Trung Quốc từng bước nắm giữ vai trò lãnh đạo toàn cầu

00:00 12/10/2020

Theo ông Kevin Rudd, Chủ tịch Viện Chính sách Xã hội châu Á, khoảng trống lãnh đạo toàn cầu trong cuộc khủng hoảng COVID-19 là một cánh cửa bỏ ngỏ.

Nhìn vào cuộc tranh luận của Mỹ đối với COVID-19 cùng sự thất bại của họ trong việc lãnh đạo và ứng phó toàn cầu đối với một cuộc khủng hoảng kinh tế và sức khỏe cộng đồng thế giới, thì theo quan điểm của Trung Quốc khó mà từ chối nắm quyền lãnh đạo toàn cầu trong suốt đại dịch.

Điều này cũng xảy ra khi Mỹ đang chỉ trích và rời bỏ các đồng minh và các tổ chức đa phương như Tổ chức Thương mại Thế giới và Tổ chức Y tế Thế giới.

Cựu thủ tướng Úc - ông Kevin Rudd cho biết, Mỹ đã trao cơ hội cho Bắc Kinh nắm quyền lãnh đạo toàn cầu trong đại dịch. Nguồn ảnh: Tài Tân.

Cựu Thủ tướng Úc - ông Kevin Rudd cho biết, Mỹ đã trao cơ hội cho Bắc Kinh nắm quyền lãnh đạo toàn cầu trong đại dịch. Nguồn ảnh: CNBC.

Từ góc nhìn của Bắc Kinh, điều này mở ra cho chính quyền của ông Tập Cận Bình và người Trung Quốc một cơ hội để họ tiến thẳng vào vị trí lãnh đạo thế giới.

Ông John Brennan, cựu Giám đốc CIA và là nhà phê bình thường xuyên của chính quyền Trump cho biết: “Mỹ đang tìm kiếm lợi ích của riêng mình chứ không phải vì lợi ích của người khác. Đó là lý do tại sao Trung Quốc và Nga đang bước vào vị trí lãnh đạo thế giới. Bởi họ thấy sự rút lui của Mỹ trong nhiều khía cạnh từ vai trò lãnh đạo truyền thống. Điều này thúc đẩy Trung Quốc tạo ra các cơ hội để chứng minh rằng họ là một sự thay thế có sẵn”.

Các nhà lãnh đạo Trung Quốc đã xem vụ sụp đổ tài chính năm 2008 là một sự thay đổi lịch sử trong trật tự toàn cầu. Đó là một dấu hiệu cho thấy sự suy giảm sức mạnh và ảnh hưởng của Mỹ. Bây giờ phản ứng của Mỹ đối với COVID-19 cũng tương tự. Điều này là cơ hội có một không hai khiến Trung Quốc tăng cường tuyên truyền trong một nỗ lực để giành lấy chiếc ghế lãnh đạo.

Theo ông Ely Ratner - người từng làm phó cố vấn an ninh quốc gia cho cựu Phó Tổng thống Joe Biden, “Bắc Kinh đang chuẩn bị cho cú đấm loại trực tiếp. Và họ không giấu giếm những gì họ đang làm ở đây”.

Ông Ely Ratner chia sẻ: “Sự bất lực của chính quyền Trump ở trong nước và sự thiếu lãnh đạo ở nước ngoài đang tạo ra một lĩnh vực hoàn toàn mở để Trung Quốc điều hành”.

Các chuyên gia cho biết, 6 năm trước, Mỹ đã lãnh đạo một nỗ lực quốc tế để chống lại sự bùng phát virus Ebola ở Tây Phi. Họ triển khai hàng ngàn binh sĩ và đội y tế, thành lập các trung tâm điều trị và các đơn vị thử nghiệm di động. Nhưng lần này, chính phản ứng của chính quyền Trump và quy mô của cuộc khủng hoảng ở Mỹ, đã tạo ra một khoảng trống quốc tế mà Bắc Kinh mong muốn lấp đầy.

Để giải quyết vấn đề của mình, Trung Quốc đã tung ra một luồng tuyên truyền, mời chào việc cung cấp vật tư y tế từ Serbia đến Indonesia tới Ethiopia và cho rằng phản ứng của Mỹ là thất bại. Bắc Kinh thậm chí còn lan truyền thông tin không có bằng chứng cho thấy quân đội Mỹ bằng cách nào đó đứng đằng sau vụ dịch, bất chấp mọi dấu hiệu chỉ ra dịch bệnh bắt đầu tại thành phố Vũ Hán thuộc tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc.

Dù rằng, Washington có nhiều thứ để mất nhất ở đây bởi vì Mỹ có uy tín đạo đức hơn. Tuy nhiên, Bắc Kinh không cần phải giành chiến thắng, họ chỉ cần Mỹ thua.

Tổng thống Donald Trump cùng với Phó Tổng thống Mike Pence dẫn đầu cuộc họp báo cáo về phản ứng COVID-19 tại Nhà Trắng vào ngày 23 tháng 3 năm 2020. Nguồn ảnh: Reuters.

Tổng thống Donald Trump cùng với Phó Tổng thống Mike Pence dẫn đầu cuộc họp báo cáo về phản ứng COVID-19 tại Nhà Trắng vào ngày 23.3. Nguồn ảnh: Reuters.

Sự phát triển là do những thay đổi trong chính sách đối ngoại của Trung Quốc dưới sự lãnh đạo của Chủ tịch Tập Cận Bình bắt đầu vào cuối năm 2013. Kể từ đó, Trung Quốc trước bước ngoặt chính sách đối ngoại quyết đoán đã “xù lông” trên toàn cầu khi các nước đang phản ứng với sự thay đổi của hiện trạng bài trừ Trung Quốc.

Chỉ có vài chính phủ trên thế giới là không gặp khó khăn về cơ cấu trong mối quan hệ với Trung Quốc.

Ngoại trừ Úc, các đối tác kinh tế và thương mại mạnh mẽ khác của Trung Quốc như Canada, Ấn Độ, Nhật và Vương quốc Anh cũng đang phải đối mặt với các vấn đề trong mối quan hệ với quốc gia Đông Á khổng lồ này.

Những ngày che giấu sức mạnh, chờ đợi thời gian, không bao giờ dẫn đầu là khi Trung Quốc là một cường quốc yếu hơn. Bây giờ có nhiều quyền lực hơn. Ông Kevin Rudd cũng là một học giả lâu năm về Trung Quốc chia sẻ: “Bây giờ Trung Quốc dự định sẽ quyết đoán hơn nhiều về lợi ích và giá trị của họ trên trường quốc tế”.

Tuy nhiên, có một ý kiến khác cho rằng, Trung Quốc khó có thể thay thế Mỹ để trở thành một nhà lãnh đạo quốc tế đáng tin cậy. Ông Dan Blumenthal - Viện Doanh nghiệp Mỹ nghĩ rằng: “Một khi khủng hoảng qua đi, Washington sẽ tiếp tục vai trò truyền thống”.

Phương Mỹ