UNESCO chính thức xét ghi danh Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt

00:00 12/10/2020

Ủy ban Liên chính phủ Công ước Bảo vệ Di sản văn hóa phi vật thể 2003 của UNESCO chính thức họp phiên toàn thể tại Ethiopia. 

Được biết, Hồ sơ Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt là 1/18 Hồ sơ Quốc gia đạt đủ 5 tiêu chí của UNESCO xét ghi danh vào Danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Tín ngưỡng thờ Mẫu là một tín ngưỡng dân gian thuần Việt, có lịch sử lâu đời, biến chuyển thích ứng với sự thay đổi của xã hội. Tín ngưỡng thờ Mẫu có nguồn gốc từ quan niệm thần thánh hóa thiên nhiên của người Việt cổ, dưới khái niệm Thánh Mẫu, hay nữ thần Mẹ. Tục này thể hiện khả năng tích hợp rất lớn với đạo Phật, đạo Giáo, đạo Nho cùng tín ngưỡng dân gian của đồng bào các dân tộc thiểu số, để cuối cùng trở thành một tín ngưỡng đa văn hóa, đa tộc người. Hoạt động nổi bật của tín ngưỡng thờ Mẫu là nghi lễ chầu văn, ẩn chứa những giá trị văn hóa nghệ thuật rất độc đáo. Nó là kho tàng truyền thuyết, thần tích, huyền thoại về thần linh. Đó còn là các hình thức diễn xướng với âm nhạc, ca hát, nhảy múa, các hình thức trang trí, kiến trúc dân gian phong phú, hấp dẫn. Tại phiên họp này, Hồ sơ Quốc gia Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt chính thức được Ủy ban Liên chính phủ Công ước Bảo vệ Di sản văn hóa phi vật thể 2003 của UNESCO xem xét ghi danh là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Tín ngưỡng thờ Nữ thần - Mẫu do cộng đồng người Việt sáng tạo từ lâu đời, là sản phẩm của tư duy, nhận thức về tự nhiên và xã hội của cư dân nông nghiệp lúa nước với điều kiện sống và môi trường tự nhiên xung quanh. Tín ngưỡng thờ Mẫu chứa đựng nhiều giá trị đạo đức và nhân văn sâu sắc. Đó là tâm thức “Uống nước nhớ nguồn”, trong đó người Mẹ - Mẫu là trung tâm. Bên cạnh đó, Tín ngưỡng thờ Mẫu còn là sự tích hợp nhiều hình thức văn hóa dân gian bản địa như: Âm nhạc, ngôn ngữ, tri thức dân gian, nghề thủ công truyền thống, trang phục, kiến trúc, ẩm thực… mà tiêu biểu là nghi lễ Chầu văn - một hình thức sân khấu tâm linh huyền ảo và mang đầy tính thiêng. Tín ngưỡng thờ Mẫu có sự phát triển lâu dài và gắn bó chặt chẽ với nền văn minh lúa nước. Thông qua các yếu tố văn hóa truyền thống như trang phục, âm nhạc, múa, diễn xướng dân gian trong lên đồng và lễ hội, người Việt thể hiện quan niệm của mình về lịch sử, di sản văn hóa, vai trò của giới và bản sắc tộc người. Sức mạnh và ý nghĩa của Tín ngưỡng thờ Mẫu tam phủ chính là đáp ứng nhu cầu và khát vọng của đời sống thường nhật của con người, cầu tài, cầu lộc, cầu sức khỏe. (Theo tuoitrethudo.vn)