngày 28/12/2015, UBND tỉnh Vĩnh Phúc có văn bản hỏa tốc gửi Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường, Giám đốc Công an tỉnh, thủ trưởng các Sở, ngành Xây dựng, Tư pháp, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Thanh tra, Cục Thuế, Chủ tịch UBND huyện Vĩnh Tường, Chủ tịch UBND các xã Vĩnh Thịnh, Vĩnh Ninh và 6 doanh nghiệp: Cty Cổ phần Kevin, Cty Cổ phần Xây dựng Song Châu, Cty TNHH Hữu Bích, Cty TNHH MTV Sáng Sơn, Cty Cổ phần TMS Khoáng sản và Vật liệu Xây dựng, Chi nhánh Cty Cát Vàng tại Vĩnh Phúc….

Văn bản nêu rõ: Sau khi xem xét nội dung Văn bản số 2160 ngày 24/12/2015 của UBND huyện Vĩnh Tường về việc đề nghị chỉ đạo các doanh nghiệp tạm dừng khai thác cát trên sông Hồng thuộc địa bàn huyện Vĩnh Tường, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Văn Chúc yêu cầu đoàn kiểm tra liên ngành tập trung kiểm tra ngay đối với các tổ chức, cá nhân hoạt động khai thác, vận chuyển cát, sỏi trên sông Hồng tại khu vực các xã Vĩnh Thịnh và Vĩnh Ninh huyện Vĩnh Tường trong việc chấp hành các qui định pháp luật về khai thác khoáng sản. Giao Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường phối hợp UBND huyện Vĩnh Tường, Công an tỉnh tăng cường chỉ đạo Công an huyện Vĩnh Tường xử lý các hành vi vi phạm theo đúng thẩm quyền và qui định của pháp luật.

Tuy nhiên, việc ra văn bản giải quyết kiểu “nửa vời” của UBND tỉnh Vĩnh Phúc đã tạo điều kiện cho doanh nghiệp “lách luật”, khai thác cát ở các địa bàn còn lại là xã An Tường và Cao Đại, khiến người dân địa phương tiếp tục bức xúc.

Ghi nhận của phóng viên Báo điện tử Congluan.vn (ngày 30/5), trên khúc sông Hồng thuộc địa bàn xã An Tường (giáp trạm bơm Liên Trì VT), tàu cuốc của Công ty Cát Vàng chi nhánh Vĩnh Phúc vẫn miệt mài “moi ruột” dòng sông khai thác cát.

Xác nhận sự việc tại hiện trường, đại diện Cty Cát Vàng cho rằng: thời gian qua, đơn vị vẫn túc tắc một vài con (con tàu cuốc – PV) ra vào.

Ngay sau khi nhận được tin báo của phóng viên, ông Lê Chí Thái, Phó chủ tịch huyện Vĩnh Tường đã cử đại diện Phòng TNMT huyện Vĩnh Tường và lãnh đạo xã An Tường xuống kiểm tra và yêu cầu Cty Cát Vàng dừng ngay việc khai thác.

Trao đổi với phóng viên, ông Nguyễn Văn Khước, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Vĩnh Phúc cho biết: Vừa qua, UBND tỉnh đã có văn bản yêu cầu tất cả các doanh nghiệp trên địa bàn huyện Vĩnh Tường dừng khai thác, những đơn vị nào không thực hiện là chống lệnh UBND tỉnh, Sở sẽ đề nghị Thanh tra lập biên bản để có căn cứ xử lý.

Về nguyên tắc, đã có công văn chỉ đạo của tỉnh là phải dừng, chúng tôi không thể ngày nào cũng ra sông để canh việc đó. Thêm vào đó, trong quy định phối hợp, UBND xã phải có trách nhiệm đầu tiên sau đó đến UBND huyện có trách nhiệm báo cáo liên ngành Công an, Sở Tài nguyên và Môi trường để phối hợp – ông Khước cho biết thêm.

Tuy nhiên, khi xem xét lại văn bản 8296/UBND-NN5 chỉ đạo của Phó chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Văn Chúc, ông Khước cho rằng: Việc chỉ yêu cầu dừng tại 2 khu vực Vĩnh Thịnh và Vĩnh Ninh là lỗi văn bản. Ra văn bản như thế này thì doanh nghiệp lách luật được rồi. Tại buổi làm việc, ông Khước đã yêu cầu Thanh tra Sở báo cáo ngay lên UBND tỉnh để ra lại văn bản dừng luôn địa bàn An Tường, Cao Đại.

Sau khi nhận được tin báo của phóng viên, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Vĩnh Phúc đã cử Đoàn liên ngành xuống kiểm tra, tuy nhiên đã không bắt được quả tang Cty Cát Vàng chi nhánh Vĩnh Phúc khai thác cát. Câu hỏi đặt ra, nguồn tin bị lọt phải chăng có sự “bảo kê” của cá nhân nào đó?